آب؛ مطالبه اجتماعی است نه سیاسی آرمان ملی: اعتراضات کشــاورزان شرق اصفهان در روز جمعــه بـرای «آب» فقط باعــث درگیری و تشنج شد و حـالا جمعیت میلیونی در این استــان و دیگر استانهای همجــوار به امید سه ماه آینــده نشستهاند تا وعدههای مسئولان برای رفــع مشکلات آبی و بازگشت آب به بستر خشک زاینده رود و گاوخونی به سرانجام برســد. آنچه که در این اتفاقات قابــل تامل، برخورد سیاسی با ایــن مطالبه اجتماعی است که پـس از گذشت 14 روز و در روزهای پایانی تحصن کشاورزان، به خشونت کشیده شده.
البته این اولین بار نیست که اعتراضات در کشور برای به خشونت کشیده میشود و پیش از این نیز در خرمشهر، خوزستان و شهرها و روستاهایی که با مشکل خشکسالی روبهرو بودند، از این دست اعتراضات مشاهده شده است. اما مساله کم آبی مختص استان خاصی نیست و باید آن را ملی دید و هرگز نباید با عینک سیاسی به آن نگریست. باید با مدیریت صحیح منابع آب را اداره کنیم. آنچه که کارشناسان بدان باور دارند، «بهجای پاک کردن صورت مساله، باید فکری به حال شرایط فعلی کشور نمود که با خشکسالی شدید مواجه است و به زودی موج این خشکسالیها، استانهای جنوبی و مرکز ایران و به استانهای شمالی و پایتخت خواهد رسید و آن زمان این بحران، دیگر جایی برای وعده و راهکار نخواهد داشت.» بدون تردید آنچه که در چند روز گذشته رخ داد، آن هم در شرایطی که دولت مردمی با وعده حل مشکلات اساسی مردم به سرکار آمده، فقط باعث کاهش سطح اعتماد عمومی میشود و دولت رئیسی امیدوار است که هرچه زودتر به این بحران خشکسالی و مطالبه آب پایان دهد. نمونه بارز این اتفاق را میتوان در اعتراضات و درگیریهای آبان 98 مشاهده کرد. زمانیکه افزایش یکشبه قیمت بنزین و عدم اطلاعرسانی پیش از آن، فارغ از همه هزینههایی که برای کشور در جریان درگیری و اعتراضات داشت، سبب افت سطح اعتماد عمومی نسبت به دولت حسن روحانی به پایینترین حد خود رسید، تا جایی که در دو سال آخر عمر دولت دوازدهم، امکان ترمیم آن وجود نداشت. حالا نیز در آب گل آلود زاینده رود، برخی از رسانههای آنطرف و داخلی با چاشنی جریانات سیاسی، بهجای ارائه راهکار کوتاه مدت، بلند مدت و بسیج ملی برای رفع مشکلات کم آبی، از کف رودخانه خشک زاینده رود ماهی صید میکنند.
یک عذرخواهی کافی بود
در این میان آنچه که برای مردم اهمیت دارد، رفع سریع مشکلات یا عذرخواهی یک مسئول است که هیچگاه خشک شدن نماد و هویت استان تاریخی اصفهان را بهروی خودشان نیاورند و در یک دهه اخیر فقط وعدههای غیر عملی شنیدند یا با جاری کردن آب به مدت چند روز، این مردم را خوشحال کردند. شاید تصور این موضوع حتی سخت باشد که رودخانه تایمز که از وسط شهر لندن میگذرد یا رودخانه سن که مانند زاینده رود هویت شهر پاریس هستند، خشک شوند و آن زمان موج استعفاها و بحران، این کشورها فرا خواهد گرفت. حال به کجا رسیدهایم که در فاصله هفت روز، مطالبات مسالمت آمیز مردم و کشاورزان که نشان «صدآفرین» دریافت کرده بود، از آن جمعه، به این جمعه، به خشونت و اعتراضاتی کشیده شده که تعدادی از شهروندان و نیروهای انتظامی در آن زخمی و مجروح شدهاند؟ همانگونه که فرمانده انتظامی استان اصفهان در مصاحبه با شبکه خبر گفته است: «در جریان اعتراضها بازداشتهایی صورت گرفته.» محمدرضا میرحیدری گفت: «آمار بازداشتشدگان را اعلام خواهند کرد، اما آرامش را به اصفهان برگردانده شده است.» همچنین سخنگوی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان گفته است: «حال دو نفر از مصدومان اعتراضات روز جمعه اصفهان مناسب نیست.» نورالدین سلطانیان در عین حال گفته است: «از دادن آمار مصدومان حوادث دیروز در شهر اصفهان معذور هستیم. بر اساس آخرین گزارشها و استعلامهای رسیده، همه مجروحان از جمله نیروهای انتظامی، امنیتی و اغتشاشگران با آسیبهای سطحی ترخیص شدهاند و تنها ۱۹ نفر در بخشهای چشم پزشکی مراکز درمانی بستری هستند.» در این بین، ناصر طاهری، معاون میراث فرهنگی ادارهکل میراث فرهنگی استان اصفهان گفت: «در جریان اعتراضهای روز جمعه ۵ آذر اصفهان، پلهای تاریخی آسیبی ندید.»
همه نگاهها به پاستور
به باور کارشناسان، حال همه چشمها در اصفهان و جنوب کشور به صدها کیلومتر آنطرفتر در ساختمان پاستور دوخته شده تا دولتمردان از بروز تنش و جنگ آب جلوگیری نمایند. همانطور که رئیس جمهور پیش از انتخابات بارها تاکید کرده بود: «دولت مردمی وعدهای نمیدهد که نتواند عمل کند»، چندی پیش علیاکبر محرابیان، وزیر نیرو، ابراز امیدواری کرد که «در ماههای آینده بتوانیم این کمبودها و مشکلات را جبران کنیم.» وزارتخانههای نیرو، صمت و کشاورزی قرار است برای مدیریت حوضه آبریز زایندهرود هرچه سریعتر جلسه ستاد احیای دریاچه زایندهرود را برگزار کنند و نتایج آن تا سه ماه آینده، آبی شود که به گاوخونی و زاینده رود سرازیر خواهد شد. در این شرایط روز پنجشنبه شب بود که خط انتقال آب شرب استان یزد در مناطق شرقی اصفهان به وسیله لودر تخریب شد و سه حوضچه انتقالی به شدت آسیب دید. در پی تخریب لولههای انتقال آب به یزد و قطع آب شرب در این استان از پنج شنبه تا جمعه، مدیر شرکت آب منطقهای استان یزد روز شنبه (۶ آذر) از دسترسی مجدد مردم به آب آشامیدنی خبر داد. مهدی جوادیانزاده در عین حال تصریح کرد: «با توجه به شدت تخریب انجام شده و زمان قطع بودن مسیر آب انتقالی به یزد، منابع زیرزمینی استان با کاهش شدید سطح آبی روبهرو شده است.» او در عین حال وضعیت منابع آبی این استان کویری را همچنان نگرانکننده دانست و تاکید کرد که رفع این بحران نیازمند برنامهریزی جدی و پایدار است.
|