۹ ماه تردید در شفافیت شرق: برخی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی در نامه ای به هیئت رئیسه مجلس خواستار رای گیری شفاف درخصوص طرح شفافیت آرای نمایندگان شده اند تا شاید این گونه شانس تصویب این طرح را افزایش دهند. نزدیک به دو ماه است که نمایندگان هر هفته از در دستور کار قرار گرفتن طرح خبر می دهند اما هفته به پایان می رسد و خبری نمی شود. طرح شفافیت آرای نمایندگان یکی از نخستین طرح هایی بود که در مجلس یازدهم اعلام وصول و در بهمن سال ۹۹ در صحن مجلس رسیدگی شد. نامش به نوعی با هویت این مجلس گره خورد. اصولگرایان بر سرش تبلیغات بسیار راه انداختند و مدعی شدند مجلس یازدهم آمده تا پارلمان را وارد اتاق شیشه ای کند. نمایندگان مدعی بودند طرحی که مجلس قبل دست رد به آن زده، با قاطعیت در این مجلس تصویب می شود. در بهمن ماه گذشته، کلیات طرح شفافیت نمایندگان با وجود شعارهای اصولگرایان تصویب نشد؛ اتفاقی که از دوگانگی حرف و عمل اصولگرایان حکایت داشت. در حالی که اصولگرایان در زمان رد فوریت طرح شفافیت در مجلس دهم به اصلاح طلبان تاختند که از شفافیت گریزان اند و تندترین نقدها را نثار نمایندگان مجلس دهم کردند، این بار در برابر رد کلیات طرح سکوت پیشه کردند و در نهایت از بررسی دوباره آن در صحن سخن گفتند. حدود ۹ ماه از آن زمان می گذرد اما هنوز خبری از بررسی مجدد این طرح در صحن علنی مجلس نیست و فقط گفته شده در نوبت رسیدگی در صحن قرار گرفته است. در واقع بعد از رد کلیات طرح شفافیت آرای نمایندگان در صحن علنی مجلس، این طرح به کمیسیون آیین نامه داخلی بازگشت و از نمایندگان خواسته شد پیشنهادهای خود را درباره آن ارائه کنند. کمیسیون آیین نامه داخلی هم در جلسات مستمر طرح شفافیت نمایندگان را بررسی و جمع بندی کرد و این طرح الان آماده بررسی در مجلس است. این طرح تغییرات بسیاری با متن اولیه داشته و راه های گریز از شفافیت به خوبی در مواد مختلف آن دیده شده است که می تواند مانع از نگرانی نمایندگان دلواپس شود. اما تعبیه چنین مواردی هم نتوانسته تضمین صدرصدی برای تصویب آن در صحن باشد زیرا برخی نمایندگان نگران به خطر افتادن منافعشان در پی شفافیت آرا هستند. ازاین رو جمعی از نمایندگان در نامه ای به هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی با استناد به مواد ۱۱۹ و ۱۲۰ آیین نامه داخلی مجلس خواستار رای گیری شفاف و علنی درخصوص طرح شفافیت آرای نمایندگان شدند. در این نامه آمده است که آرای اخذ شده توسط دستگاه های الکترونیکی شفاف باشد یا اینکه با تدبیر ریاست جلسه رای گیری با قیام و قعود در منظر مردم انجام شود. رسیدگی به طرح شفافیت آرای نمایندگان در دستور کار فردای جلسه علنی مجلس شورای اسلامی قرار دارد. البته برخی از نمایندگان این روزها در فضای مجازی یا صحن مجلس بر ضرورت تسریع در رسیدگی به طرح شفافیت آرا تاکید دارند. به طوری که مالک شریعتی، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی اخیرا در صحن مجلس گفت: «گزارش کمیسیون آیین نامه داخلی مجلس درباره طرح شفافیت آرای نمایندگان برای اعلام نظر و ثبت پیشنهاد نمایندگان در سامانه قانون گذاری، بارگذاری شده و در نوبت دستور صحن قرار گرفته است. تقاضای بنده از هیئت رئیسه مجلس آن است که این طرح در دستور کار مجلس قرار گیرد و رای گیری درخصوص آن هم به طور شفاف و علنی انجام شود. «همچنین طبق گفته احمد امیرآبادی فراهانی، نماینده مردم قم در مجلس شورای اسلامی برخی از نمایندگان در تلاش هستند تا هیئت رئیسه مجلس این طرح را در اولویت دستور صحن علنی قرار دهد. مهدی عسگری، نماینده مردم کرج در مجلس، در رابطه با بررسی مجدد طرح در صحن گفته است: طبق آیین نامه داخلی مجلس اگر طرحی مورد تصویب مجلس واقع نشد، ۵۰ نفر از نمایندگان می توانند درخواست بررسی مجدد آن را مطرح کنند. عسگری با تاکید بر اینکه شفافیت آرا از موضوعاتی کلیدی است که نمایندگان مجلس یازدهم آن را دنبال می کنند، اظهار کرد: رسیدگی به طرح شفافیت آرای نمایندگان در کمیسیون آیین نامه داخلی به پایان رسیده و با اضافه شدن نکات تکمیلی این طرح در دستور هفتگی مجلس قرار گرفته و در نوبت رسیدگی در صحن علنی قرار دارد. او با اشاره به اینکه تصویب طرح شفافیت آرا، بهارستان را به یک ساختمان شیشه ای تبدیل می کند، گفت: با تصویب این طرح، شفافیت در سه بخش اصلی مجلس یعنی صحن علنی، کمیسیون های تخصصی و هیئت رئیسه، جاری می شود و تمامی روندها و فرایندها، جلسات و برنامه های مجلس به صورت شفاف در منظر عموم مردم قرار خواهد گرفت. عضو کمیسیون صنایع و معادن افزود: انتشار آرای نمایندگان در صحن، انتشار عمومی مشروح مذاکرات در مدت زمان حداکثر یک ماه، انتشار عمومی اسامی غایبان و حاضران، انتشار عمومی برنامه هفتگی مجلس سه روز قبل از برگزاری جلسات و انتشار گزارش سفرها، مواردی است که در طرح شفافیت به آن توجه شده است.ممکن است برخی از افراد تصور کنند که پس از تصویب طرح مذکور فقط قرار است آرای نمایندگان در صحن مجلس شفاف شود، در حالی که طبق گفته محمدباقر قالیباف هدف این طرح آن است که علاوه بر شفافیت آرای نمایندگان، حوزه های بسیار مهم در فرایندهای تصمیم سازی مجلس نیز شفاف شود.
رئیس مجلس شورای اسلامی اخیرا در نطق پیش از دستور خود در صحن علنی مجلس، گفت: «در صورت تصویب نهایی این طرح، جلسات کمیسیون ها به صورت علنی برگزار می شوند و برای پخش این جلسات از طریق صداوسیما هم بستری قانونی فراهم خواهد شد. حاضران، غایبان و آرای نمایندگان در جلسات کمیسیون ها به صورت عمومی منتشر می شود، جلسات بررسی طرح ها و لوایحی که مطابق اصل ۸۵ قانون اساسی در کمیسیون های تخصصی یا مشترک مورد تصمیم گیری قرار می گیرد، به صورت علنی برگزار خواهد شد و گزارش ماموریت های کاری نمایندگان مردم و مشروح مذاکرات ظرف یک ماه در اختیار عموم قرار خواهد گرفت». البته در این بین مخفی ماندن آرای نمایندگان و برپایی جلسات غیرعلنی هم پیش بینی شده که با درخواست نمایندگان امکان پذیر خواهد بود و می تواند راه نجاتی برای شفافیت گریزان باشد اما همچنان نگرانی اصولگرایان از نتیجه بررسی طرح در صحن وجود دارد و با به تاخیر انداختن نوبت رسیدگی در صحن، به دنبال راهکاری هستند که برای بار دوم طرح با آرای قاطع رد نشود.
|