خلاصه مطلب:

سید حسن خمینی متولد ۱ مرداد ۱۳۵۱ در قم است. پدر و مادرش هر دو از سلسله جلیله سادات و از صاحب نام ترین خانواده های علمی ایران به شمار می آمدند.

1- تولد و نسب خانوادگی

دقیقا 70 سال پس از تولد حضرت امام خمینی (س)، یکی از نوادگانش پا به عرصه هستی نهاد که به سفارش ایشان نام حسن برایش انتخاب شد. این نوزاد در تاریخ 1351/5/1 در شهر قم دیده به جهان گشود. پدر و مادرش هر دو از سلسله جلیله سادات و از صاحب نام ترین خانواده های علمی ایران به شمار می آمدند.

مادرش سیده فاطمه طباطبایی صبیه مکرمه آیت الله العظمی سلطانی طباطبایی (ره) از سادات طباطبایی بروجرد است که با 33 واسطه نسب به حضرت امام حسن مجتبی می رساند و در شجره نامه ایشان نسبت خویشاوندی با علامه بحر العلوم (قده) هم دیده می شود. مادر فاطمه هم که صدیقه نام داشت فرزند آیت الله العظمی سید صدر الدین صدر (ره) از مراجع ثلاث و نوه آیت الله العظمی حاج آقا حسین قمی (قده) از مراجع عظام وقت بود.

پدر سید حسن، سید احمد خمینی (قده) فرزند روح الله خمینی (رض) و خانم خدیجه ثقفی (ره) دختر آیت الله میرزا محمد ثقفی از علمای به نام و اصیل تهران می باشد.

2- دوران کودکی و نوجوانی

کنار پدر بزرگ مادری، مرحوم حضرت آیت الله العظمی سلطانی طباطبایی (قده) و پدر بزرگ پدری، یعنی حضرت امام خمینی (ره) سپری می کند و از مهر و محبت و ملاطفت های بی دریغ این هر دو بزرگوار بهره مند می شود. روزهای اوج انقلاب را در نجف، تهران و شور و حال دوران اقامت حضرت امام در پاریس (نوفل لوشاتو) را درک می کند.

3- تحصیلات کلاسیک

سید حسن خمینی دوران تحصیلات ابتدایی را در نجف (مدرسه علوی) شروع می کند و در مدارس 19 دی و پارس (قم) و نیکان تهران ادامه می  دهد و نهایتا این دوره را در مدرسه حبیب ابن مظاهر جماران به پایان می برد. انتخاب مدرسه اخیر به دلیل ملاحظات امنیتی صورت گرفت.

دوره راهنمایی و پایه هایی از دوره دبیرستان وی در مدرسه نیکان سپری می شود اما در سال 1366 (در سال دوم دبیرستان)، عازم جبهه های نبرد حق علیه باطل می شود و درنهایت امر در سال 1369 در حالیکه سال چهارم را به طور متفرقه گذارنده بود، دیپلم ریاضی خود را اخذ می کند.

4- تحصیلات حوزوی

سفارشات مداوم حضرت امام و پدر بزرگوار سید حسن آقا بالاخره نتیجه بخش شده و ایشان در سال 1368 تحصیلات حوزوی خود را شروع می کند و چهار سال بعد یعنی یکسال قبل از فوت مرحوم سید احمد آقا (قده) رسما به لباس روحانیت ملبس می شود.

وی ابتدا در مدرسه رضویه و مدرسه کرمانیها مقدمات را خوانده و از سال 1372 به تحصیل در سطوح عالی می پردازد و تمام این مدت را در منزل پدر بزرگ خود یعنی مرحوم سلطانی طباطبایی (قده) و تحت نظر ایشان می گذارند.

توضیحات :

اساتید بزرگواری که ایشان در دروس دوره های مختلف تحصیلی محضر مبارک آنها را درک کرده است از این قرار می باشد:

الف – اساتید محترم فقه و اصول

- مکاسب محرمه: آیت الله دوزدوزانی

- بیع: آیت الله پایانی (ره)، آیت الله العظمی سلطانی طباطبایی (ره)

- خیارات: آیت الله استادی

- رسائل و کفایه: آیت الله استادی، آیت الله موسوی بجنوردی

ب- اساتید محترم فلسفه و عرفان

- منظومه حاج ملاهادی سبزواری (مقدمه قیصری؛شرح تجرید): حجت الاسلام و المسلمین اسحق نیا

- منازل السائرین: آیت الله انصاری شیرازی

- اسفار: آیت الله العظمی جوادی آملی (2 سال)

ج- اساتید محترم خارج فقه و اصول

- مکاسب محرمه: آیت الله العظمی فاضل لنکرانی (ره) (1 سال)

- مسائل مستحدثه: آیت الله العظمی فاضل لنکرانی (قریب 1 سال) 

- خیارات: آیت الله العظمی وحید خراسانی (3 سال)

- خمس، نکاح: حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (جمعا 5 سال)

- طهارت و خمس: آیت الله محقق داماد (6 سال) 

- اصول فقه: آیت الله محقق داماد (11 سال)

ایشان همچنین در محضر اساتید بزرگواری نظیر: آیت الله العظمی موسوی اردبیلی ،آیت الله العظمی صانعی و آیت الله مومن نیز به تلمذ نشسته اند.

5- سید حسن خمینی در جایگاه مدرس حوزه علمیه

سید حسن خمینی دو سال بعد از ورود به حوزه علمیه قم (سال 1370) در مدرسه کرمانی ها تدریس مقدمات را شروع و در مدت 8 سال کتاب هایی نظیر: جامع المقدمات، سیوطی، مغنی اللبیب و مختصرالمعانی، معالم، شرح لمعه، منطق مظفر را تدریس کرده ، از سال 1379 به مدت 10 سال به تدریس سطوح عالی پرداخته و در این مدت کتاب هایی نظیر: رسائل، مکاسب محرمه، بیع، خیارات و کفایه را در کارنامه فعالیت های تدریسی خود دارد و بعضا این کتب را حتی 2 یا 3 بار به تدریس نشسته است.

درس فلسفه حاج سیدحسن آقا که با تدریس کتاب منظومه مرحوم ملاهادی سبزواری از سال 1385 شروع شده است، در آبان سال 1391 به پایان رسید.

تدریس خارج اصول حضرت حجت الاسلام والمسلمین سیدحسن خمینی از سال تحصیلی 90ـ1389 شروع شده و هم اکنون در محل مدرسه دارالشفای قم ادامه دارد و کلاس درس وی از کلاسهای پررونق حوزه قم است.

6- سایر فعالیت ها

سید حسن خمینی علاوه بر فعالیتها ومشغله های حوزوی به فراگیری علوم انسانی جدید هم اشتغال ورزیده و در ادبیات متبحر بوده و با فلسفه غرب، فلسفه اخلاق، جامعه شناسی، علوم سیاسی، اقتصاد و تاریخ در حد بالایی آشنایی دارد. به زبان های عربی و انگلیسی مسلط است و به کارگیری زبان انگلیسی را از ده سال پیش تقریبا پیوسته ادامه می دهد.

حاصل تلاش های سید حسن در امر تحقیق و پژوهش، کتابهایی نظیر«مبانی فقهی تنظیم خانواده»، «ده مقاله»، «دلیل راه» و کتاب ارزشمند «فرهنگ جامع فرق اسلامی» است که حاصل تلاش ده ساله ایشان در زمینه فرق و نحله های اسلامی می باشد.

وی به ورزش هم علاقمند است و همانند مرحوم پدرش درجوانی به فوتبال می پرداخته و بر تحولات ورزشی اشراف دارد.

حجت الاسلام والمسلمین سید حسن خمینی از سال 1373 و به دنبال در گذشت پدربزرگوارشان عهده دار تولیت حرم مطهر و موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره) گردید که خود مسئولیتی سنگین در کنار سایر فعالیتها بر دوش ایشان است و بدین مناسبت علاوه بر مراسم و مناسبتها،به طور معمول روز های چهارشنبه تا عصر جمعه را به این امر مهم می پردازد و بعد از مرحوم سید احمد آقا معمولا پنجشنبه شبها نماز مغرب و عشا را در حرم مطهر حضرت امام خمینی (س) اقامه می کند.

7- خانواده

پدر و مادر حجت الاسلام سید حسن خمینی هر دو از سلسله جلیله سادات و از صاحب نام ترین خانواده های علمی ایران به شمار می آمدند.

مادرش سیده فاطمه طباطبایی صبیه مکرمه آیت الله العظمی سلطانی طباطبایی از سادات طباطبایی بروجرد است که با 33 واسطه نسب به حضرت امام حسن مجتبی می رساند و در شجره نامه ایشان نسبت خویشاوندی با علامه بحر العلوم هم دیده می شود. مادر فاطمه خانم هم که صدیقه نام داشت فرزند آیت الله العظمی سید صدر الدین صدر از مراجع ثلاث و نوه آیت الله العظمی حاج آقا حسین قمی (ره) از مراجع عظام وقت بود.

پدر سید حسن، سید احمد خمینی (ره) فرزند روح الله خمینی و خانم خدیجه ثقفی دختر آیت الله میرزا محمد ثقفی از علمای به نام واصیل تهران می باشد.

نوه بزرگوار امام خمینی در سن 24 سالگی با سرکار خانم سیده فاطمه فرزند گرانقدرآیت الله سید محمد موسوی بجنوری فرزند مرحوم آیت الله العظمی سید حسن موسوی بجنوردی از مراجع و علمای بزرگ نجف وصلت نمودند. مشارالیها نوه مرحوم آیت الله العظمی سید ابوالحسن اصفهانی می باشند. حاصل این ازدواج 4 فرزند به نامهای سید احمد، سیده نرگس، سیده فرشته و سید محمدهادی می باشند