از خانهای کوچک در نجف نزدیک شدن عربستان سعودی و جمهوری اسلامی ایران به عادیسازی روابط، بشارت ارزشمندی برای دو ملت ایران و عربستان و بلکه تمام ملتهای منطقه است. برای این واقعیت، دلایلی وجود دارند که به بعضی از آنها در اینجا میپردازم.
در سال اول تیره شدن روابط میان ایران و عربستان، در دیداری که با حضرت آیتالله سیستانی در نجف داشتم، ایشان با صراحت نگرانی خود از تیرگی روابط دو کشور را به زبان آوردند و فرمودند: به مسئولین ایرانی بگوئید هر وقت ایران و عربستان روابط خوبی داشته باشند تمام شیعیان منطقه از خود عربستان گرفته تا عراق و خلیج فارس و پاکستان و افغانستان همگی در آسایش و آرامش هستند و هر وقت این روابط تیره شود، آنها همه دچار مشکلات میشوند. این سخن بسیار مهم را آن روز با تمام ابعاد و جوانب نمیشد درک کرد ولی با ادامه تنش میان عربستان و ایران، کاملاً روشن شد که این عالم روشنضمیر از کنج خانهای کوچک در نجف چقدر عمیق با مسائل مواجه میشود و چگونه بر تمام امور احاطه دارد.
اگر فقط به فشارهائی که شیعیان شرق عربستان در چند سال گذشته متحمل شدهاند توجه شود، معلوم خواهد شد از ناحیه تیرگی روابط ایران و عربستان در این سالها چه زیانی کردهایم. سوءاستفادههای آمریکا، رژیم صهیونیستی و بعضی کشورهای اروپائی از تیرگی روابط ایران و عربستان در این سالها بخش مهم دیگر این ماجراست که اگر به رشته تحریر درآید چندین جلد کتاب خواهد شد و نسل آینده هرگز به خاطر زیانهای مادی و معنوی این وقایع که گریبانگیر ملت ایران و مسلمانان منطقه شده است هرگز بانیان این وقایع تلخ را نخواهند بخشید.
جنگ یمن و ادامه کشتارها، ویرانیها و از بین رفتن زیرساختها و نابودی جانها و ثروتهای عمومی و تمدنی در آن کشور یکی از عوارض بشدت زیانبار تیرگی روابط میان ایران و عربستان است که ابعاد گسترده آن به این آسانیها قابل جمعبندی آماری نیست. درست است که این جنگ خانمانسوز را عربستان شروع کرد، ولی تردیدی نیست که اگر ایران روابط خوبی با عربستان داشت میتوانست مانع ادامه آن شود. بارها در سرمقالههای روزنامه جمهوری اسلامی در سالهای اخیر تاکید کردم که در جنگ یمن، همه زیان میکنند و کشته شدن مسلمانان از هر ملیتی که باشند و نابود شدن ثروت امت اسلامی از هر نقطهای که باشد، به ضرر اسلام و مسلمین است. در سال 1396 به آقای روحانی رئیسجمهور وقت گفتم با تحسین روابط با عربستان، این جنگ لعنتی را خاتمه دهید. گفت ما در حال انجام تلاشهائی هستیم ولی موانع خارجی مشکل ایجاد میکنند. در سال 1398 به دکتر ظریف وزیر امور خارجه وقت همین نکته را گفتم. او گفت بارها برای حل مشکل به وزیر خارجه عربستان پیغام دادم ولی او زیر بار نرفت.
خوشبختانه تلاشهای دولتهای دوازدهم و سیزدهم که در این زمینه سیاست واحدی را دنبال کردهاند، در حال به ثمر نشستن است و روابط دو کشور ایران و عربستان از سر گرفته خواهد شد. هرچند توجه به عوامل تیره شدن روابط دو کشور، امری ضروری است ولی اکنون زمان بازگشت به این قبیل مسائل و تمرکز بر روی افراد مقصر و جریانهای دخیل در این امر نیست. آنچه ضرورت دارد، درس آموختن از تجربه تلخی است که موجب وارد شدن اینهمه زیان به امت اسلامی و بنیانهای امنیتی منطقه شد. با آموختن این درس بسیار مهم باید مانع بروز اقدامات مشابه شویم و با تکیه بر درایت و سیاستهای داخلی و خارجی مبتنی بر تعقل و اعتدال، پیشگام تامین امنیت منطقه و منافع ملتهای همسایه و امت اسلامی باشیم و راه را بر سوءاستفاده دشمنان مشترک ببندیم.
*جمهوری اسلامی
|