شرق: در حالی شهردار تهران معتقد است شهرداری مشکل درآمدی نخواهد داشت که کارکنان بخشی از زیرمجموعه های شهرداری چندماهی است حقوق خود را نگرفته اند و پروژه های بزرگی مانند توسعه مترو و نوسازی ناوگان اتوبوسرانی به دلیل چالش های مالی به کندی پیش می روند. با وجود خونسردی شهردار، اعضای شورای شهر نگران کاهش درآمدها شهرداری هستند. آنها که در ابتدا از آغاز پروژه های بزرگ در تهران سخن می گفتند، این روزها محتاطانه تر وعده می دهند و از آغاز هر پروژه ای را مشروط به تامین منابع لازم می کنند. اولین مصوبه شورای شهر تعدیل و تخفیف نرخ عوارض شهرسازی برای تشویق سازندگان به دریافت پروانه ساخت بود. آنها امیدوار بودند با این تعدیل ها سازندگان مردد اقدام به دریافت پروانه کنند و قفل درآمدی در مناطق باز شود. به نظر می آید بعد از این مصوبه درآمدهای شهرداری افزایش زیادی داشته اما این افزایش به میزانی بوده که شهردار تهران با آرامش به خبرنگاران بگوید که دیگر مشکل درآمدی در شهرداری ندارند. چندی پیش، ناصر امانی درباره اوضاع وخیم درآمدهای شهرداری تهران گفته بود: اوضاع تحقق بودجه اصلا خوب نیست. به نسبت کل سال ۲۰ درصد و به نسبت ۲۷هفته ای که از سال گذشته، متاسفانه کمتر از ۴۰ درصد بودجه شهرداری محقق شده است. در جلسه ای که با معاون مالی و اقتصادی شهرداری تهران داشتیم، بنا شد در کمیسیون بودجه بررسی کنیم که آیا نیاز هست در لایحه متمم بودجه تصمیمی برای کاهش بودجه شهرداری بگیریم یا اینکه همین بودجه با درصد تحقق کمتری باقی بماند.

به گفته این عضو شورا، برای مثال اگر هر سال ۹۰ یا بالای صد درصد بودجه محقق می شد، امسال ۷۰ تا ۷۵ درصد باید محقق شود. این موضوع ایرادی از نظر ما ندارد، اما باید مواظب باشیم بابت این بودجه قراردادی بسته نشود که به بدهی شهرداری اضافه شود. این در حالی است که احمد صادقی عضو کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر تهران به «شرق» می گوید: تابستان فصل ساخت وساز است و فصل کسب درآمد برای شهرداری ها و نه فقط شهر تهران. امسال به جهت افزایش نرخ عوارض شهرسازی و بلاتکلیفی مدیریت شهری به دلیل تغییر مدیران و دوران گذار، متاسفانه تابستان افت خیلی زیادی در بحث درآمدها داشتیم. با این مصوبه ای که اخیرا درخصوص تعدیل و تخفیف عوارض داده شد، امیدواریم این چرخه به حرکت دربیاید و گزارشی که از مناطق داریم، پروانه هایی که منتظر چنین موضوعی بودند در مدتی که این مجوز را به شهرداری تهران دادیم، اقدام به پرداخت عوارض کرده و تا حدودی کاهش درآمدهای تابستان جبران شده است. او به بدهی های دولت و تعهدات و تکالیفی که در برابر شهرداری ها دارد، اشاره می کند و می گوید: قرار بود صحبت هایی هم با دولت انجام شود. دولت هم به جز بدهی هایی که به شهر تهران دارد، مبالغی هم بایستی بر اساس قانون در اختیار شهرداری تهران بگذارد که قول هایی در این رابطه از دولت گرفته شده است. امیدوارم این نکته ای که شهردار تهران گفته اند در بحث درآمدها مشکل نداریم، تحقق این موارد باشد. مهم تر از بحث درآمدها، بحث هزینه هاست که باید کنترل شود. به نظرم شهرداری تهران هزینه های بسیار زائدی دارد که بایستی جلوی آنها گرفته شود. بعضی از پروژه ها بسیار گران تمام می شود و به هر حال باید در بحث هزینه های پروژه ها دقت خیلی زیادی شود و به نظر من اگر جلوی این برج ها گرفته شود، با همین درآمد اندکی هم که شهرداری تهران دارد شهر تهران می تواند خوب اداره شود. صادقی ادامه می دهد: بعضی از پروژه ها واقعا اصلا نیاز شهر نیست و ما برای چیزی که نیاز شهر نیست میلیاردها هزینه می کنیم! ما داریم بعضی پروژه هایی را انجام می دهیم که جزء اولویت های شهری است که ما بایستی به هر حال اولویت های شهر را در نظر بگیریم. من آن قدر که نگران انجام این هزینه های گران، بی اولویت و غیرضروری هستم، نگران بحث درآمدهای شهر نیستم.

تجربه این سال ها نشان داده است که دولت ها چه از یک جریان سیاسی با مدیریت محلی و چه غیرهمسو وعده هایشان در حوزه حمایت از شهرداری ها محقق نمی شود و این جمله پرویز سروری در شورای چهارم بارها از زبان دیگر اعضای شورا تکرار شد که برخی دولت ها با اخم سهم شهرداری را نمی دهند و برخی با لبخند. اینکه مدیریت شهری برای حل مشکلات مالی روی کمک دولتی ها حساب کند، چقدر واقع بینانه است؟ صادقی در این خصوص توضیح می دهد که قطعا روی درآمدهایی که دست ما نیست، حساب نکردیم و آن را در محاسبات نیاوردیم. ما در کمیسیون برنامه و بودجه اعتقاد داریم که بودجه بایستی اصلاح شود. در اصلاح بودجه، این موارد هم لحاظ می شود. بحث درآمدها و هزینه ها یک مقدار منطقی تر می شود. به این جهت ما می گوییم که دل به بحث درآمدهای دولت نبسته ایم.

ضمن اینکه الان زود است قضاوت کنیم و ببینیم که هماهنگی بین دولت و مدیریت شهری با اخم است یا به خنده. باید زمانی بگذرد و دولت و شهرداری تهران مستقر شود و موانعی که هست برطرف شود تا در این چهار سال آینده بتوانیم بگوییم این اتفاق یک اتفاق میمونی بوده و این هماهنگی بین دولت نه فقط بین دولت و شهرداری بلکه بین کل ارکان نظام به وجود آمده است. ما نه تنها مشکل بدهی نداریم بلکه مشکل قانون هم داریم که بایستی مشکل آن در مجلس حل شود. ما در قوه قضائیه هم مشکل زیادی داریم که نیاز به هماهنگی است. این هماهنگی ها کمک می کند ما معضلات شهر تهران را کمتر کنیم. به جز بحث درآمدی، میزان بدهی های شهرداری هم یکی از موضوعاتی است که اختلاف نظرهایی میان اعضای شورای شهر و شهرداری وجود دارد. شهردار تهران چندی پیش اعلام کرد شهرداری تهران ۸۰ هزار میلیارد تومان بدهی دارد که ۱۲.۵ هزار میلیارد باید بابت آن سود بانکی پرداخت کنیم، اما این به معنای بن بست نیست و شهر ظرفیت های زیادی دارد و راه های متنوعی وجود دارد که بن بستی برای ما نمی گذارد. دو عضو کمیسیون برنامه و بودجه دو واکنش متفاوت به این رقم نشان دادند. احمد صادقی بدهی های شهرداری تهران را بیش از این ارقام دانست و ناصر امانی که زمانی معاون محمدباقر قالیباف در شهرداری بود، اعلام کرد بدهی های شهرداری حباب دارد.

صادقی به یکی از خبرگزاری ها گفته است که میزان بدهی ها روز به روز در حال افزایش است؛ چراکه بخش زیادی از این بدهی ها مربوط به تسهیلات دریافتی از بانک ها بوده که دارای معوقات است.

او معتقد است میزان بدهی ها حتی بیشتر از رقم هایی است که علیرضا زاکانی، شهردار تهران، اعلام کرده است؛ چراکه بدهی های پنهان هنوز کشف نشده و اگر اعتبارسنجی شود قطعا میزان آن بیشتر خواهد شد.

صادقی در این رابطه به «شرق» هم می گوید: آقای حناچی در زمان تحویل، رقمی را اعلام کردند. از زمان تحویل تا به امروز اتفاقات خیلی زیادی رخ داده است.ما بدهی های پنهان داریم، به طور مثال احکام قضائی کجا دیده شده؟ احکام قضائی تازه کجا دیده شده؟ رقم جریمه بانکی در بدهی ها محاسبه شده است... من فکر می کنم اینکه آقای میرلوحی گفتند به ۱۲۰ میلیارد می رسد، ایشان دقیقا خبر دارد و این دقیق تر از صحبت آقای زاکانی است که گفتند ۸۰ میلیارد.

اما ناصر امانی، عضو دیگر کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر تهران معتقد است: اسنادی که معاونت مالی و اقتصادی در اختیار کمیسیون بودجه شورای شهر گذاشته است، حاکی از بدهی ۶۵ میلیاردی است که البته این رقم را هم قبول ندارم و معتقدم خیلی کمتر از این رقم است.

امانی گفته است که بدهی به پیمانکاران به شهرداری وقتی دقیق رسیدگی می شود ۲۰ تا ۳۰ درصد حباب است و کاهش پیدا می کند. بدهی به سازمان ها و نهادها نیز امری متقابل است و هم آنها بدهی دارند و هم ما بدهی داریم و باید از طریق تهاتر حل شود و نباید آن را جزء بدهی حساب کنیم. برای مثال بدهی شهرداری به زمین شهری را در نظر بگیرید؛ بلدیه از روز اول تاسیس تاکنون با سازمان زمین شهری تهاتر دارد و اینها نیز جزء بدهی شهرداری حساب شده است. در دوره قبل می خواستند بدهی را بالا ببرند و بگویند آقای قالیباف آن قدر بدهی بالا آورده است و هرچه توانستند در رقم بدهی آب بستند.

به گفته امانی، امامی معاون وقت نیز آخرین بار رقم بدهی را ۳۰ هزار میلیارد اعلام کرد و همه بدهی نیز وام است که برای پروژه های شهری گرفته شده است. حتی ۶۵ هزار میلیارد هم رقم واقعی نیست و تعجب کردم وقتی آقای زاکانی رقم بدهی را ۸۰ هزار میلیارد تومان اعلام کردند. نمی دانم این مابه التفاوت ۱۵ هزار میلیارد تومان بدهی اسمی که معاونت مالی شهرداری به ما گفته است، چیست و باید از معاون مالی بپرسم و ببینم آیا موضوع جدیدی کشف شده است که اعلام شده شهرداری ۸۰ هزار میلیارد تومان بدهی دارد. بعد از این اظهارنظر، زاکانی در جمع خبرنگاران به آن واکنش نشان داد. او با بیان اینکه حرفی که می زنیم مبنا دارد، گفت: نمی دانم دوستان بر چه مبنایی صحبت می کنند. صحبت همه دوستان قابل استماع است. این گزارشی بود که معاونت برنامه و بودجه به من داد و من حرف بدون استناد نمی زنم. گزارشی را که از معاونت برنامه و بودجه رسما ارائه شد، بیان کردم. ۶۹ هزار میلیارد تا پایان سال ۹۹ است و گفتیم تا پایان سال ۱۴۰۰، بیش از ۱۲ هزار میلیارد سود بانکی باید بدهیم.

اختلاف نظر این دو گروه فقط بر سر میزان بدهی های شهرداری تهران در جلسه هم اندیشی هفته گذشته مورد بررسی قرار گرفت. ناصر امانی به «شرق» می گوید: من ۱۰ سال قائم مقام مالی در شهرداری تهران بود و بدهی های مختلف را بررسی کرده ایم. وقتی گروه های حسابرسی به مناطق می رفتند و معمولا رقم بدهی به پیمانکاران ۲۰ تا ۳۰ درصد کاهش پیدا می کرد. او اعلام کرد اختلاف رقم ما و شهردار مربوط به این بود که شهردار تا آخر سال ۱۴۰۰ بدهی ها را محاسبه کردند و رقم ما مربوط به پایان سال ۹۹ است.