گروه تروریستی «داعش خراسان» چیست و چه ارتباطی با تروریستهای طالبان دارد؟ بعد از آنکه گروه داعش شاخه خراسان مسئولیت حمله به فرودگاه کابل را برعهده گرفت، نام این گروه تروریستی بار دیگر بر سر زبانها افتاد.
داعش در افغانستان که به نام «ولایت خراسان» شناخته میشود، مسئولیت دو انفجار خون باری که عصر پنجشنبه اطراف فرودگاه کابل به وقوع پیوست را برعهده گرفت؛ انفجارهایی که بیش از 170کشته و صدها مجروح برجای گذشته و 13 سرباز آمریکایی نیز در آن کشته شدند. شاخه خراسان گروه داعش سال 2015 میلادی(94 ش) در افغانستان تاسیس شد و علاوه بر قسمتهایی از آسیای مرکزی افغانستان هم جز قلمرو آن به حساب آمده است.
دو روز پیش از این حمله، جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا هشدار داده بود: "هر روز اضافی در افغانستان به مثابه روزی است که داعش خراسان برای انجام حمله تروریستی علیه آمریکاییها، نیروهای متحد و غیرنظامیان در فرودگاه کابل برنامهریزی میکند؛ اقدامی که روزپنجشنبه به وقوع پیوست."
گروه ولایت خراسان، با نام کامل حکومت اسلامی عراق و شام - ولایت خراسان، شاخه محلی داعش است که در افغانستان و پاکستان فعالیت میکند.این گروه افراطیترین و خشنترین گروه مسلح حاضر در افغانستان محسوب میشود.
این گروه در ژانویه 2015 (94 ش) هنگامی که داعش در عراق و سوریه در اوج قدرت بود، و خلافت خودخوانده این گروه هنوز سرنگون نشده بود، تاسیس شد.آنها،هم از بین افراطیهای افغانستان نیرو میگیرند و هم از بین افراطیهای پاکستان، مخصوصا از بین اعضای طالبان که سازمان خود را به اندازه کافی افراطی نمیدانند.
گروه ولایت خراسان در سالهای اخیر عامل برخی از بدترین جنایات است، از جمله هدف قرار دادن مدرسههای دخترانه، بیمارستانها، و حتی حمله به بخش زایمان و کشتن زنان باردار و پرستاران حاضر در آن.
برخلاف طالبان که اهدافش به افغانستان محدود میشود، این گروه بخشی از شبکه جهانی داعش است که میخواهد هر وقت شرایط مهیا شد به اهداف بینالمللی حمله کند.اعضای این گروه بیشتر در ولایت ننگرهار در شرق افغانستان مستقر شدهاند، در اطراف مسیرهای قاچاق مواد مخدر و انسان به مقصد و از مبدا پاکستان.
این گروه در اوج قدرت خود حدود 3000 عضو داشت - اما در درگیری با نیروهای امنیتی آمریکایی و افغانی متحمل تلفات قابل توجهی شده است.
آیا داعش با طالبان رابطه دارد؟
در اساس آری، از طریق گروه ثالثی به نام شبکه حقانی. پژوهشگران میگویند که گروه ولایت خراسان روابط محکمی با شبکه حقانی دارد که به نوبه خود ارتباط تنگاتنگی با طالبان دارد.
مسئول امنیت کابل حالا فردی به نام خلیل حقانی است که 5 میلیون دلار برای سرش جایزه تعیین شده و اکنون از سران طالبان در کابل است.
دکتر سجان گوهل، عضو بنیاد آسیا اقیانوسیه، چند سالی است که گروههای مسلح حاضر در افغانستان را رصد میکند.او میگوید "چندین حمله بزرگ بین 2019 و 2021 با همکاری گروه ولایت خراسان، شبکه حقانی گروه طالبان و دیگر گروههای تروریستی مستقر در پاکستان اجرا شد. "
وقتی طالبان کابل را تصرف کرد، درهای زندان پل چرخی را گشود و تعداد زیادی محکوم را آزاد کرد، از جمله کسانی که گفته میشود به داعش و القاعده تعلق دارند. این افراد حالا آزادانه میچرخند.
اما گروه ولایت خراسان ظاهرا اختلافاتی نیز با طالبان دارد و آنها را به کنار گذاشتن جهاد متهم میکند و میگوید این گروه صلح از راه مذاکره در "هتلهای مجلل" دوحه را به میدان نبرد ترجیح داده است. داعش خراسان طالبان را غیرپایبند به آموزههای اسلام میداند و رسانههای محلی روز پنج شنبه بیانیه تایید نشدهای را منتشر کردند که داعش خراسان در آن، جنبش طالبان را به شریک ارتش آمریکا و کمک به آن برای تخلیه جاسوسهایش از افغانستان متهم کرده بود.
امرالله صالح: "داعش خراسان" با طالبان در ارتباط است
معاون اشرف غنی اعلام کرده، "داعش خراسان" ارتباطی مشخص با طالبان دارد. امرالله صالح که با رفتن اشرف غنی خود را رئیس جمهوری مشروع افغانستان میداند، در توئیتی نوشت: همه شواهد نشان میدهد که گروه داعش خراسان ریشههایی در طالبان و شبکه حقانی دارد که در کابل فعالیت میکنند.
وی همچنین اعلام کرد که بین گروه تروریستی داعش با طالبان افغانستان و پاکستان با شورای کویته که یک "سازمان تروریستی" مستقر در کویته است و شامل شبهنظامیان طالبان میشود، ارتباطاتی وجود دارد.
گوشهای از جنایاتهای وحشتناک در افغانستان
ترویستهای این گروه سال 99دو نوزاد شیرخواره را در یک بیمارستان پزشکان بدون مرز در کابل سر بریدند و همان سال به دانشگاه کابل نیز حمله کردند که منجر به کشته شدن 22 دانشجو شد.
این گروه تروریستی همچنین یک مدرسه دخترانه شیعه را در پایتخت افغانستان با چند خودروی بمبگذاری شده هدف قرار داد که منجر به شهادت 40 دختر بیگناه شد.
رهبران گروه داعش افغانستان
گروه داعش خراسان به عنوان یک شاخه "دولت اسلامی عراق و شام" که در خاورمیانه مستقر بود، 8 سال پیش در مناطق شرقی وجنوبی افغانستان عرض اندام کرد. زمانیکه شش فرمانده طالبان پاکستان، تحت رهبری حافظ سعیدخان پرچم سیاه داعش را بالا کرد یک فرمانده طالبان به نام ملا عبدالرئوف خادم که قبلا زندانی سیاسی بود با این گروه سوگند وفاداری یاد کرد.
راهاندازی شاخه جدید داعش پس از آن صورت گرفت که ابوبکر بغدادی سرکرده گروه تروریستی داعش، «حافظ سعید خان» تبعه پاکستانی را که عضو سابق طالبان پاکستان بود، به عنوان امیر داعش خراسان انتخاب کرد.سعیدخان در سال 2014 میلادی (93 ش) به همراه شماری از سرکردگان طالبان پاکستان با البغدادی بیعت کرده بود.
سازمان تروریستی «ولایت خراسان» ترکیبی متشکل از عناصر شبه نظامی سابق وابسته به گروههای مسلحی نظیر طالبان پاکستان، گروههای لشکر الاسلام، شبکه حقانی در افغانستان، گروه الدعوه و جنبش افراطی در ازبکستان است.
تعداد عناصر مسلح این گروه تروریستی در سال 95 و در بحبوحه گسترش داعش اصلی در سوریه و عراق به حدود سه هزار عنصر رسید، اما پس از شکستهای پی در پی در ولایت غزگان واقع در شمال افغانستان در سال 97، تعدادشان کاهش یافت و براساس مرکز مطالعات راهبردی وابسته به سازمان ملل، قدرت داعش در افغانستان به شدت تضعیف شد و تعداد عناصر مسلح آن به 1500 تا 200 نفر در سال 97 رسید.
اگرچه داعش خراسان ضربات سنگینی را متحمل شد اما هنوز در مناطق کوچکی از ولایتهای کنر و ننگرهار در شرق کابل دارای نیروی نظامی است.
براساس گزارش مرکز مطالعات آمریکا، گروه تروریستی داعش خراسان نظیر حملاتی که در فرودگاه کابل انجام داد، هماکنون به شیوه نامتمرکز و هستههای کوچک به فعالیت خود ادامه میدهد. این گروه درحال حاضر تهدیدی برای افغانستان و کل منطقه به شمار میرود.
«حافظ سعید خان» اولین رهبر داعش خراسان سال 94 به همراه سی تن دیگر از عناصر این گروه در حمله پهپادی آمریکا به هلاکت رسید و فردی به نام «عبدالحسیب» سرکردگی تروریستهای داعشی را در افغانستان را برعهده گرفت و وی نیز سال 96 در حمله نیروهای ویژه افغانستان در ولایت ننگرهار در شرق این کشور به هلاکت رسید.
«ابوسید» جانشین عبدالحسیب تنها دو ماه سرکرده تروریستها بود و در جریان حمله آمریکا در ولایت کنر به هلاکت رسید. گفته میشود سرکردگی داعش خراسان را از ژوئن 2020 (99 ش) فردی برعهده دارد که خود را «الشاب المهاجر» (مهاجر جوان) میخواند. او همچنین خود را «سناء الله» هم مینامد. و یکی از فرماندهان مرکزی شبکه حقانی بوده و همچنان با این گروه در ارتباط است.
آیا شاخه افغانستانی داعش فصل بعدی تروریزم جهانی خواهد بود؟
توافق دوحه به قوت گرفتن شاخه خراسان گروه داعش منجر شد، زیرا که این گروه از تغییرات درمیدان جنگ افغانستان به نفع خود بهرهبرداری کرده و جنگجویان طالبان و خارجی را در بدنه خود جذب نمود.
علاوه بر آن، داعش یک جهش در زمینه بازیابی نیروی انسانی، توسعه جغرافیایی و افزایش تعداد و شدت حملاتشان انجام دادهاند. نیروهای جنگی داعش علاوه بر خیبرپشتونخواه و بلوچستان پاکستان در ساحات شرقی وشمالی افغانستان پخش شده و به عضو گیری از نیروهای طالبان پرداختهاند.
با خروج ظاهری طالبان از صحنه جنگ و تشکیل حکومت درافغانستان، به نظر میرسد ستاره اقبال گروه داعش درخشش بیشتر پیدا خواهدکرده و این گروه با جذب نیروهای نظامی و عملیاتی طالبان،جایگاه رهبری را در میان گروههای تروریستی منطقه به عهده میگیرد. تعداد زیادی از تروریستهای طالبان که بدون شک آرزو دارند به دلایل ایدئولوژیک، شخصی و یا قبیلهای جنگ را ادامه دهند، در بدنه داعش جذب خواهند شد.
نباید فراموش کرد که بیش از 19 گروه تروریستی، از لشکر طیبه و جیش محمد گرفته تا جنبش اسلامی ازبکستان و سایر گروهها، برای سالها با طالبان کار کرده اند؛ گزارشها نشان میدهد که شاخه خراسان گروه داعش قبلا روابط خود را با اکثر این گروهها تقویت کرده است؛ روابطی که رد آینده کامل خواهد شد.
شاخه خراسان گروه داعش پیرامون عهد مشهور خود مبنی احیای دوباره "منطقه تاریخی خراسان" تاکنون جنگجویانی را از چندین کشور، شامل آسیای مرکزی وجنوبی و حتی فرانسه، کشوری دورتر از این منطقه، در بدنه خود جذب کرده است.با وجودی که اکثر حملات داعش در افغانستان و پاکستان محدود میشود اما این گروه تمایل جدی برای توسعه قلمرو اهداف خود در منطقه و فراتر از منطقه نشان میدهد.
تاخت و تاز و دست اندازی گروه داعش در ولایات شمالی افغانستان مخصوصا تحرکاتی که درهمدستی با جنبش اسلامی ازبکستان و دیگر گروهها صورت میگیرد، بر دو هدف متمرکز است و آن اینکه: راه این گروه به سوی آسیای مرکزی و چین باز شود و همچنین به مناطق شمال شرقی ایران دست اندازی کرده و برای ایران ایجاد نا امنی کند.
اینکه به چه میزان این گروه، حملات تروریستی خود را فراتر از منطقه گسترش خواهد داد درآینده مشخص میشود اما مهم این است که درحال حاضر گروه داعش در "شاخص تروریزم جهانی" در جمع چهار سازمان مرگبار تروریستی بینالمللی قرار گرفته است.
*گروه ولایت خراسان، با نام کامل حکومت اسلامی عراق و شام - ولایت خراسان، شاخه محلی داعش است که در افغانستان و پاکستان فعالیت میکند.این گروه افراطیترین و خشنترین گروه مسلح حاضر در افغانستان محسوب میشود
*آیا داعش با طالبان رابطه دارد؟ در اساس آری، از طریق گروه ثالثی به نام شبکه حقانی. پژوهشگران میگویند که گروه ولایت خراسان روابط محکمی با شبکه حقانی دارد که به نوبه خود ارتباط تنگاتنگی با طالبان دارد
* وقتی طالبان کابل را تصرف کرد، درهای زندان پل چرخی را گشود و تعداد زیادی محکوم را آزاد کرد، از جمله کسانی که گفته میشود به داعش و القاعده تعلق دارند. این افراد حالا آزادانه میچرخند
*معاون اشرف غنی اعلام کرده، "داعش خراسان" ارتباطی مشخص با طالبان دارد. امرالله صالح که با رفتن اشرف غنی خود را رئیس جمهوری مشروع افغانستان میداند، در توئیتی نوشت: همه شواهد نشان میدهد که گروه داعش خراسان ریشههایی در طالبان و شبکه حقانی دارد که در کابل فعالیت میکنند
*گفته میشود سرکردگی داعش خراسان را از ژوئن 2020 (99 ش) فردی برعهده دارد که خود را «الشاب المهاجر» (مهاجر جوان) میخواند. او همچنین خود را «سناء الله» هم مینامد. و یکی از فرماندهان مرکزی شبکه حقانی بوده و همچنان با این گروه در ارتباط است
*نباید فراموش کرد که بیش از 19 گروه تروریستی، از لشکر طیبه و جیش محمد گرفته تا جنبش اسلامی ازبکستان و سایر گروهها، برای سالها با طالبان کار کرده اند؛ گزارشها نشان میدهد که شاخه خراسان گروه داعش قبلا روابط خود را با اکثر این گروهها تقویت کرده است؛ روابطی که رد آینده کامل خواهد شد
*شاخه خراسان گروه داعش پیرامون عهد مشهور خود مبنی احیای دوباره "منطقه تاریخی خراسان" تاکنون جنگجویانی را از چندین کشور، شامل آسیای مرکزی وجنوبی و حتی فرانسه، کشوری دورتر از این منطقه، در بدنه خود جذب کرده است.با وجودی که اکثر حملات داعش در افغانستان و پاکستان محدود میشود اما این گروه تمایل جدی برای توسعه قلمرو اهداف خود در منطقه و فراتر از منطقه نشان میدهد
|