دکتر روحانی رئیس دولت یازدهم و دوازدهم در آخرین مصاحبه به عنوان رئیس‌جمهور با اشاره به مشکلات ایجاد شده در توافق با غرب برسر برجام تاکید کرد: دستیابی به توافق شدنی است ولی مصوبه مجلس در این زمینه مانع دستیابی به توافق است.
دکتر روحانی در گفت‌و‌گویی که به صورت زنده از شبکه اول سیما پخش شد اظهار کرد: خوشحالم این فرصت پیش امد در آخرین شب مسئولیتم با مردم گفت وگو داشته باشم و علاقه مندم مصاحبه‌ای غیر رسمی داشته باشیم.
وی ادامه داد: علت اینکه در سال 92 کاندید شدم برای برداشتن گره ایجاد شده بود و این گره یا با دیپلماسی حل می‌شد و یا با جنگ به سرانجام می‌رسید. در ذهن من این بود یا وارد جنگ با دنیا می‌شویم و یا صلح و راه صلح، دیپلماسی بود.
رئیس جمهور دولت یازدهم عنوان کرد: قبول ندارم به رفع تحریم‌ها نرسیدیم. در 90 روز اول، ما به توافق موقت رسیدیم و قرار بود هر چندماه نفت کاهش یابد متوقف شد و کاهش فروش برداشته شد. همچنین اصل فناوری هسته‌ای ازسوی دنیا پذیرفته شد. همچنین مقرر شد اموال ما به مرور آزاد شود که رقمی بالغ بر 700 هزار دلار بود.
بعد از این توافق انتظارات مردم به گونه‌ای بود که آینده را مناسب می‌دیدند و تمام نظرسنجی‌های بانک مرکزی نشان از این مهم دارد.
روحانی ادامه داد: فروردین 94 توافق لوزان و در تیر 94، توافق هسته و در اواخر 94، توافق اجرا شد. توافق این بود تحریم‌های هسته‌ای برداشته شود و ما نیز یکسری محدودیت را در بخش هسته‌ای را بپذیریم و اصل هسته‌ای را نیز داشته باشیم. دنیا به 70 تا 80 درصد توافقات عمل کرد اما قولی که دادم که به جای جنگ با دیپلماسی گره را باز می‌کنم انجام دادم و سرمایه‌ها به ایران واریز شد و بانک‌های دنیا قبول کردند که نسبت به ایران اعتبارات لازم را بدهند. بانکی 10 میلیارد و بانکی 30 میلیارد اعتبارات به ما دادند. در دولت یازدهم 92 قول دادیم و تا پایان 92، گشایش‌ها بیشتر می‌شد.
وی توضیح داد: در دولت دوازدهم یک کسی در آمریکا سر کار آمد و ما حقیقتا با آمریکا حرف می‌زدیم و امروز نیز ما با 4+1 حرف می‌زدیم اما طرف اصلی ما آمریکا است. کسی روی کار آمد که برجام را بدترین توافق می‌دانست و شرایطی را در سال 96 دیدیم که برگرفته از روی کار آمدن وی بود.
رئیس دولت دوازهم تاکید کرد: آمریکا از توافق خارج شد و شرایط جدیدی ایجاد شد. در این شرایط ما به 4+1 فرصت توافق جدید داریم. مذاکره فقط بحث دولت‌ها نیست شاید دولت‌ها به توافق عمل کنند اما در تحریم، شرکت‌ها و بانک‌ها تاثیر دارند و اینها با مذاکره در ایران سرمایه‌گذاری نمی‌کنند و اعتماد بیشتری را نیاز دارند. شرکت‌ها و بانک‌ها همیشه عقب‌تر از توافق هستند. آمریکا می‌خواست این توافقات وسیع‌تر شود و به توافق امنیتی و دفاعی برسد که ما ایستادگی کردیم و فقط با دنیا درباره مسائل هسته‌ای حرف زدیم. بنابراین بانک‌ها فقط به مسئله هسته‌ای نگاه نمی‌کنند به مسائل سیاسی و امنیتی نگاه می‌کنند و همه اینها در کنار هم نشان می‌دهد توقعات ما با مذاکرات نمی‌خواند.
دکتر روحانی گفت: مانع اصلی ما برای گفت وگو با 4+1 این است که باید تمام تحریم‌ها شامل مسائل موشکی، حقوق بشر و... برداشته شود که این تحریم‌ها نیازمند به مذاکرات دیگری است. امروز توافق ما دور از دسترس نیست. شما می‌گویید آینده چیست اما اینگونه نیست و می‌توان توافق کرد. از نظر من چشم انداز توافق وجود دارد. معیار ما فرمایشات رهبر انقلاب است و ما تنها به دلیل مصوبه مجلس نتوانستیم به سرانجام برسیم. اگر معیار را فرمایشات را رهبر انقلاب قرار دهیم توافق حاصل می‌شود اما با مصوبه مجلس توافق دور است.
وی یادآور شد: اگر به 92 برگردیم همین مسیر را می‌رفتیم. شما یا باید میدان را هسته‌ای قرار دهید یا باید میدان را باز کنید و این مجوز نظام را می‌خواهد. اگر میدان فقط هسته‌ای شد پس به تحریم‌های این بخش می‌رسیم. در توافق برجام به عمل آمده یکسری اختیارات رئیس جمهوری آمریکا دارد که عمل می‌کنند و برخی نیز در اختیار کنگره است که 6 ماه تعلیق می‌شود. اگر ما این را قبول نمی‌کردیم توافق با آمریکا به کنگره می‌رفت و تصویب نمی‌شد بنابراین اینکه بگوییم آینده روشن است یا نیست بستگی به توقعات دارد. اگر بخواهیم هیچ تحریمی نباشد میدان وسیع‌تری برای گفت وگو می‌خواهد. امروز با چارچوب مورد نگاه رهبر انقلاب می‌توان به توافق رسید. در 23 تیر وزارت خارجه گزارشی به مجلس فرستاد که در آن آمده 5+1 چه می‌کند و ما چه می‌کنیم. اگر این چارچوب باشد براساس آن می‌توان دیدگاه آینده را ترسیم کرد.
ما به وعده مهار تورم عمل کردیم
رئیس دولت یازدهم و دوازدهم عنوان کرد: ما با چه تورمی دولت را شروع کردیم؟ 34 درصد و تورم نقطه به نقطه 40 درصد بود. اگر یادتان باشد در همان مصاحبه اول 100 روز را توضیح دادم و گفتم تا پایان سال قادریم این تورم را کاهش دهیم و به تورم تک رقمی برسیم. دوستان اقتصادی به من اعتراض کردند که به تورم تک رقمی در چهار سال نمی‌توانیم برسیم. در سال 93، تورم 15 و در ماه‌های آخر 94، تورم تک رقمی شد و 95 و 96 تورم تک رقمی بود و در سال 97 در بهار تورم تک رقمی بود. بعد از 26 سال تورم ایران برای دو سال تک رقمی بود. رشد اقتصادی ما در چهار سال اول 4.5 بطور متوسط بود و در دولت یازدهم رشد ما دو رقمی و در دنیا اول بود. آمارها نشان می‌دهد به قول‌ها عمل کردیم. با خروج ترامپ از برجام، نفت یک میلیون بشکه نفروختیم و نفت کامل تحریم شد و ما مقدار کمی از نفتمان را فروختیم.
اگر در مرحله بالینی واکسن می‌خریدیم و اتفاقی می‌افتاد، بلوا به‌پا می‌شد!
دکتر روحانی همچنین گفت: درباره واکسیناسیون حرف‌های متناقضی زده شد. گفتند حرف‌ها و وعده‌ها هیچ کدام موفق نشده‌ است. خود شما از وضع کرونا راضی هستید؟
وی ادامه داد: به نظر من درباره کرونا، مجموعه نظام جمهوری اسلامی ایران تصمیمات مهمی را اتخاذ کرد. ما موج‌های بزرگی را پشت سر گذاشتیم. وقتی از فروردین گرفتار کرونای انگلیسی شدیم و اخیرا که گرفتار کرونا هندی شدیم دو مساله داشتیم.
دکتر روحانی افزود: کرونا در ایران مثل تمامی دنیا درمان ندارد اما واکسن پیدا کرده است. در مساله واکسن ایرادی که ممکن است به ما وارد شود این است که واکسن دیرتر به کشور وارد شد. ما می‌توانستیم دو کار انجام دهیم: اول، واکسن بسازیم که کمی تاخیر داشتیم، و این عقب بودن طبیعی بود.
وی با بیان اینکه در واردات واکسن خارجی دو مساله پیش امد، اول اینکه برخی واکسن‌ها مورد تایید سازمان بهداشت جهانی نبود، البته هیچ یک از واکسن‌ها تمامی مراحل را طی نکرده است ادامه داد: حاضر بودند واکسن‌هایی را که تولید شده و در مرحله بالینی است، به ما دهند اما معنایش این بود که مردم ما مورد آزمایش قرار بگیرند؛ حال اگر واکسن ناموفق بود شما ببینید چه بلوایی می‌شد!
روحانی با بیان اینکه خیلی از کشورها وارد آزمایش شدند. در این مرحله مقامات ما گفتند که وارد نمی‌شویم اضافه کرد: ما از هند، کواکس و چین واکسن خریداری کردیم اما یا نتوانستند بدهند یا به تاخیر افتاد.
رئیس دولت یازدهم و دوازدهم با اشاره به اینکه ما می‌توانیم 400 تا 500 هزار نفر را در روز واکسینه کنیم. ما واکسیناسیون را از 20 بهمن 1399 شروع کردیم افزود: ما اکنون واکسیناسیون را ادامه می‌دهیم اما اینکه موجی از ابتلا می‌آید، این موج دوره‌ای دارد که باید طی کند و متاسفانه تلفات هم می‌گیرد. الان در بخش‌های جنوبی این موج‌ها درحال آرام شدن است.
وی گفت:‌ می‌توانم در پاسخ به این سوال خلاصه بگویم که در مساله کرونا اقدامات خوبی انجام گرفته است و در بعضی موارد با تاخیر مواجه بودیم اما همراهی مردم را هم نیاز داریم.
حل برخی مسائل هماهنگی و همراهی کل نظام را می‌طلبد
وی گفت: حل مسائل کشور گاهی تنها در اختیار قوه مجریه است؛ گاهی در برخی تصمیمات حتما باید قوه قضاییه هم با ما هم همراه شود. من میگویم ضرورت میدانم‌ برای حل مسائل اقتصادی وزارت صنعت معدت تجارت باید دو قسمت شود و به مجلس لایحه میدهم اما در نهایت نمی‌شود. من نمی‌توانم‌بیایم به مردم بگویم با فلان قوه دعوا کرده‌ام و...
روحانی یادآور شد: یک سری مسائل در کشور کلان‌تر است و هماهنگی کل نظام را می‌طلبد طرح این مسائل برای مردم به وحدت کلی ما کمک نمی‌کند و شکاف‌های ملی را بیشتر می‌کند.
وی درباره بحران موسسات مالی و اعتباری، بنزین و خوزستان گفت: پیشگیری از این مسائل ساده نیست. ما هیچ تنش اجتماعی نداشتیم که زمان آن به دو هفته برسد و توانستیم مدیریت کنیم.
روحانی ادامه داد: در خوزستان به دلیل کم آبی تنش ایجاد شد که به مسئله تبدیل شد. دولت از لحاظ امنیت منطقه‌ای و داخلی کارهای بزرگی کرد اما بسیاری از مسائل هست که به دولت مربوط نمی‌شود و دولت می‌تواند یکی از عوامل باشد.
مساله مذاکره مهمترین مساله دولت سیزدهم است
رئیس دولت دوازدهم اظهار کرد: به نظر من مهم‌ترین پرونده‌ای که دست دولت سیزدهم قرار میگیرد باز هم مساله مذاکره وتعامل با دنیاست و هیچ‌راهی در کوتاه مدت جز مذاکره نداریم. مسائل اقتصادی که برخی از انها نیاز دارد مردم اینده را روشن‌تر ببینند دومین پرونده‌ای است که به دولت سیزدهم می‌رسد.
بیش از 30 هزار میلیارد تومان برای موسسات غیرمجاز پرداخت کردیم
روحانی در ادامه با اشاره به مشکلات پیش روی دولت و فعالیت‌های انجام شده عنوان کرد: مسائلی هست که ریشه در جای دیگری دارد. ریشه موسسات اعتباری به حکم یک قاضی بر می‌گردد. از حکم یک قاضی آغاز می‌شود و دولت ناچار به ورود می‌شود.دولت موسسات مالی غیرمجاز را جمع کرد و بیش از 30 هزار میلیارد تومان در این بخش پرداخت کردیم. بانک‌های نیروهای مسلح مشکلاتی داشتند که بار زیادی به دوش دولت گذاشت.
به جای قرض از بانک مرکزی از مردم قرض گرفتیم
رئیس دولت دوازدهم توضیح داد: کسری بودجه یعنی عدم تعادل مالی و مخارج ما کفاف درآمدها را نمی‌کند و ما و مجلس در این بخش سهیم هستیم و لایحه سالانه در مجلس مصوب می‌شود. خطرناک‌ترین تامین این کسری استفاده از پایه پولی و بانک مرکزی است. ما از بانک مرکزی قرض نکردیم و از مردم قرض گرفتیم و اوراق بدهی را به مردم دادیم و در موعد مقرر با سود به آنها پولشان را برمی گردانیم.
وی ادامه داد: فروش اموال و سهام دولت در بورس یکی دیگر از موارد تعیین کسری بودجه بود. یکی از کارهایی که می‌خواستم انجام بدهم این بود که دست دولت در اداره بنگاه‌های اقتصادی کوتاه شود و دولت سهامدار و نه مدیر و اداره‌کننده باشد.
فساد در سایه شفافیت از بین می‌رود
روحانی در ادامه تصریح کرد: فساد یک معضل اجتماعی بوده و هست و خواهد بود چطور می‌توانیم از این مشکل دربیاییم؟ اعتقاد دولت من این بوده فساد در سایه شفافیت از بین می‌رود و تمام راهکارهایی که می‌گوییم در این باره است. قاچاق از جنوب در اختیار نیروی انتظامی بود و گفتیم در خلیج فارس سپاه وارد شود باز حل نشد. دادگاه‌های ما پرونده‌ها را رسیدگی می‌کنند اما حل نمی‌شود. ریشه حل این مسئله شفافیت و اطلاع‌رسانی است. یکی از دلایلی که گفتیم فضای مجازی باید توسعه یابد این بود. سامانه مهم تجارت که مصوب کردیم و یکی از کارهای ما این بود که از ابتدای ثبت کالا همه چیز مشخص باشد و همه بتوانند رویت کنند. دولت الکترونیک را در دولت خود از 10 درصد به 70 درصد رساندیم و ریشه مبارزه با فساد شفافیت است.
به دنبال کار علمی و فرهنگی می‌روم
وی گفت: از سال 41 به عنوان سرباز کنار انقلاب بودم اما کار من عمدتا فرهنگی بوده است. سبقه امنیتی من بیشتر می‌چربد اما من دنبال کار علمی و فرهنگی هستم و دیگر سمت خاصی از فردا ندارم.
تمام تلاش خود را برای انجام تعهدات انجام دادیم
دکتر روحانی در سخن پایانی خود با مردم یادآور شد: به مردم خوب ایران می‌گویم در این 8 سال تمام تلاش ما و دولت این بود به تعهدات و وظیفه و قانون عمل کنیم و مطمئن هستم مانند خودم که متوسط 13 تا 14 ساعت کار کردم و در یک و سال نیم بحران کرونا من در هفته 2 تا سه جلسه برای کرونا داشتم؛ از نظر تفریحات من در طول مدت خدمت خودم، پنج‌شنبه‌ها یا جمعه‌ها سفرهای محدودی بوده است و سفرهای من بیشتر سفرهای کاری بوده است. فقط 6 سفر به عسلویه داشتم و کار و جلسات ما کاملا مشخص است وزرا و معاونان نیز اینگونه کار کردند. مواردی بوده که انتظار مردم را براورده نکردیم که یکعامل آن تحریم و جنگ اقتصادی و کرونا بود اما در عین حال افتخار داریم طرح‌های بزرگی چون احیای دریاچه ارومیه و صادرات نفت از دریای عمان و افزایش پتروشیمی و فولاد را داشتیم و هر پنجشنبه افتتاح داشتیم و 88 افتتاح ملی داشتیم. از مردم بابت ضعف‌ها عذرخواهی می‌کنم و امیدوارم دولت سیزدهم به مردم خدمت کند.