تأخیر در واکسیناسیون بسیاری از شهروندان ایرانی را راهی مسافرت به ارمنستان و امارات متحده عربی کرده است. تصاویری هم از صف‌های طویل ایرانیان در ارمنستان برای تزریق واکسن، در فضای مجازی منتشر شده است. یکی از رانندگان تاکسی درباره چگونگی آوردن واکسن به ایران نیز می‌گوید: «خرید واکسن اضافه کار سختی نیست. در آنجا دوستانی دارم که می‌توانند به راحتی برایتان واکسن تهیه کنند تا آن را با خود به ایران بیاورید. قیمت آن را نمی‌دانم. اما هر وقت آماده رفتن بودی و لب مرز رسیدیم آنجا قیمت‌ها را می‌گیرم. تا آنجا که می‌دانم خرده‌فروشی هم می‌کنند.»
ایلنا: ارمنستان یکی از کشورهایی است که سفر ایرانی‌ها به آنجا، برای واکسیناسیون به‌صرفه‌تر است اما این سفر اگرچه به گردشگری ارمنستان کمک می‌کند، اما به نحوی برای کشور ایران نیز درآمد ایجاد می‌شود، ضمن اینکه به این طریق بخشی از مسئولیت دولت در واکسیناسیون شهروندان نیز کاسته می‌شود.
تأخیر در واکسیناسیون بسیاری از شهروندان ایرانی را راهی مسافرت به ارمنستان و امارات متحده عربی کرده است. تصاویری هم از صف‌های طویل ایرانیان در ارمنستان برای تزریق واکسن، در فضای مجازی منتشر شده است. واقعیت این است که واکسیناسیون عمومی در ایران به دلایل گوناگون به کندی صورت می‌گیرد. به گفته برخی مسئولان وزارت بهداشت تاکنون فقط حدود یک میلیون و ۹۰۰ هزار نفر توانسته‌اند دز دوم را تزریق کنند. اگرچه گاهی خبر از واردات واکسن می‌رسد اما هنوز بسیاری از سالمندان و شهروندان در صف انتظار واکسیناسیون هستند.
همه این‌ها در حالی است که ایران پیک پنجم کرونا را می‌گذراند و بسیاری از شهرها در وضعیت قرمز و نارنجی هستند. کرونای دلتا هم به تاخت جان می‌گیرد و از طرف دیگر وعده‌های بی‌سرانجام مسئولان برای واکسیناسیون باعث شده تا مردم برای نجات جان خود، آواره کشورهای دیگر شوند.
ارمنستان یکی از کشورهایی است که سفر ایرانی‌ها به آنجا، برای واکسیناسیون به‌صرفه‌تر است اما این سفر اگر چه به گردشگری ارمنستان کمک می‌کند، اما به نحوی برای کشور ایران نیز درآمد ایجاد می‌شود، ضمن اینکه به این طریق بخشی از مسئولیت دولت در واکسیناسیون شهروندان نیز کاسته می‌شود.
سفر به ارمنستان با چقدر هزینه
آنچه مسلم است با شرایط اقتصادی فعلی، تورهای هوایی ارمنستان گران است و ظرفیت اتوبوس پایانه‌ها برای رفتن به ارمنستان تا پایان تیرماه پر شده است.
حالا مردم برای سفر به ارمنستان راه جدیدی یاد گرفته‌اند؛ «اتوبوس و تاکسی دربست» هم ارزان‌تر تمام می‌شود و هم سریع‌تر است.
رانندگان اتوبوس و تاکسی می‌گویند نیازی هم نیست وارد کشور ارمنستان شوید و هزینه تزریق واکسن را بالا ببرید. همان لب مرز می‌توانید واکسن رایگان بزنید و برگردید. کافی است فقط پاسپورت داشته باشید.
یک راننده تاکسی که مسافر به مرز ارمنستان می‌برد به ایلنا می‌گوید: «هزینه رفت تا لب مرز ارمنستان یک و نیم میلیون تومان است. رفت و برگشت با هم دو میلیون و ۸۰۰ هزار تومان است. نیازی به اقامت و ورود به شهرهای ارمنستان هم ندارید. همان لب مرز می‌توانید واکسن بزنید و برگردیم.»
به گفته این راننده لب مرز درمانگاه و آمبولانس‌هایی هستند که همانجا واکسن را تزریق می‌کنید و برمی‌گردید.
اما حالا گزینه دیگری هم پیش پای مسافران هست. آن‌ها هم می‌توانند واکسن بزنند و هم چند دوز وارد کنند! این را یک راننده دیگر می‌گوید. می‌گوید «من آنجا آشنا دارم. برای شما می‌توانم چند دز واکسن بگیرم. قیمتش را همانجا می‌گویم. الان نمی‌دانم چقدر است!»
اتوبوس در بستی ۱۲ میلیون تومان
اما اگر تعداد مسافران زیاد باشد راه دیگری پیش روی مسافران است و آن اتوبوس دربستی است. یکی از رانندگان اتوبوس دربستی می‌گوید: «برای رفت و برگشت تا لب مرز ۱۲ میلیون تومان می‌گیرم.»
او هم با تایید اینکه نیاز نیست برای واکسینه شدن حتما به پایتخت و یا شهرهای ارمنستان برویم، می‌گوید: «همان لب مرز می‌توان واکسن زد و برگشت.»
البته اگر این نگرانی را دارید که واکسن‌های لب مرز مطمئن نباشد، می‌توانید به راحتی به شهرهای دیگر بروید. یکی از رانندگان می‌گوید: «برای ما فرقی ندارد. اگر هم بخواهید حتما در شهرهای ارمنستان واکسینه شوید، از لب مرز هم دوستانمان به راحتی شما را جابه‌جا می‌کنند. از لب مرز تا ایروان ۵۰۰ هزار تومان و برگشت هم یک میلیون تومان است.»
آیا مسافران می‌توانند واکسن از ارمنستان به ایران وارد می‌کنند؟
یکی از رانندگان تاکسی درباره چگونگی آوردن واکسن به ایران نیز می‌گوید: «خرید واکسن اضافه کار سختی نیست. در آنجا دوستانی دارم که می‌توانند به راحتی برایتان واکسن تهیه کنند تا آن را با خود به ایران بیاورید. قیمت آن را نمی‌دانم. اما هر وقت آماده رفتن بودی و لب مرز رسیدیم آنجا قیمت‌ها را می‌گیرم. تا آنجا که می‌دانم خرده‌فروشی هم می‌کنند.»
نکته قابل توجه برای واردات واکسن شرایط نگهداری واکسن است. واکسنی که در ارمنستان تزریق می‌شود استرازنکا و اسپوتنیک است. هر دو واکسن باید در دمای سرد وخنک نگهداری شوند. اما پرسش اینجاست که آیا یخچال‌هایی که امکان نگهداری این واکسن‌ها را در چنین دمایی داشته باشند در دسترس عموم قرار دارد و اینکه مسئولان بهداشت و درمان استان هیچ نظارتی بر روی این کار ندارند چه آسیب‌هایی را می‌تواند متوجه مردم کند؟ و آیا هر کسی می‌تواند این واکسن‌ها را به مراکز درمانی برده و تزریق کند؟ البته پرسش‌های دیگری مانند اینکه صدور کارت واکسن برای این نوع واکسیناسیون چگونه است؟ ابهاماتی که نیازمند پاسخ مسئولان است.
وضعیت کرونا و واکسیناسیون در ارمنستان
طبق آمار بهداشت ارمنستان تاکنون بیش از ۲۲۵ هزار نفر در این کشور به ویروس کرونا مبتلا شده‌اند و ۴ هزار و ۵۲۱ نفر نیز جان خود را از دست داده‌اند، مقامات بهداشتی این کشور بیش از ۷۴ هزار دُز واکسن تزریق کرده‌اند که از این بین بیش از ۱۶ هزار نفر به طور کامل واکسینه شده‌اند که نیم درصد جمعیت این کشور است.
واکسیناسیون در این کشور از ماه آوریل گذشته با سه واکسن آسترازنکا، اسپوتنیک‌وی و سینوفارم (سینوواک) چین شروع شده است که واکسن‌های آسترازنکا و سینوواک در دسترس همه قرار دارد اما واکسن روسی اسپوتنیک وی به افراد ۱۸ تا ۵۴ سال آسیب‌پذیر تزریق می‌شود.
طبق گفته رسانه‌های ارمنستان در این کشور ترس از واکسن وجود دارد و به این دلیل روند کار کند است. کارزارهای ضد واکسن نیز در ارمنستان بسیار فعال هستند. بخشی از واکسن این کشور از سبد کوواکس تهیه شده است.
افزایش پروازها به ارمنستان
صنعت گردشگری ارمنستان که در همه‌گیری کرونا به مانند سایر کشورها دچار رکود شده بود شاید تصور نمی‌کرد با تقاضای بالای ایرانی‌ها به خاطر واکسن کرونا کمی رونق بگیرد. در این رابطه محمد ذیبخش، سخنگوی سازمان هواپیمایی کشور به ایلنا گفته بود: از هفته آینده شرکت ارمنیا ایرویز پنج پرواز خود را به هفت پرواز در هفته افزایش می‌دهد که در مجموع ۱۱ پرواز بین ایران و ارمنستان در هفته در جریان خواهد بود.
سود دولت از سفر مردم به ارمنستان
طبق قانون بودجه سال ۱۴۰۰ عوارض خروج از کشور برای هر نفر در بار اول ۴۰۰ هزار تومان و بار دوم ۶۰۰ هزار تومان تعیین شده است بنابراین یک ایرانی اگر بخواهد دو دُز واکسن کرونا دریافت کند باید به تنهایی یک میلیون تومان عوارض به خزانه دولت واریز کند. حال اگر دست‌کم یک میلیون ایرانی بخواهند در ارمنستان واکسن بزند درآمدی معادل هزار میلیارد تومان را نصیب دولت کرده‌اند.
آیا آماری درباره تعداد ایرانیان واکسینه شده در ارمنستان وجود دارد؟
هرویک یاریجانیان، رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و ارمنستان به ایلنا گفته است که برای دستیابی به آمار تعداد ایرانیانی که در ارمنستان واکسن دریافت کرده‌اند درخواست دادیم اما هنوز به نتیجه نرسیده‌ایم. شاید اگر سفارت ایران در ارمنستان درخواست دهد زودتر و راحت‌تر بتواند آمار را به دست بیاورد.
وی با این حال گفته «همه پروازهایی که از ایران به ارمنستان رفته یا بازگشته، تقریبا پر بوده است.»
در حالیکه سفر به ارمنستان از طریق تور در هفته‌های اخیر سیر صعودی داشته است اما حرمت‌الله رفیعی، رئیس هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران چند روز پیش در گفت‌وگویی درباره «تور تزریق واکسن» تاکید کرده بود که فعالیت دفاتر جهانگردی و مسافرتی در حوزه گردشگری است و بر این مبنا نمی‌توانند هیچ‌گونه ادعایی را درباره برگزاری تور واکسن کرونا یا هرگونه اقدام پزشکی دیگر مطرح کنند.
وی اضافه کرده بود: «براساس آنچه بیان شد هرگونه تبلیغ و انتشار آگهی تحت عنوان تورهای تزریق واکسن کرونا توسط دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی خلاف مقررات و ممنوع است.»
آیا امارات، روسیه و ترکیه گزینه‌های دیگر هستند؟
شهرداری‌ابوظبی، پایتخت امارات متحده عربی هم اعلام کرد که واکسن رایگان به گردشگران تزریق می‌کند. طبق اطلاعات شرکت خدمات بهداشتی ابوظبی (SEHA) گردشگرانی که ویزای توریستی ۳۰ روزه دارند می‌توانند اقدام به رزرو واکسن رایگان کنند.
واکسن‌هایی که به گردشگران تزریق می‌شود سینوفارم چین و فایزر است. هر دو واکنش دو دُز هستند و باید دست‌کم بین هر دُز سه هفته فاصله باشد. در حال حاضر تنها شهر ابوظبی امکان واکسینه کردن گردشگران را فراهم کرده است.
گردشگران در روسیه نیز می‌توانند واکسن اسپونتیک وی را با هزینه دریافت کنند. اما ترکیه در حال حاضر تنها به شهروندان مقیم این کشور واکسن می‌زند.
حال باید دید مسئولان بهداشت ودرمان چه راهکاری برای آنکه هموطنان ما برای تزریق واکسن به کشورهای دیگر نروند، ارائه می‌دهند. امیدواریم راه حل پیشنهادی بتواند گره کور واکسیناسیون در ایران را باز کند تا شهروندان ایرانی راحت‌تر در این هوای گرم نفس بکشند.
