از روز یکشنبه پوشش ویژه و پرحجم رسانه معاند ایران‌اینترنشنال از فایل صوتی مصاحبه مفصل وزیر امور خارجه که قرار نبود منتشر شود، بسیاری از توجهات را جلب و این پرسش را مطرح کرده است که در بحبوحه تحولات مهم این روزهای سیاست خارجی و داخلی، اهداف این پروپاگاندای رسانه‌ای چیست؟
استفاده رسانه معاند ایران‌اینترنشنال از هر ابزاری برای هدف قرار دادن منافع ملی کشور، بر کسی پوشیده نیست، چنانچه سابقه فعالیت مغرضانه این شبکه ماهواره‌ای در مقاطع مختلف عمر کوتاه آن بارها اثبات شده است.
آنچه اکنون اهمیت دارد، توجه ویژه جریان‌های داخلی دلبسته به نظام و کشور، رسانه‌های وطنی و البته انبوه مردمی است که این روزها و در آستانه انتخابات مهم، تحت بمباران شدید تبلیغاتی و پروپاگاندای سنگین قرار دارند.
درباره این موضوع نکات و ملاحظاتی مهم مطرح است که لزوم توجه و اهتمام همه دلسوزان را می‌طلبد:
1. فایل صوتی تقطیع شده‌ای که در رسانه ایران اینترنشنال منتشر شده ذیل پروژه‌ای با عنوان «آنسوی دولت»، در راستای تهیه تاریخ ‌شفاهی دولت آقای روحانی و زیر نظر مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست‌جمهوری ضبط شده و قرار بر انتشار آن نبوده است؛ قطعا چگونگی بیرون رفتن این فایل که در قسمت‌های مختلفی از آن آقای ظریف تاکید می‌کند «نباید علنی و منتشر شود» و یا «من اینها را به شرط عدم انتشار می‌گویم»، باید به سرعت و دقت بررسی شود. البته باید یادآور شد که انجام‌چنین گفت‌وگوها با همه اعضای کابینه در هر دولتی با هدف بیان همه اقدامات و دیدگاه‌ها و تحولات رخ داده برای ثبت در تاریخ و استفاده از تجربه‌های آنها در پیشبرد منافع ملی بوده و بر همین اساس محمدجواد ظریف، صادقانه به تشریح مسائل پرداخته و بارها تاکید دارد که این مطالب نباید منتشر شود.
2. همه کسانی که فایل صوتی بیش از سه ساعته را به صورت کامل گوش داده‌اند، معترف‌اند که تصویر ارائه شده از لحن و محتوای این گفت‌وگو ازسوی ایران اینترنشنال، به هیچ وجه با روح سخنان آقای ظریف همخوانی نداشته و این رسانه معاند، تنها بخش‌هایی تقطیع شده از گفت‌وگو را در جهت مطامع خاص خود منتشر کرده است.
اگر تا کنون کسی به نیات شوم و اهداف خطرناک این تلویزیون در مواجهه به منافع ملی ایران تردید داشت، اکنون می‌تواند با مقایسه متن کامل سخنان وزیر امور خارجه و آنچه ازسوی این رسانه دست‌چین و منتشر شده، به عمق کینه‌توزی لندن‌نشین‌ها پی ببرد.
3. آقای ظریف در این گفت‌وگوی تفصیلی، سخنانی درباره دیپلماسی و منطقه، برجام و ماجراهای آن و... به زبان می‌آورد که «همه» اظهارات او باید در یک بسته کامل شنیده و تحلیل شود درحالی‌که ایران اینترنشنال فقط بخش‌هایی را که نشان‌دهنده اختلاف‌نظر ظریف با برخی از شخصیت‌هاست، با هدف اختلاف‌افکنی پررنگ کرده است.
پیش از هرگونه قضاوتی درباره بریده‌های منتشر شده، باید کل بسته را شنید و در آن تامل کرد؛ ظریف در متن گفتگو بارها از الطاف و حمایت‌ها و البته تذکرات رهبر معظم انقلاب سخن می‌گوید و از ایشان به عنوان شخصیتی جامع در حوزه رهبری و اداره کشور و نه فقط حوزه دیپلماسی نام می‌برد که طبیعتا هرگز از رسانه‌های معاند پخش نخواهد شد.
4. همانند اظهارنظرهای قبلی ظریف، وی در متن کامل این مصاحبه، نه تنها به تمجید از سردار سلیمانی می‌پردازد، بلکه در چند جای این گفت‌وگو از خدمات متقابل ایشان و دستگاه دیپلماسی نام می‌برد؛ از جمله در ماجرای مذاکرات ایران و آمریکا در جریان حمله به افغانستان (سال 2001) و یا پذیرش پیشنهاد ظریف برای حضور شخص سردار سلیمانی در مذاکرات احتمالی با عربستان پیش از برجام و...
ازسوی دیگر وی در همین فایل صوتی اشاره می‌کند که شهادت سردار سلیمانی، آنچنان ضربه بزرگی برای کشور بود که شاید حمله به یک شهر اینچنین خسارتی نداشت.
5. از ابتدای انقلاب همواره بین مسئولان و مقامات کشور، اختلاف‌نظر و سلیقه وجود داشته و اتفاقا عامل رشد و بالندگی نظام بوده؛ طبیعی است که میان ظریف و شهید سلیمانی به عنوان فرمانده سپاه قدس نیز در موضوع‌های مختلفی اختلاف‌نظر و سلیقه وجود داشته که امری کاملا طبیعی است.
نکته مهم اینکه، در این فایل صوتی ظریف می‌گوید تقریبا هر هفته با سردار سلیمانی جلسه داشته است؛ حتی برخلاف تصورات، وی اعلام می‌کند که از دعوت و زمان حضور بشار اسد در ایران در سال 97 مطلع بوده که نشان از هماهنگی و همراهی این دو شخصیت ممتاز ملی بوده و آنچه باعث رنجش ایشان شده بود عدم حضور در جلسات رئیس‌جمهوری سوریه در ایران بوده و نه عدم اطلاع ایشان از سفر.
براین‌اساس، رسانه‌های داخلی نباید در تله این رسانه سعودی بیفتند و به اختلاف‌نظرهایی که همیشه در طول انقلاب بین مسئولان‌ وجود داشته دمیده و تفسیر ناصوابی از آن ارئه دهند.
6. اساسا رسانه‌ ضدانقلابی ایران اینترنشنال که مزدبگیر و مجیزگوی جلادی چون بن سلمان است، با اهداف خاصی اقدام به تقطیع و گزینش جملات خاصی از مصاحبه مفصل 191 دقیقه‌ای کرده که لزوم هشیاری همگان را می‌طلبد.
به طور قطع یکی از اهداف این رسانه تشدید دوقطبی کاذب و به شدت زیان‌بخش ‌درباره سیاست خارجی کشور و یا با هدف شکل‌گیری نزاعی است که در نهایت دود آن به چشم همه جناح‌ها و از جمله اصل انتخابات پیش‌رو می‌رود؛ از این رو باید از قرار گرفتن در مسیر سیاسی مخربی که این تلویزیون در تدارک آن است، اجتناب کرد.
7. در نهایت اینکه هر فرد آشنا به دنیای سیاست و دیپلماسی، می‌داند در همه کشورها حوزه «میدان» و «دیپلماسی» باهم می‌توانند متضمن تامین حداکثری منافع ملی باشند و برخلاف القای رسانه سعودی، تلاش‌های انجام‌شده در این دو حوزه قابل انکار یا تخفیف نیست.
به گزارش ایرنا، کسانی که حتی برای مدت کوتاهی محتوای برنامه‌های تجزیه‌طلبانه «ایران اینترنشنال» را دیده باشند به خوبی گواهی می‌دهند این رسانه نه خیرخواه ظریف است، نه دل خوشی از سردار سلیمانی دارد و نه ذره‌ای دل در گروی ایران و ایرانی دارد؛ هوشیار باشیم!
* توضیحات سخنگوی وزارت خارجه درباره گفتگوی تقطیع‌شده ظریف
سخنگوی وزارت امور خارجه با بیان اینکه اظهارات ظریف در فایل صوتی سه ساعته باید کلی دیده شود، گفت: ظریف همواره گفته‌ است آنچه انجام می‌شود، حول قوه عاقله نظام است. یک ذوق‌زدگی در برخی از رسانه‌ها برای تقطیع صحبت‌های ظریف دیده شد ولی این گفت‌و‌گو باید کلی دیده شود.
سعید خطیب‌زاده افزود: تفاسیر شاذ درباره این فایل برای بعدا باشد. آنچه منتشر شده، یک مصاحبه رسانه‌ای نبود و گفتگوی رسانه‌ای نبود. آنچه انجام شد، یک گفت‌وگوی معمول و محرمانه در دولت بود. رئیس‌جمهور برای انتقال سوابق و تجارب برای دولت‌ بعد نظرشان این بود که اعضای کابینه گفت‌وگوهایی برای ثبت در اسناد داشته باشند.
وی با تاکید بر اینکه قرار بر محرمانگی این گفتگوها بوده است، گفت: وزارت امور خارجه در بخش‌های این فرایند از مصاحبه، عوامل مصاحبه و... نقش نداشته است. اینکه چه کسانی و چرا منتشر کرده‌اند، را نمی‌دانیم.
وی با بیان اینکه آنچه ظریف گفته باید به صورت کلی دیده شود، یادآور شد: فایل سه ساعته که منتشر شده، از دو شب قبل متوجه شدیم که درحال منتشر شدن است و دیروز هم دو شبکه خارجی آن را به صورت گسترده منتشر کردند. ظریف همواره گفته‌ است آنچه انجام می‌شود، حول قوه عاقله نظام است.
رئیس مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه‌ای وزارت امور خارجه افزود: در این فایل هم بر تکریم سردار سلیمانی صحبت می‌کنند و از نقش ایشان در صلح‌سازی و خرد و منطق ایشان تاکید کردند. یک ذوق‌زدگی در برخی از رسانه‌ها برای تقطیع صحبت‌های ظریف دیده شد ولی باید کلی دیده شود.
خطیب زاده یادآور شد: همه را به قضاوت منصفانه دعوت می‌کنم و از قضاوت‌های عجولانه دور شویم. ظریف جزو شخصیت‌های نظام است که همواره سیاست‌های علنی و اقدامی نظام را بسیار با قوت و قدرت جلو برده است. ایشان موضوعاتی را که برای گفت‌وگویی آرشیوی انجام می‌شده، در هفت ساعت با دوستان ریاست جمهوری انجام داده است. این‌گونه نیست که اینها مغایر سیاست‌های اعلامی ما باشد.
سخنگوی وزارت خارجه افزود: سیاست‌های جمهوری اسلامی به صورت اجماعی پیگیری شده و این نشان می‌دهد که چقدر جامعه ایران پویا است و چقدر مسئولان در مقام گفتگوهای جدی و کارشناسی از صراحت لهجه و بیان استفاده می‌کنند.
وزیر امور خارجه اضافه کرد: گفتگوهایی که در پشت درهای بسته در ایران انجام می‌شود، بسیار جدی و شفاف است. همه را دعوت می‌کنم به کل گفتگوی انجام شده توجه کنند. این سه ساعت و نیم، همه هفت ساعت نیست. همه ما در مقام کارشناسی پشت درهای بسته کارشناسانی هستیم که باید با صراحت صحبت کنیم.
رئیس مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه‌ای وزارت امور خارجه با اشاره به مناسبات ایران و روسیه گفت: آنچه در فایل شنیده می‌شود، بخش کوچکی از مسائل مختلف است. به عبارتی، برشی از مسائل میان دو کشور نسبت به یک موضوع درگذشته است. روابط ایران و روسیه مشارکت راهبردی و نزدیک است.
خطیب‌زاده با تاکید بر اینکه تهران و مسکو تصمیم گرفته‌اند در سطح مختلف این روابط را گسترش بدهند، اظهار داشت: ظریف و لاوروف از معماران گسترش این روابط هستند. هر دو نفر، دوستی چند دهه‌ای دارند که مربوط به دوران مسئولیت‌شان در سازمان ملل است. نظر ما ارتقای روابط با کشورهایی نظیر روسیه بوده است. برخی ذوق‌زدگی‌ها در این رابطه تاثیری ندارد بلکه نشان می‌دهد در مسیر درستی در ارتقای روابط هستیم.
* محورهایی از مصاحبه تقطیع شده وزیر امور خارجه
مصاحبه سه ساعته محمد جواد ظریف درباره چالش‌های دوران وزارت او بازتاب گسترده‌ای در شبکه‌های اجتماعی داشت. محورهایی از این مصاحبه که گفته شده در اصل به مدت هفت ساعت بوده است، به برجام، میدان و دیپلماسی اختصاص دارد.
روز یکشنبه فایل صوتی تقطیع شده‌ای از یک گفتگوی محرمانه محمد جواد ظریف که در قالب گفتگوهای شفاهی انجام شد، در فضای مجازی و رسانه‌ها منتشر شد. این فایل صوتی از همان ساعات اولیه بازتاب گسترده‌ای داشته و تحلیل‌ها و گمانه زنی‌های گسترده‌ای درباره محتوای این گفتگو مطرح شده است.وزیر امورخارجه در این گفتگو درباره روابط با روسیه، فرایند مذاکرات برجام و همکاری خود با سردار شهید قاسم سلیمانی فرمانده پیشین سپاه قدس مطرح کرده است. محورهایی از این گفتگوی سه ساعته به شرح زیر می‌آید:
** حدود دی ماه و قبل کاندیداتوری آقای روحانی، پیشنهاد وزارت به من شد و دو سه بار از ایشان درخواست کردم که این درخواست را مطرح نکنند. آقای قالیباف هم پیشنهاد دادند و درخواست داشتند که رئیس کمیته سیاست خارجی ستاد وی شوم اما نپذیرفتم. درباره آقای روحانی شرطی برای کار کردن نگذاشتم اما علاقه نداشتم این کار را بپذیرم زیرا هر کاری را می‌پذیری باید در برابر خداوند پاسخگو باشی. بخشی از این ماجرا هم به واقع بینی برمی‌گشت و این مسئله را به آقای خاتمی و آقای روحانی در سال 91 و 92 گفتم.
** دولت نهم و دهم ما را در شرایطی قرار داده بود که بیرون آمدن از این شرایط هزینه فراوانی داشت و اگر کسی غیر از همین افراد، ما را از این وضعیت خارج کند حتما متهم می‌شود و برای کشور بهتر بود خود آنان این کار را بکنند. به آقایان عراقچی و روانچی گفتم برای قربانی شدن به این وادی آمدیم نه برای قهرمان شدن و این مسئله را از ابتدا می‌دانستم.
هیچ ملاحظه‌ای برای قربانی کردن من نداشتند
** حسین شریعتمداری تیتری در کیهان زده بود که خلاف واقع بود. "ظریف گفت ملاقات من با کری نابجا بود" و من اسپاسم عصبی شدم و روی ویلچیر نشستم. هیچ ملاحظه‌ای برای قربانی کردن من نداشتند اما لطف مقام معظم رهبری و رئیس جمهوری و مردم همراه ما بود.
**زمانی که آقای روحانی من را به عنوان وزیر پیشنهاد کردند نپذیرفتم و چند نفر را معرفی کردم اما ایشان نپذیرفتند و مقرر شد طرحی برای حل مشکل هسته‌ای بنویسم. در آن زمان از مذاکرات عمان خبر نداشتم و این طرح را تهیه کردم.
**در برنامه هسته‌ای پیشنهاد کردم رئیس جمهوری مستقیم مسئول پرونده شود و تقسیم کار کند. در ادامه باز پیشنهاد وزارت خارجه را نپذیرفتم و به منزل رفتم و برای اولین بار در عمرم همسرم گفت بپذیر و حق نداری توان خود را در اختیار مردم قرار ندهی.
مذاکره کنندگان 598 از پشت خنجر نمی‌خوردند
**کسانی که در 598 مذاکره می‌کردند در زمان مذاکره از پشت خنجر نمی‌خوردند. اینجا اما از روز اول با تیر از پشت روبرو بودیم. ما با قطعنامه 598 توانسته بودیم یک قطعنامه فصل هفت را ادامه دهیم و درگیر تحریم نشویم. در دی 66 داشتند برای ما قطعنامه دوم تصویب می‌کردند و ما در 598 هیچ‌وقت تحریم نشدیم. ما قربانی جنگ بودیم و در نهایت در تیر 67 این قطعنامه را پذیرفتیم. از سال 85 تا سال 92 شش قطعنامه فصل هفت علیه ایران مصوب شده بود و همه کشورها از جمله روسیه و چین با این قطعنامه علیه ایران موافقت کرده بودند.
** در سال 84 ما غرب را در برابر خود قرار داده بودیم در نوامبر 2004 به پاریس رفتیم و توافق کردیم. چند هفته بعد در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نوشتند موضوع ایران دیگر در دستور کار نخواهد بود و تا خرداد 84 نیز به آن نپرداختند. ما از شکست آمریکا مذاکرات را تحویل دادیم و با پیروزی آمریکا تحویل گرفتیم.
معیار درستی درباره جهان نداریم/ نقطه قوتمان را فراموش کردیم
** معتقدم نباید تفاوت‌ها را کنار بگذاریم اما ما نیاز به تنش نداریم. چرا روسیه و چین درآن دوران به آمریکا پیوستند؟ تا شب قطعنامه 1696، آقای لاریجانی فکر می‌کردند روسیه و چین این قطعنامه را وتو می‌کنند. اشکال ما این است که معیار درستی درباره جهان نداریم. امروز فکر می‌کنیم روسیه وچین باید کنار ایران با آمریکا بجنگند در صورتی که این دوکشور در حوزه ژئواستراتژیک رقابت می‌کنند. آمریکا تلاش کرده از دهه 90 به دلیل نگرانی از رشد چین، هر موضوعی را امنیتی کند و در این موضوع منفعت آمریکا نهفته است.
** گروهی در کشور ما منافع دارند که همه چیز امنیتی شود زیرا در این مهم امنیت دارند درحالی که مزیت نسبی ایران در امنیتی شدن نیست در حوزه معنایی است. این اقلیت توان ایجاد یک موج گسترده هم دارند.
** مردم ما قهرمان پرستند و دنبال پیروزی هستند و وقتی یک نفر یا پیروز می‌شود یا قولی می‌دهد یا این طور ارائه می‌شود که پیروز شده انتخاب می‌کنند. البته ابداع خوبی نیست که با رای ندادن اعتراض را نشان دهیم و شرکت نکردن مردم ماحصلش می‌شود انتخاب 221 نفر که رای به این می‌دهند که من و رئیس جمهوری به زندان برویم.
** نظام نباید فراموش کند که قدرت جز مردم نیست البته من با گفتن این حرف که قدرت ما در موشک نیست بلکه مردم است تکفیر شدم. در جنگ تحمیلی مردم بردند یا موشک‌ها؟ ما نقطه قوتمان را فراموش کردیم. ما در مشروعیت مردمی و حضور مردم قدرت داریم و ایده و استقلال و حمایت مردمی به ما قدرت می‌دهد.
تمایل ندارم رئیس جمهور شوم/ حجت شرعی ندارم
** حضور مردم بسیار مهم است من صراحتا می‌گویم حجت شرعی ندارم که بتوانم کشور را اداره کنم. من کسی نیستم که در 40 سال راحت طلبی کرده باشم و از 19 سالگی کنسولگری ایران در سانفرانسیسکو را گرفتم. دنبال عافیت طلبی نیستم. از امروز تا انتخابات وزیر خارجه باید از طرف کشور صحبت کند.
** من می‌خواهم به سیاست خارجی بپردازم و نمی‌خواهم سیاست داخلی را با آن مخلوط کنم. من بارها گفتم سر جدال ندارم دنبال این کار نیستم. تمایل ندارم رئیس جمهوری ایران شوم. برای من این حجت بین خودم و خداوند قاطع نیست که کاندیدا شوم امروز بزرگترین نیاز کشور اجماع و یکپارچگی است.
رهبر انقلاب از قوی‌ترین دیپلمات‌های کشور هستند/ قدرت ایران را در انقلابی بودن می‌بینم
**به رهبر انقلاب بسیار علاقمند هستم و ایشان به من لطف داشتند. رهبر انقلاب به من نقدهایی داشتند و اخیرا با خانم امانپور گفت وگو کردم و عده‌ای گفتند که ظریف گفته ایران و آمریکا باید باهم تعهداتشان را انجام دهند. در صورتی که من این را نگفتم. بعد از توضیحات من حضرت آقا فرمودند توضیحات مفید بود. رهبر انقلاب همیشه به من محبت داشتند و ایشان یکی از قوی‌ترین دیپلمات‌های کشور هستند و بسیار مودب و دقیق و محکم صحبت می‌کنند و ما از ایشان رعایت پروتکل را می‌آموزیم.
**حلقه وصل ما این است به مبانی انقلابی معتقدیم و من قدرت ایران را در انقلابی بودن می‌بینم. من ایرادات بسیاری دارم اما در موضوع سندنویسی و سندخوانی کسی نمی‌تواند به من ایراد بگیرد. زبان سند سازمان مللی زبان خودش است و من از 22 سالگی به سازمان ملل رفته‌ام و امروز 40 سال از آن روزگار می‌گذرد.
ماجرای ملاقات با جان کری
**‌با جان کری رفاقت نداشتم و او را ندیده بودم. از سال 70 کارهای آمریکا را انجام می‌دادم و تمام پیام‌های ایران که از طریق سوییسی‌ها با آمریکا رد و بدل می‌شد من می‌نوشتم.
** در دوران آقای جلیلی، روبروی ایشان خانم اشتون می‌نشست. روز اول به خانم اشتون گفتم من غیر از وزیر با کسی مذاکره نمی‌کنم. قرار ما این شد اولین جلسه در سطح وزرا باشد و از جلسه دوم توافق کردیم من و خانم اشتون جلسه را ترک کنیم و معاونان مذاکرات را ادامه دهند.
** سال 92، شهریور و اوایل مهر در جلسه من اول صحبت کردم و گفتم قطعنامه‌ها به ایران ظلم است که وزیر خارجه فرانسه عصبانی شد. اعلام کردم نگاه ما به آینده است. جان کری بعد از جلسه درخواست کرد که یکدیگر را ببینیم من اجازه دیدار با کری را داشتم. رهبر انقلاب تصور می‌کردند که این گفت وگو سرپایی است. این گفت وگو 25 دقیقه طول کشید.
سفیر تحمیلی احمدی‌نژاد بودم
**‌سال اولی که احمدی‌نژاد نیویورک رفت، من سفیر تحمیلی ایشان بودم. وقتی خواستم ایشان را به هتل ببرم به عنوان سفیر میزبان ایشان بودم. در اتومبیل سفیر کنارش می‌نشیند و این پروتکل است و عرض کردم که اینجا سناتورها و مقامات غیردولتی آمریکایی را می‌بینم و برای شما نیز با افراد نامدار آمریکا جلسه گذاشتیم. ایشان گفتند می‌خواهم سناتورها را ببینم من گفتم این تصمیم را باید رهبر انقلاب بگیرند و ایشان خیلی بدشان آمد و سر میز شام با من ننشستند و با پرفسور حمید مولانا و حجت‌الاسلام اقا تهرانی و... نشستند و بعد از همان جلسه گفتند که ظریف را همین امروز بردارید و فلان شخص را بگذارید جای ایشان. گرایش آقای احمدی‌نژاد برای گفتگو با آمریکا بسیار زیاد بود. ایشان با حرف‌هایشان به رژیم صهیونیستی کمک کردند و این رژیم مظلوم نمایی کرد.
**‌بنده غرب‌گرا با تلویزیون المنار مصاحبه می‌کنم و ایشان با تلویزیون الجدید سخن گفتند. بارها به آقایان گفتم از سید حسن نصرالله بپرسید که من ضدانقلابم یا خیر.
با سردار سلیمانی الزاما هم‌نظر نبودیم اما احساس می‌کردیم باید هماهنگ باشیم
** من و سردار سلیمانی الزاما هم نظر نبودیم اما احساس می‌کردیم باید هماهنگ باشیم و این کار را می‌کردیم و به جرات می‌گویم من دیپلماسی را بیشتر برای میدان هزینه کردم تا میدان برای دیپلماسی هزینه شده باشد. در همین حد می‌توان گفت و تاریخ در این باره قضاوت خواهد کرد. تقریبا در طول کار من هیچ زمانی نتوانستم به فرمانده میدان بگویم این‌کار را بکن که به آن نیاز دارم اما تقریبا هربار که برای مذاکره رفتم شهید سلیمانی بود که می‌گفت می‌خواهم این نکته را بگیری و بخواهی. من می‌رفتم برای موفقیت کار میدانی مذاکره می‌کردم.
**‌دستاوردهای جنگ باید در صحنه دیپلماسی نقد شود و این حرف درستی است. ما نبردی برای مبارزه با داعش داشتیم و این نبرد می‌توانست هزینه‌های اقتصادی و جانی و البته منافع دیپلماتیک داشته باشد. اینکه گفتم میدان هزینه دیپلماسی شود یعنی اقدامی کنید که دیپلمات‌ها بتوانند از آن استفاده کنند. اگر در میدان جنگ اقدامی کردیم برای رفع تحریم یا از اقدامی خودداری کردیم برای کاهش تحریم‌ها می‌توانستیم بگوییم از میدان برای دیپلماسی هزینه کردیم و هیچ‌وقت این‌کار را نکردیم.
ساختار وزارت خارجه امنیتی است
**سیاست خارجی در یک روند ساخته می‌شود و شما قسمتی از این تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی هستید و دست شما نیست. در همه جای دنیا همین است اما من همزمان هم می‌گویم هیچ سیاستی نباید صفر تا صد آن دست کسی باشد. سیاست میدان تعیین کرده سیاست کشور چه باشد.
** ساختار وزارت خارجه ما امنیتی است و وزارت خارجه ما از ابتدای انقلاب با بحران‌های سیاسی امنیتی بوده و دستور اقتصادی برای وزارت خارجه تعیین نشد و در ابتدای دهه 70، معاون اقتصادی را تعطیل کردند.
روس‌ها فکر نمی‌کردند برجام به نتیجه برسد
** روس‌ها فکر نمی‌کردند برجام به نتیجه برسد. در مذاکرات هسته‌ای گفتیم نطنز را برای بوشهر می‌خواهیم و آمریکایی‌ها پذیرفتند غنی‌سازی براساس نیازهای ایران باشد. مشخص بود نطنز برای 54 هزار سانتریفیوژ پی 1 طراحی شده بود و سوی پی 1، 3 بود و به هر حال نطنز برای بوشهر ساخته شده بود. وقتی با آمریکایی‌ها توافق کردیم روسیه اعلام کرد که سوخت بوشهر را مادام العمر می‌دهیم و این ضربه اول بود. اعلام کردیم نمی‌خواهیم همیشه متکی به خارج باشیم روسیه ضربه دوم را زد و تاکید شد اجازه نمی‌دهد ایران از سوخت خودش برای بوشهر استفاده کند ولایسنس نمی‌دهد.
طرفدار رابطه با روسیه و چین هستم اما رابطه باید با چشم باز باشد
** من از طرفداران رابطه ایران با روسیه و چین هستم و هردو کشور مهم هستند اما معتقدم رابطه با کشورها با چشم باز باشد. برای روسیه عادی‌سازی روابط ما با غرب به نفعش نیست چراکه با این اتفاق روسیه دو ضرر می‌کند؛ اول انکه اولویت غرب ایران نباشد چین و روسیه اولویتش می‌شود و اگر ما نیازمند روسیه باشیم آنها مجبور به رقابت با کسی نیستند و بیشترین منافع را از ما می‌برند. ما باید با چین و روسیه رابطه داشته باشیم کمااینکه با غرب رابطه داشته باشیم و با آمریکا تنش نداشته باشیم.
** وقتی روس‌ها فهمیدند برجام دارد به نتیجه می‌رسد، پیشنهادات جدید دادند. ما با واژه اسنب بک به متنی رسیده بودیم. اما متنی به ما رسید که روسیه و فرانسه آن را توافق کردند. من متن را دیدم و گفتم این متن بسیار خطرناک است و براساس این متن باید هر 6 ماه باید از شورای حکام برای ادامه برجام رای بگیریم.
** روس‌ها وقتی دیدند از موانع گذشتیم شروع به ایجاد مانع کردند و روسیه تا روز آخر تمام قد به میدان آمد. شب آخر قبل توافق، در رستوران نشسته بودم. تعداد زیادی از افراد ما در قطعنامه‌ها تحریم شده بودند و می‌خواستیم آنها را از تحریم خارج کنیم. قطعنامه به بهانه هسته‌ای در دوران آقای جلیلی صادر شده بود و با موضوع موشکی و تسلیحاتی ادامه یافت و اگر ادامه پیدا می‌کرد حتما مسئله حقوق بشر هم به آن اضافه می‌شد.
** کسی اعلام کرد که کری گفته بیش از این نمی‌توانم موافقت کنم و به اتاق آقای کری رفتم و دیدم لاوروف و موگرینی نشسته‌اند و لاوروف آمده که باید جلسه را متوقف کنیم و کنگره هم مهیای تصویب تحریم‌ها بود. مشخص شد آقای لاوروف درخواست کرده که 4 روز نباشد. من رفتم و اعلام کردم قابل قبول نیست و لاوروف گفت که تو دستورالعمل نداری و برو تا دستور العمل خود را بگیری و به او غیردیپلماتیک گفتم به تو هیچ ارتباطی ندارد. کری از من حمایت کرد و با فشاری که آمد 10 نفر را از لیست خارج کردم و دستور العمل را که داشتم، آوردم.
رفتن سردار سلیمانی با زدن یک شهر برابری می‌کرد
** صدا و سیما و مردم ما قدرت تک ساحت میدان را دیدند و این امر را انتخاب کردند. شما مراسم تشییع سردار سلیمانی را ببینید. داشتید یک سردار شهید را بدرقه می‌کردید قبل از شهادت چی؟ قبل شهادت در تمام نظرسنجی‌ها از حدود سال 96 تا 99، محبوبیت من از 90 درصد به 60 درصد رسید و محبوبیت شهید سلیمانی به 90 درصد رسید.
**این واقعیت است که مردم ما قهرمان بودن را می‌پسندند و ما نیز نوکر مردم هستیم. من برای شهید سلیمانی گریه کردم و هر دفعه که او را می‌دیدم در آغوش می‌گرفتم و معتقدم کشور بعد از رفتن شهید سلیمانی ضربه بی‌نظیری را تحمل کرد و این با زدن یک شهر برابری می‌کرد اما باید بدانیم برخلاف تصوری که دوستان ما دارند، صدا و سیما نقش زیادی در شکل‌گیری افکار عمومی دارد و مردم اینگونه قهرمانی را می‌پسندند و میدان را به سیاست و اقتصاد و امنیت ترجیح می‌دهند.
در مذاکرات افغانستان سردار سلیمانی نبود، من دستاوردی نداشتم
** درباره منطقه باید انصاف را رعایت کنیم. در مذاکرات افغانستان در سال 2001 با آمریکا، اگر سردار سلیمانی نبود من دستاوردی نداشتم. در سال 2003 درباره عراق نیز اگر اطلاعات سردار سلیمانی نبود من هیچ دستاوردی نداشتم و رهبر انقلاب دست من و سردار سلیمانی را برای هماهنگی در دست هم گذاشت.
** وقتی من وزیر خارجه شدم قبل شروع مذاکرات برجام، شهید سلیمانی را دیدم و از او درباره منطقه پرسیدم. بحرین و عراق و سوریه و لبنان نقاط اختلاف ما با عربستان بود. شهید سلیمانی تاکید کردند که یمن هم هست. حتی سردار سلیمانی قبول کرد که با سعودی‌ها گفت وگو کند. از طرف سعودی عبدالعزیز سقر در این مذاکرات بود. به سقر اعلام کردم که آمادگی گفت وگو درباره این 5 حوزه را داریم و اگر مقام همسطح سردار سلیمانی را بیاورید ایشان نیز حضور پیدا می‌کنند. جواب سقر این بود جهان عرب به شما ربطی ندارد.
** من سال بعد به دیدن سعود الفیصل رفتم و گفتم می‌توانیم درباره گذشته و آینده حرف بزنیم و خبری از آنان نشد. من حاضر بودم همراه با شهید سلیمانی روی منطقه کار کنیم. سعودی‌ها می‌گفتند ظرف 3 هفته یمن را تصاحب می‌کنیم و امروز 6 سال از آن زمان گذشته است.
** با کری توافق کردیم و کری با عادل الجبیر گفت وگو کرد و او پس از برگشت از ریاض گفت که توافق کردیم. من راهی اندونزی بودم در راه فرودگاه کری تماس گرفت و گفت با سعودی‌ها برای آتش بس توافق کردیم. گفتم در این 8 ساعت که من در پروازم موضوع را حل می‌کنیم و آتش بس اتفاق می‌افتد.
سردار سلیمانی خواستار پایان سریع جنگ یمن بود
**سردار سلیمانی گفته بود از جنگ یمن چیزی بدست نمیاد و فقط کشتار مردم است. سلیمانی جنگ طلب نبود. سلیمانی از من خواست زودتر این موضوع تمام شود. می‌دانستم جنگ را آقا بزرگ سعودی‌ها می‌تواند تمام کند و وقت باارزشی برای این کار با کری گذاشتم. به امیرعبداللهیان گفتم و او سریع مصاحبه کرد که بزودی در یمن آتش بس اتفاق می‌افتد. به اندونزی رسیدم و سعودی‌ها گفتند جنگ یمن تمام نشده است. کری گفت محمد بن سلمان زیرش زده است. فردای آن روز اوباما مصاحبه کرد که ایران مسئول ادامه جنگ است.
** در نوامبر 2014 میلادی (آبان 1393)، من و کری و اشتاین‌مایر حدود 11 صبح تفاهم کردیم چارچوب توافق را اعلام کنیم. کری به فرودگاه وین رفت و سعود فیصل به فرودگاه آمد آنجا باهم ملاقات کردند و یک شاهزاده هم در واشنگتن با اوباما گفت وگو کرد. من با اشتاین‌مایر درحال نهایی کردن و توافق برای نوشتار چارچوب بودیم که 9 هزار سانتریفیوژ داشته باشیم و چیدمانش را عوض کنیم. کری به فرودگاه رفت و برگشت و اعلام کرد توافق نداریم. عربستان باعث بهم خوردن توافق شد و عربستان قول داده بود قیمت نفت را پایین می‌آوریم و ایران مجبور به توافق می‌شود.
** ایران در برابر جهان در شرایط نابرابر، با جهان توافق برابری کرد. قبل از اینکه ما به میدان بیاییم 6 هیچ بودیم و 6-6 شدیم. اگر برجام بد و یکطرفه بود چرا آمریکا از آن استفاده نکرد و از این قرارداد ننگین استفاده نکرد؟
ایران و آمریکا هیچ گاه رفیق نخواهند شد/ باید مدیریت اختلاف داشته باشیم
** معتقدم ایران و ایالت متحده هیچ‌گاه با حفظ هویت جمهوری اسلامی ایران رفیق نخواهند شد اما اعتقاد دارم باید در داخل ایران تفاهم کنیم. در دهه 70 چیزی نوشتم و به حضرت آقا هم ارائه دادم. باید فهرستی درست کنیم و بگوییم با آمریکا چه مشکلی داریم و آنها چه مشکلی با ما دارند. بخشی از این مشکلات قابل حل است و بخشی از مشکلات را هم نمی‌خواهیم حل کنیم.
** ما 50 موضوع داریم و نمی‌خواهیم 15 مورد را حل کنیم و روبروی آمریکا می‌نشینیم و اعلام می‌کنیم در چه حوزه‌هایی می‌توانیم تفاهم کنیم و در چه حوزه‌هایی اختلاف داریم. این عملی است. این مدیریت دشمنی است البته از این عنوان خوشم نمی‌آید. ما می‌توانیم مدیریت اختلاف با آمریکا داشته باشیم و نیازی به تخاصم و تنش نیست.
** بدون مذاکره با آمریکا قطعنامه‌های فصل هفتمی تمام نمی‌شد. آمریکا قدر قدرت نیست اما وقتی از ما با کاغذپاره‌ها امنیتی‌سازی کرد این شرایط ایجاد شد. این ادعا که ما قطعنامه فصل هفت نبودیم از دروغ فراتر است. قطعنامه 1969 تحت ماده 40 است.
**‌ تهدید صلح و امنیت شامل فصل هفت می‌شود. اگر 2231 را با آمریکا توافق نکرده بودیم امروز 6 قطعنامه داشتیم و ما خروج از فصل هفت را گرفتیم اما در دوسالی که رفع تحریم‌ها را گرفتیم، کم کاری کردیم. 85 میلیارد دلار آماده سرمایه‌گذاری در ایران داشتیم اما تعلل کردیم.
* هدف انتشار فایل صوتی ظریف آسیب‌‌زدن به مذاکرات وین است
در همین ارتباط، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، دکتر ظریف را یکی از صادق‌ترین، دلسوزترین و تواناترین نیروهای نظام جمهوری اسلامی دانست و گفت: انتشار فایل صوتی در این مقطع زمانی فقط با هدف آسیب زدن به مذاکرات وین انجام شد.
جلیل رحیمی جهان آبادی با اشاره به انتشار تقطیع شده از یک گفتگوی محرمانه که در قالب گفتگوهای شفاهی انجام شد، گفت: مذاکرات ایران با قدرت‌های بزرگ از جمله آمریکا به روزهای حساس خود نزدیک می‌شود و با توجه به شکست فشار حداکثری آمریکا در بعد سیاسی، نظامی و اقتصادی علیه ایران، آمریکایی‌ها پذیرفتند که این فشارها بی‌نتیجه بوده است.
وی با بیان اینکه رژیم صهیونیستی احساس خطر و ترس بسیار مضاعفی از نتیجه بخش بودن مذاکرات دارد، گفت: اتفاقاتی که در سایت نطنز انجام شد، برخورد با کشتی‌های نفتکش ایرانی و همچنین انتشار فایل صوتی وزیر امور خارجه با هدف آسیب زدن به مذاکرات وین انجام شد.
نماینده تربت جام با اشاره به سخنان ظریف که بارها بر عدم نامزد شدن در انتخابات ریاست جمهوری تاکید کرده بود، عنوان کرد: اینکه این فرآیند با کمک عناصر داخلی با هدف آسیب زدن به انتخابات یا بهره‌برداری از انتخابات باشد، اشتباه است و نباید انگشت اشاره با سمت خودی‌ها برود.
جهان‌آبادی ادامه داد: هدف صهیونیستها آسیب به دستگاه دیپلماسی کشور، ایجاد تشتت داخلی و تضعیف وزیر امور خارجه است تا به زعم خود در مذاکرات وین ایران را زمینگیر کنند.
وی تصریح کرد: در این مقطع باید هوشیار بود و نباید اجازه داد اختلاف‌نظرهای داخلی و رقابت‌های انتخاباتی به اهداف کلان کشور آسیب بزند. باید تا آخرین روز دولت دوازدهم که منتخب مردم است از دولت حمایت کرد و طبق تاکید رهبر معظم انقلاب نباید پشت دولت را خالی کنیم تا مذاکرات وین به نتیجه برسد و رقابت‌های انتخاباتی را در زمان خودش مطرح کنیم.
نماینده تربت جام ادامه داد: طبعا ظریف به مجموعه دولت اعتماد کرده است که دیدگاه‌ها و تحلیل خود را در قالب یک سیاستمدار بیان می‌کند. در این زمینه هم باید مجموعه‌ای که اقدام به انتشار این فایل کردند، توسط نهادهای امنیتی ردیابی شوند و هم اینکه نباید این موضوع حربه‌ای برای تخریب دستگاه دیپلماسی شود. زیرا این امر همان خواسته رژیم صهیونیستی است.
وی تاکیدکرد:‌ در این زمان خاص، ‌شناخت دقیق شرایط کشور، شناخت دقیق دوست و دشمن و افرادی که صادقانه برای این آب و خاک تلاش می‌کنند، مسئله حیاتی است و ما به جای اینکه دستگاه دیپلماسی و وزیر امورخارجه را مورد حمله قرار دهیم بایدبه این موضوع بپردازیم که دشمن از چه حربه‌هایی برای آسیب زدن به دستگاه امنیتی و دیپلماسی ما استفاده می‌کند.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس افزود: هر فردی که دراین ماجرا نقش داشته باید با او برخورد شود که به چه دلیل این فایل مهمی منتشر شده است.
* عضو هیات رئیسه مجلس: درباره درز اطلاعات محرمانه و سری تحقیق و تفحص می‌کنیم
امیرآبادی فراهانی عضو هئیت رئیسه مجلس هم در حساب توییتری خود نوشت: مجلس درز اطلاعات محرمانه و بعضا سری کشور در یک شبکه ضدایرانی که در قالب مصاحبه نفر اول مسئول سیاست خارجی لو داده شده تحقیق و تفحص می‌کند و افراد خائن به ملت و کشور را به قوه قضاییه معرفی خواهد کرد.