✍️براساس اظهار برخی مقامات ابتکار تدوین سند راهبردی ۲۵ساله ایران و چین در ملاقات سال ۹۴رهبران دو کشور توسط مقام معظم رهبری مطرح و پس از رفت و برگشت شش ساله در سفر دکتر لاریجانی بعنوان مقام ارشد حاکمیتی به پکن نهایی و امضا شد لذا از این پس دولت ، مجلس ، قوه قضاییه و نیروهای مسلح موظف به همراهی و تبعیت از قراددادهای ذیل سند و طبیعتا توافقات و دستورات ابلاغی لاریجانی خواهند بود.
✍️شاید به همین دلیل عناصر جریان چپ و راست حداقل پس از سه دهه منازعه در استثنایی خاص که در هیچ موضوعی حتی واکسن و درمان کرونا مسبوق به سابقه نیست به همصدایی در تائید سند راهبردی ایران و چین رسیدند، اما اینکه ماهیت یا مدیریت چینی هم در تحقق چنین همصدایی حیرت انگیزی اثرگذار باشد به سادگی قابل راستی آزمایی نیست.
✍️مجلس شورای اسلامی که در مقطع زمانی بسیار حساس و تکرار ناشدنی پس از برجام با تمام توان در برابر انعقاد اولین قرارداد مهم نفتی ضد تحریمی ایران با کنسرسیوم چهارجانبه فرانسه ، چین ، مالزی و پارس جنوبی به بهانه فروش ایران بطور تمام قد قیام کرد و شاید زمینه بازگشت ساده تحریم ها را فراهم ساخت ، اما در برابر سند راهبردی ۲۵ساله ایران و چین که علی الظاهر با اصل ۷۷ قانون اساسی مبنی بر اینکه عهدنامه‌ها، مقاوله‌نامه‌ها، قراردادها و موافقت‌نامه‌های بین‌المللی باید به تصویب مجلس شورای اسلامی برسد سکوت اختیار نمود .
✍️ایران براساس سند راهبردی متعهد است نفت مورد نیاز چین را به مدت ۲۵سال تامین کند . چین متعهد است منابع حاصل از محل فروش نفت را برای توسعه ی زیر ساخت های اقتصاد ایران از جمله صنعت نفت مصرف کند. یعنی چین متعهد می شود بهای نفت ایران را بجای واریز دلار به حساب ایران در پروژه های بسیار بسیار پر تعداد و متنوع مورد توافق کشورمان سرمایه گذاری کند.
✍️اینکه معنای سرمایه گذاری چین بجای پرداخت پول نفت چیست حتما نیازمند ابهام زدایی است ، ضمن اینکه علی الظاهر مقامات عالی کشورمان براین باورند که تا دهه های آینده هم تحت تحریم بوده و راهی برای مبادلات معمول تجاری با جهان نخواهیم داشت.
✍️ترامپ رئیس جمهور پیشین آمریکا که برجام را یکطرفه و به نفع ایران می دانست بلافاصله برجام را ترک و صدها مورد تحریم را بازگرداند . ترامپ تاکید کرد با بازگرداندن تحریم ، ایران را از دستیابی به درآمد سالانه یکصد میلیارد دلار نفتی محروم کرد ،  چنانچه ایران طی ۹۲-۸۴ حدود هشتصد میلیارد دلار درآمد نفتی حاصل از فروش نفت داشت.
✍️بنابراین سند راهبردی ۲۵ساله ایران و چین در بهترین شرایط ممکن می تواند معادل درآمد نابود شده نفتی چهار ساله کشورمان را تحت عنوان سرمایه گذاری ۲۵ساله خارجی به کشور بازگرداند بی آنکه تمایل داشته یا بتواند در روند بازگشت ایران به اقتصاد جهانی موثر باشد. نکته دیگر اینکه چین طی چهل سال گذشته علی رغم اینکه بازار رسمی و غیر رسمی ایران را در اختیار داشته است هرگز عامل انتقال هیچ تکنولوژی و توانمندی قابل اعتنایی به صنعت کشورمان نبوده است.
✍️سند راهبردی ۲۵ساله به صراحت تاکید می کند چین در صدد تحقق سهم خود در خاورمیانه است ، اما توضیح نمی دهد که نسبت خاورمیانه چینی با خاورمیانه ایرانی چیست؟ آیا از این پس ایران در حوزه ی نفوذ خاورمیانه چینی تعریف می شود؟ آیا انتقال ایران به سهم خاورمیانه ای چین با چالش روسیه روبرو نخواهد شد؟ آیا خاورمیانه چینی می تواند جمهوری اسلامی ایران هم باشد؟
✍️شاید سهم کالا و حتی سرمایه چینی در روابط تجاری حوزه پیرامونی ایران ، خلیج فارس و اسرائیل بسیار بیشتر از آمریکا و اروپا است ، بنابراین شاید سوال مناسبی است که بپرسیم در خاورمیانه چینی جایی برای ادامه اختلافات آرمانی ایران با منطقه و حتی اسرائیل وجود خواهد داشت؟
✍️شاید سوال درست در مورد سند راهبردی ایران و چین این است که آیا کسی در ایران می تواند مدعی فهم و توضیح کم و کیف منافع مالی تا سیاسی و امنیتی تا بین المللی حضور نامحدود ۲۵ساله چین در ایران که قطعا قابل تمدید خواهد بود باشد؟ آیا کسی می تواند تبعات حضور نامحدود چین در ایران و شیوه های مدیریت حضور نامحدود چین در ایران را توضیح دهد؟
✍️آیا انتساب سند راهبردی ۲۵ساله ایران و چین با مسئولیت فرا قوه ای لاریجانی ایجاد ناخواسته بن بست در مسیر امکان بررسی عالمانه کارشناسان نیست؟ ۸فروردین۰۰