«سپاه سيد عشقيم ما قدح نوشيم/ مباد عزتمان را به غرب بفروشيم؛ بايستند اگر عالمي برابر دوست/ به عالمي نفروشيم، مويي از سر دوست؛ به زير سايه تحريم قد علم کرديم/ ستاره‌ساز شديم عرش را حرم کرديم؛ وليک در طي اين راه گاه نالانيم/ ز بي‌کفايتي عده‌اي پريشانيم؛ براي سبزي اين انقلاب مي‌باريم/ برادرانه از آنها گلايه‌ها داريم؛ شکسته بغض گلو‌ها گرفته حنجره‌ها/ نشسته سايه تبعيض روي پنجره‌ها؛ رسيده شعله شرمندگي به اوج تبش/ خميده قد پدر زير بار نان شبش؛ تمام آيينه‌ها گوييا کدر شده است/ فرشتگان زميني گويي گرسنه‌تر شده است، به تشنگان نم باران نمي‌رسد آقا/ کسي به داد فقيران نمي‌رسد آقا و...» مداح از وضعيت اقتصادي گلايه دارد و آن را چنين نمايان مي‌کند. فشار اقتصادي موضوعي نيست که مقامات کشور از آن بي‌اطلاع باشند و تمام تلاش خود را براي کاهش آن به‌کار مي‌گيرند اما اينکه در مداحي به متهم کردن برخي مسئولان به بي‌کفايتي پرداخته شود، چندان شايسته نيست. مداحي که مشخص بود دولت و به‌ويژه وزارت خارجه را مورد هدف قرار داد، توجهي به توصيه‌ها در همان ديدار نداشت. رهبر معظم انقلاب مداحان و شعراي اشعار مداحي را به استفاده از مطالب متقن و محکم و متين سفارش کردند و با انتقاد از مخدوش شدن ادب اسلامي در برخي محيط‌هاي رسانه‌اي و فضاي مجازي، در توصيه مهم و پاياني خود به مداحان و همه تريبون‌داران و رسانه‌ها، بر «حفظ ادب اسلامي در سخن گفتن» تاکيد و خاطرنشان کردند: بدگويي و بدزباني در جامعه بايد جمع شود و ادب اسلامي گسترش يابد. مقام معظم رهبري با اشاره به دو خطبه طوفاني حضرت زهرا(س) پس از رحلت پيامبر اعظم(ص) که در عين مضامين مهم و اعتراضي و اعلام خطر درباره انحراف از مفاهيم برجسته اسلامي، با کلمات محکم و متين و بدون بيان حتي يک کلمه توهين‌آميز بيان شده است، افزودند: مکتب اهل‌بيت از مسائلي مانند قول به غير علم، غيبت، تهمت، بدگويي و بدزباني مبرّاست و شما مداحان نيز بايد اين معارف را در زبان و عمل به مردم تعليم دهيد.

هيئت بايد هيئت باقي بماند

آنچه برخي مداحان به‌عنوان مداحي مي‌خوانند، نسبتي با هويت مداحي ندارد و سياه‌نمايي درباره عملکرد مسئولان است. بي‌ترديد مداحان فعلي متعلق به اردوگاه اصولگرايي هستند و همراستا با مخالفان دولت اعتدالي در راستاي هدايت جامعه براي انتخاب گزينه‌هاي اصولگرا براي انتخابات‌ها تلاش مي‌کنند؛ البته با بدگويي درباره مسئولان اصلاح‌طلب و اعتدالي! نکته قابل تامل آنجاست که ميثم مطيعي مداح شناخته‌شده، در پيام توئيتري خود با اشاره به بيانات مقام معظم رهبري که در ديدار مجازي جامعه مداحان و شاعران آييني که در مصلي امام خميني (ره) برگزار شد، نوشت: «حضرت آقا خطاب به مداحان: هيأت بايد به شکل هيأت باقي بماند، قالب و شکل مداحي را حفظ کنيد و نگذاريد با استفاده از ابزارهاي خارج از قالب مداحي، هيأت‌ها به محيط‌هاي ديگر تبديل شوند. ما مداحان و مسئولين هيأت‌ها، چه کرده‌ايم که هيأت به محيط‌هاي ديگر تبديل يا شبيه شده؟!‌ کمي فکر! تکفير و اتهام و اهانت و برچسب‌زني دوباره شروع مي‌شود وگرنه من ليست بلندبالايي از آنچه کرده‌ايم دارم.‌ به اميد تبيين و کار فرهنگي، مُهر سکوت بر لب مي‌زنم.‌ شما «ابزارهاي خارج از قالب مداحي» را چه مي‌دانيد؟»

ايثار براي انتقاد به دولت!

نکته جالب آنجاست که مداحان نه‌تنها تمايلي به حرکت در مسير واقعي تاثيرگذاري بر تمام اقشار و گرايشات ندارند بلکه در حال تشويق مداحان ناآشنا به در پيش گرفتن مسير تضعيف دولت و مسئولاني هستند که با خودشان همفکر نيستند. در مورد اخير ظاهرا يک مداح معروف براي ميدان دادن به مداح حاشيه‌ساز برنامه‌ريزي کرده بود چنانکه رئيس هيأت‌مديره خانه مداحان اهل بيت(ع) گفت: براي اجراي برنامه ديدار مداحان در محضر رهبر انقلاب، دو مداح آذري‌زبان انتخاب شده بودند که در جلسه کارگروه، يک مداح پيشکسوت، عمدا بد خواند تا مداح جوان‌تر انتخاب شود. طاهري گفت: در اين برنامه به‌عنوان يک مداح با 50 سال سابقه در خواندن مي‌گويم، حاج کاظم غفارنژاد تمام استعداد و هنر خود را کنار گذاشت و رسما مي‌توان گفت بد خواند تا عليرضا اسفندياري انتخاب شود. وي افزود: امسال از ميان مداحان آذري‌زبان کاظم غفارنژاد متولد 1349 اصالتا تبريزي و ساکن تهران و عليرضا اسفندياري متولد 1371 اصالتا اردبيلي انتخاب شده بودند که در اين کارگروه به اجراي برنامه پرداختند.

تجربه تلخ ورود به سياست

به نظر مي‌رسد برخي مداحان بايد به مسير اخلاقي‌تر بازگردند. چرا به اين سوال پاسخ داده نمي‌شود که چرا تنها يک جريان از مداحي‌ها اين چنيني استقبال مي‌کند؟ دليلش واضح است و آن هم سياسي شدن مداحي‌هاست. در اذهان همه هست که يک مداح از تريبون نماز عيد فطر عليه حسن روحاني شعر خواند. ميثم مطيعي، مداح جوان و جوياي نامي که شعر بلندبالايي را عليه رئيس‌جمهور خواند، حسن روحاني را «اي که در صف اول نشسته‌اي» خطاب کرد و آنگاه همه آنچه در دل دلواپسان را بود در قالب شعر خطاب به حسن روحاني قرائت کرد. ورود مداحان به سياست از سال 84 پررنگ شد. احمدي‌نژادِ شهردار که روزي را در مسجد ارک و روزي ديگر را در مهديه امام حسن مجتبي (ع) پاي مداحي‌هاي حاج منصور ارضي و حاج سعيد حداديان مي‌نشست، همين دو را مجاب کرده بود تا پيشگام شده و بيانيه‌اي به امضاي 104 مداح در حمايت از کسي که خود آن را «بسيجي ولايي دکتر محمود احمدي‌نژاد» خوانده بودند منتشر کنند. حمايت مداحان از محمود احمدي‌نژاد ديگر چيزي نبود که قابل پنهان کردن باشد. برخي منبرهاي مداحان به حمايت از محمود احمدي‌نژاد و توهين به رقباي او تبديل شد. سال 88 هم منصور ارضي گفت: «امروز خوشحالم كه انتقام امام و رهبري با اين سيلي مناظره گرفته شد و در اين دوره پيروزي در راه است و بهتر است حزب‌ا... بيدار باشد و براي انتخابات 4 سال ديگر به دنبال يك نيروي حقيقي و انقلابي باشد» اما ورق زود برگشت و کمي بعد سعيد حداديان مداح معروف ديگري گفت: « حرف‌هاي نهضت آزادي و سازمان منافقين از دفتر احمدي‌نژاد شنيده مي‌شود... حيف است که علماي بزگوار ما بخواهند براي چنين فردي(مشايي) پا به ميدان بگذارند، جواب برخي حرف‌هاي سخيف کار ماست» منصور ارضي مدحگوي احمدي‌نژاد هم عوض شد و اين‌بار چنين خطاب به احمدي‌نژاد گفت: «چرا نمي‌گويي که براي دين مردم چه کرده‌اي؟ چرا گزارش نمي‌دهي که در اين 8 سال براي استقرار حجاب اسلامي چه فعاليتي انجام داده‌اي؟ چندبار تاکنون به مسئول پليس کشور راجع به امربه‌معروف و نهي‌ازمنکر و برخورد با اراذل و اوباش تذکر داده‌اند؟ نه گذاشتند پليس کارش را بکند، نه خودشان اقدامي کردند.» به نظر مي‌رسد بايد منتظر تبليغ‌هاي انتخاباتي برخي مداحان براي انتخابات 1400 بود چراکه مداحي اخير نشان داد برنامه‌اي براي بازگشت به مسير جلب افکار عمومي ندارند و هنوز در دايره سياست‌ورزي گرفتار هستند!

*آرمان ملی