برای معرفی بهترین شیوه های تربیتی از منظر دین و بیان شیوه تعلیم و تربیت فرزندان و اطرافیان و نحوه پاسخگویی و آموزش مسائل دینی و دیگر ابعاد تربیتی و آیین  همسرداری نیز هم چون رسول خدا  (ص) الگوی بی بدیلی  است.  امروزه محققان علوم تربیتی می کوشند تا عوامل پیدا و پنهان ساختار شخصیت انسان و  شاکله وجودی او را بررسی کنند و به همه زمینه ها، عوامل و موانع تربیت دست یابند و در جهت پیشرفت علوم تربیتی آن را به کار گیرند.

اگر از این زاویه به مراحل تکوین، رشد و بالندگی دوران زندگی حضرت زهرا (س) نگاهی داشته باشیم، متوجه خواهیم شد که هر اندازه علوم تربیتی پیشرفت کند، شخصیت والای کوثر ولایت و مادر امامت بیش تر  شناخته شده و انوار زهرای مرضیه (س) بهتر جلوه خواهد کرد و  در این مسیر، نمونه ای بارزتر از آن حضرت یافت نخواهد شد.  

 حضرت فاطمه (س) در طول زندگی هجده ساله اش، همه عوامل و  زمینه‌های تربیتی را در راه رسیدن به کمال تجربه کرده و خود نیز در این زمینه  بهترین بهره را برده است. یکی از مهم ترین ابزارهای تربیتی آن حضرت، ایجاد انگیزه  درونی و محبت و عشق به خوبی ها و کمالات در افراد می باشد؛ محبتی که از درون خود او می‌جوشد و در رفتار و گفتارش به چشم می خورد.

علاقه مندی حضرت نسبت به سعادت آفرینی برای دیگران فرد را تحت تأثیر قرار می دهد؛ منش حضرت به گونه ای است که هر مخاطبی را شیفته و دلداده عظمت وجودی خود کرده و از این طریق افراد را به سوی  سعادت سوق می‌دهد؛ زیرا محبت و دلدادگی به خوبان، انسان را در رسیدن به کمال مطلق  و سرچشمه رستگاری یاری می رساند؛ چراکه انسان بدون محبت هیچ‌گاه به مقصد دلخواه  نخواهد رسید. امام باقر (علیه السلام) فرمود:
هَلِ الدِّینُ إِلَّا  الْحُبُّ؛ (آیا دین  غیر از محبت است؟) از این رو، خداوند متعال مزد رسالت را فقط مؤدت و محبت نسبت به  حضرت زهرا  (س) و اهل بیت (ع) قرار داده است  : «قُلْ لا اَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ اَجْراً إِلاَّ الْمَوَدَّةَ  فِی الْقُرْبی» (سوره  شوری، آیه ۲۳ . بگو : به ازای آن [رسالت] پاداشی از شما خواستار نیستم مگر دوستی درباره خویشاوندان.)

زیرا بدون  این محبت همه زحمات پیامبر در هدایت جامعه و اصلاح امت به هدر خواهد رفت.   محبت در سیره این ذوات نورانی، در همه مراتبش در طول محبت خداوند قرار دارد؛   یعنی همه محبت های آن ها به عشق الهی ختم می شوند و به همین دلیل، دوست داشتن اهل  بیت عصمت و طهارت (س) انسان را به سوی خدا سوق می دهد. امام  صادق  (ع) فرمود : «اگر دوستی‌ها و دشمنی‌ها  و بذل و بخشش‌های کسی برای خدا باشد، او به بالاترین درجات ایمان رسیده و ایمانش  کامل شده است».  از این رهگذر، ابراز مهر و محبت، دل های مشتاق را صید، آتش کینه ها و اختلافات را خاموش، افسردگی ها را معالجه و سخت‌ترین شرایط زندگی را    تحمل پذیر می سازد.  

 حضرت فاطمه  (ع) افزون بر برخورداری از زمینه ها و عوامل رشد و تربیت، در آغوش موفق ترین مربی دنیای بشریت؛ حضرت خاتم الانبیا (ص) پرورش یافته است. آن حضرت مهربانی ها و گذشت ها و بردباری  های مادر فداکار خویش را در سال های نخستین عمر خود شاهد بود و رفتارهای مهرآمیز  پیامبر (ص) را نیز نسبت به همسر و فرزندانش به نظاره  نشسته بود.

پیامبر گرامی اسلام (ص) با بوسه زدن بر دستان فاطمه (س) و ابراز محبت ویژه به او در پیش چشمان دیگران،  بنیان مهر و وفا و روابط عاطفی  و آیین مهرورزی را در منطقه ای که به غیر از خشونت و  بربریت چیز دیگری حاکم نبود و زنده به گور نمودن دختران در آن سنتی دیرین بود، استوار ساخت و در این راستا خاندان رسالت را به عنوان الگویی الهی معرفی فرمود.

*ایران