✍️پس از آغاز درگیری محدود بین نیروهای ارمنستان و آذربایجان در قره باغ تعدادی از هموطنان بدون هیچ دغدغه و هراسی به سمت شهر خداآفرین و مرز اصلاندوز حرکت و از تماشای تبادل آتش توپخانه و موشک بین نیروهای نظامی دو کشور لذت بردند.
✍️تماشای دعوای خیابانی هم در بسیاری مواقع از این جنس است ، یعنی افرادی بدون نگرانی از مشت و لگدی که طرفین نثار یکدیگر می کنند می توانند تماشاچی صحنه هیجان انگیز کتک کاری باشند . افراد فارغ از تالمات ناشی از عواطف انسانی  در لحظه دعوا می توانند بسیار هیجان زده و مشتاق ادامه گلاویز ماندن طرفین بوده و  فارع از آثار و تبعات درگیری حتی با ترغیب و تشویق طرفین دعوا اقدام و آتش بیار معرکه هم باشند.
✍️روسیه با فراخوان وزرای خارجه دو کشور به مسکو احتمالا جنگ در شرف آغاز را در موقعیت آتش بس زود هنگام قرار دارد تا شاید نشست در شرف شکل گیری پاریس - ژنو را از صرافت مداخله در امور حاشیه روسیه بیاندازد . شاید اعلام مناقشه قره باغ فرصت مناسبی بود تا روسیه به ارزیابی دقیق و میدانی میزان تمایل و جدیدت سایر بازیگران منطقه و فرامنطقه در حواشی مرزها و حیات خلوت روسیه بپردازد.
✍️درگیری دو کشور همانطور که مردم عزیمت کننده به خدا آفرین و مرز اصلاندوز عمل کردند ، فرصت مناسبی برای تماشای درگیری است . فرصتی تا ضمن لذت از تماشای درهم کوفتن طرفین به کسب منافع حداکثری ناشی از اختلاف طرفین اندیشد . اینکه چگونه بتواند از افزایش نیاز و محدودیتهای طرفین درگیر جهت حداکثر سازی منافع خود استفاده کنند ، چنانکه ترکیه و بسیاری از کشورها در جنگ هشت ساله ایران و عراق چنین کردند.
✍️اما درگیری آذربایجان و ارمنستان از حیث سیاست و امنیت منطقه برای برخی قدرتها و کشورها حائز اهمیت و با منافع مادی معمول قابل مقایسه نیست ، چنانکه نزدیکی هر قدرتی به مرزهای روسیه خط قرمز این کشور و به انحاء مختلف مورد برخورد خواهد بود . شاید به همین دلیل نشست فوری مسکو بازی نشست در حال تدارک پاریس - ژنو را در آغاز به پایان رساند.
✍️گذشت چهل سال از آغاز تهاجم عراق به ایران و ۳۲ سال بعد از خاتمه جنگ شاید فرصت مناسبی است که بپرسیم.
مردم چند کشور از تماشای جنگ ایران و عراق لذت و منفعت بردند؟
مردم کدام کشورها جز مردم ایران و عراق از جنگ هشت ساله دو کشور متضرر شدند؟
آیا هیچ کشوری (مانند روسیه در موضوع قره باغ) از انگیزه لازم و کافی برای میانجیگری و تلاش برای خاتمه جنگ ایران و عراق برخوردار بود؟
✍️شاید سوال درستی است که بپرسیم آیا هیچ کشوری جز ایران و آمریکا از اختلاف دو کشور متضرر می شود؟
آیا هیچ کشوری از انگیزه لازم و کافی برای میانجیگری و تلاش مستمر برای پایان دادن به اختلاف روز افزون ایران و آمریکا برخوردار است؟
آیا کشوری را می شناسیم که از محل اختلاف ایران و آمریکا منتفع نشود؟
✍️حضور تفریحی هموطنان مشتاق تماشای  تبادل آتش آذربایجان و ارمنستان شاید فرصت خوبی است که همه بیاندیشیم مردم کدام کشور مایل به تماشای تفریحی تبادل آتش اختلافات ایران و آمریکا نیستند؟
آیا جز مقامات دو کشور کسی می تواند به جد علاقمند خاتمه آتش اختلاف دو کشور باشد؟
✍️آیا نمی توان تصور کرد منافع عوامل برخی کشورها و گروهها مانند صهیونیسم بین الملل ، اسرائیل ، جریانهای افراطی و تروریسم و ... در حفظ و تشدید اختلافات ایران و آمریکا قابل تعریف است؟
ایکاش می توانستیم با اعمال تغییراتی مانع از تشدید معرکه روابط خصومت آمیز دو کشور باشیم تا تماشاگران بی دغدغه به فکر ماهی گیری از این آب گل آلود نباشند . گاندی معتقد بود بزرگترین درد بشریت نادانی نیست بلکه توهم آگاهی است.
✍️امام علی علیه السلام در حکمت ۲۶۸ نهج البلاغه فرمودند: دوست خود را در حد اعتدال دوست بدار چرا که ممکن است روزی دشمنت شود و با دشمنت نیز در حد اعتدال دشمنی کن زیرا ممکن است روزی دوست تو شود ، یعنی دوستان و دشمنان امروز همواره از قابلیت تغییر ماهیت و موقعیت برخوردارند. ۲۰مهر۹۹