✍️اینکه در متن پیشنهادی توافق ۲۵ ساله ی ایران به چه مواردی اشاره شده یا پس از اعمال اصلاحات مورد نظر طرف چینی روی چه متنی بین دو کشور توافق حاصل گردد هنوز هیچ روشن نیست . بنابراین اظهارات موافق و مخالف غالبا به تحلیل شرایط و احتمالات ممکن ، مقدورات و محدودیتها یا معادله داده  و ستانده مورد انتظار طرفین و شیوه ورود و خروج به توافق یا امکان پایبندی به توافیق می پردازند.
✍️نکته کلیدی دوم واقعیت بسیار بزرگ ۱۰۰۰ میلیارد دلار صادرات سالانه ی چین به بازار آمریکا و در همین حدود به کشورهای اتحادیه اروپا است واقعیتی که با واردات مبتنی بر تکنولوژی برتر ، خدمات پولی و مالی انحصاری امریکایی و اروپایی البته با ارزش کمتر به چین ، انجام عدم تعادلِ تراز تجاری که چین را دو سره منتفع می کند ، مبادله عظیم سودآور که قطعا با هیچ عامل دیگر قابل معاوضه و جایگزین نیست.
✍️اما فارغ از توافق ایران و چین که هنوز نمی دانیم چه خواهد بود برخی اظهار نظرها هم فی نفسه از ارزش بحث و بررسی برخوردارند مانند اظهارات دیروز برخی ائمه جمعه مانند آیت الله اعرافی در قم یا آیت الله دژاگه امام جمعه شیراز تا اقصی نقاط کشور که با اندکی تفاوت تکرار قابل استماع بود.
✍️اگر ائمه جمعه توافق ایران و چین را تحریم شکن ، استکبار ستیز ، ضرورت جهش تولید ، ابتکار رهبری ، ظفر بعد از شکست برجام و .... اعلام کنند حتی با علم به فقدان استدلال و مستندات محل اشکال نیست ، اما اینکه هر کم و کیفی از مخالفت با توافقی حتی هنوز کسی نمی داند چه محتوایی خواهد داشت را  به غرب زدگی و وادادگی در برابر آمریکا تا جاسوسی و نفوذی استکبار متهم کردن قطعا چیزی جز [...] نیست.
✍️ اما ائمه جمعه هم باید روزی درک کنند که همه آحاد مردم ایران به یک اندازه ایرانی و علی رغم محرومیت از دسترسی به ارکان قدرت از حق اظهار نظر برخوردارند ، لذا در صورت اصرار به هتاکی و نادیده انگاری مردم و ایراد اتهام وادادگی و شیفتگی تا جاسوسی برای  آمریکا علیه آحاد مردم بالاخره چون موارد مشابه ناچار از تحمل دیدگاه مخالف و غیر همسو خواهند شد.
✍️مخالفین با کلیت توافق بلند مدت که به دلیل محدودیتهای گسترده ایران در تحریم در گرو اعطای امتیازات ویژه با آثار و تبعات غیر قابل بازگشت می توانند موافقین را با الفاظ خائن ، سرسپرده کمونیست ، وطن فروش و بسیاری دیگر  مورد خطاب قرار دهند که حتما مانند برخورد و متهم سازی موافقین غیر عقلانی ، غیر دینی و غیر اخلاقی خواهد بود.
✍️نکته جالب اینکه برخی ائمه جمعه مانند آیت الله دژاگه امام جمعه شیراز طی خطبه دیرور در اثبات ضرورت توافق با چین به آیات قرآن نیز ارجاع دادند که می فرماید لَا يَنْهَاكُمُ اللَّهُ عَنِ الَّذِينَ لَمْ يُقَاتِلُوكُمْ فِي الدِّينِ وَلَمْ يُخْرِجُوكُمْ مِنْ دِيَارِكُمْ أَنْ تَبَرُّوهُمْ وَتُقْسِطُوا إِلَيْهِمْ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُقْسِطِينَ خدا شما را از كسانى كه در [كار] دين با شما نجنگيده و شما را از ديارتان بيرون نكرده‏ اند باز نمى دارد كه با آنان نيكى كنيد و با ايشان عدالت ورزيد زيرا خدا دادگران را دوست مى دارد (۸ ممتحنه)
✍️اما آیت الله دژاگه حتما فرصت نکردند آیات ۷ و۹ را نیز قرائت کنند که فرمود: اميد است كه خدا ميان شما و ميان كسانى از آنان كه (ايشان را) دشمن داشتيد دوستى برقرار كند و خدا توانا و آمرزنده ی مهربان است (۷) و فرمود: فقط خدا شما را از دوستى با كسانى باز مى دارد كه در (كار) دين با شما جنگ كردند و شما را از خانه ‏هايتان بيرون راندند و در بيرون‏ راندنتان با يكديگر همپشتى كرده‏ اند و هر كس آنان را به دوستى گيرد آنان همان ستمگرانند (۹)
✍️آیت الله اعرافی قم ، دژاگه شیراز و سایر ائمه جمعه که با اندکی تغییر به تکرار دیدگاه مذکور در تایید توافق با چین پرداختند باید توضیح دهند که از کدام بخش از آیات شریفه ۹-۷ سوره مبارکه ممتحنه به توافق با چین و ستیزه با آمریکا یا اروپا و کشورهای همسو رسیدند؟
✍️آیت الله اعرافی یا دژاگه می توانند وجه تمایز چین در زمینه های اخلاقی ، دینی ، سیاسی ، امنیتی ، نظامی و اقتصادی با کشورهایی مانند فرانسه ، انگلیس ، ژاپن ، آلمان ، روسیه یا آمریکا یا وجوه مشترک با ایران در زمینه های مذکور می شناسند؟
✍️آیت الله اعرافی امام جمعه قم و امثال آیت الله دژاگه امام جمعه شیراز که مدعی شدند توافق ابتکاری رهبری که توسط دولت تدوین و پس از موافقت چین با تصویب مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان حتما قابل اعتماد خواهد بود.
✍️آیات محترم مذکور در ادامه خطبه بلافاصله بر برجام بعنوان توافقی بد حمله کردند در حالیکه برجام نیز منطق مورد اشاره با نظر موافق رهبری ، تصویب مجلس ، تایید شورای نگهبان ، تصویب شورای عالی امنیت ملی و نظارت و مدیریت شورای نظارتی ویژه برجام متشکل از منصوبین رهبری نیز رسیده بود.