جماران، در عبور روزگار همواره حادثه ها و اتفاق هایی در زندگی بشر پیش می آید که کارشناسان مربوطه بر اساس تجربه و آزمایش و فریضه های علمی به ارائه راهکار می پردازند.
در این روزها، کشور عزیز ما مواجه است با بیماری کرونا و متخصصین و کارشنان مربوطه به صراحت اعلام کردند از هر گونه تجمع و اجتماعات پرهیز شود تا از شیوع این بیماری جلوگیری شود.
برخی به ظاهر متدینین با مسلک«تقدیرگرایی» دست روی دست می گذارند و می گویند ؛ خدا خواسته وبس!
برخی دیگر باتمسک به برخی روایات ضعیف السند، ارائه نسخه می کنند و منکر طب جدیدند.
و برخی راه مقابله را محض دعا معرفی می کنند و بس!
ازسه گروه بالا جدی تر کسانی هستند که با بی توجهی به دستورات موکد کارشناسان بر منع تجمعات اعم از مذهبی و غیر آن، به مقابله پرداخته و به بهانه انجام مناسک دینی و یا توسل به اهل بیت(ع)، نظریه کارشناسان بهداشت را مقابله با«دین» معرفی می کنند و بر انجام آن پافشاری می کنند!
این روش غیر اینکه به سلامتی مردم آسیب جدی می زند، به دین ضربات غیر قابل انکاری می زند!
واقعا؛چرا و با چه توجیهی؟!
شریعت و فقه ما مسلمین - چه شیعه و چه سنی - در برابر هر امرِ مذهبی و یا نُسُکِ دینی که در عمل به آن ضرری نهفته باشد، ایستادگی کرده و انجام آن را جائز نمی داند. مبنا این ایده؛ از رسول عالی مقام(ص) است که وجود و یا ایجاد هر ضرری را برای خود و یا برای دیگری نفی کامل نموده است و فرمود:《لاضرر و لاضرار فی الاسلام》
این حکم مهم دین، میزان و معیار در روش های ائمه(ع) در اجراء مناسک دینی شان قرار گرفته مانند این نمونه؛
حضرت امام باقر(ع) زمانی در مسجد النبی(ص)-با همه سفارش به حضور در آن-حضور پیدا نکرد و علت آن را خود ایشان چنین فرمودند:"خوردن سیر و بوی نامطبوع آن باعث اذیت و آزار مردم قرار دارد." (کافی ج۶ص۳۷۵)
هر حضور در مشاهد مشرفه و یا هر اعتکاف و یا هر جماعت و یا هر جمعی که مصداق ضرر جانی برای مومنین و دیگر شهروندان را همراه داشته باشد، تحت حکم《 لاضرر》 قرار می گیرد و می تواند مستندی باشد که مراجع بزرگوار شرعا اعلام تعطیلی نمایند، کما اینکه اعلام نمودند و حتی حضور در قم برای اداء نذر را هم در شرایط فعلی جایز ندانسته اند.
اما در مقابل این دستور قطعی، برخی از کسانی که لباس دین به تن دارند روش متضادی را در پیش گرفته اند!
یکی از روحانیون قم در مورد شخصی که خواسته رعایت بهداشت کند و به ضریح دست نزند و از دستمال استفاده کرده؛ با عصبانیت خطاب می کند که؛ خودت میکروبی، اگه می خوای دستمال بذاری نیا حرم!
و یا در خبرها دیدیم؛ جمعی از مردم قم با حضور پرشور خود درحرم حضرت معصومه(س) برخلاف مصوبه شورای تامین استان به برپایی اقامه نمازجماعت درحرم مطهر اقدام کرده و خواستار برداشته شدن حائل‌های اطراف ضریح شدند!
ویا دیگری ؛ بسته شدن درب حرم امام علی(ع) در شب اول ماه رجب را برنمی تابد و به بهانه اینکه آنجا ملجا است و باید رفت و دعا کرد، به متولیان حرم علوی می تازد!
بله اهل بیت(ع) ملجاء دنیا و آخرت ما هستند اما در عین اجازه تخطی از مسیر روشنی که ارائه نموده اند ، نمی دهند.
چه زیبا مرحوم میرزای شیرازی در برابر خطر طاعون که خانه به خانه سامرا را گرفت، دستور فرمود در خانه زیارت عاشورا بخوانید. و نفرمود تجمع کنید در حرم عسکریین(ع) و جمعی دعا کنید!
آنچه از این روش های تند و بی مبنای برخی مذهبیون به ذهن می رسد و بسیار پر خطر است دو چالش است:
اول: مبارزه شرع مقدس با دریافت های عُقلائی بشر
این چالش دراین نقطه است اگر کارشناسان یک موضوع، نظریه ای دادند که حاصلش نفع عموم باشد، دیندارانی بیایند وبگویند؛ بنای شرع بر نفی آن نظریه کارشناسی شده است!
امام خمینی در بحث اجتهاد وتقلید مطلب زیبایی را، بشکل شجاعانه دارد: «دریافت های دانایان برای نادانان یک حجت ارتکازی و فطری است. واصلا به ذهن خطور نمی کند که آنچه در زندگی انسان نقش کلیدی دارد، شریعت در برابر آن مخالفت کند.» رساله الاجتهاد والتقلید
و دوم: برقراری تضاد بین علم و دین
استاد شهید مطهری(ره) بر این باور است که:
«ریشه این تضاد، در مسیحیت و یهودیت است و ترویج آن بوسیله مدعیان دینداری بادانشمندان است، غافل ازاینکه علم و دین، به یکدیگر احتیاج دارند؛ دین است که به علم جنبه قداست می‌دهد، همانطوری که دین هم به علم محتاج است تا از ظلمت اوهام عامیانه رهایی پیدا کند. علم در عین حال کلید دین است.»
علامه طباطبایی(ره) درهماهنگی علم و دین می نویسد:
«حیاتی که قرآن برای انسان ترسیم نموده حیاتی جاودانه است و باید روشی را در زندگی داشته باشد تامین کننده دنیا و آخرت او باشد و ازهیچ کدام به دیگری آسیب وخسران وارد نشود. این روش همان "دین" نامیده شده است.»
