روابط بین الملل بیش از همیشه عاری از حقوق و اخلاق شده و بیش از همیشه بر مدار قدرت بی مهار حرکت می کند . هرچند که پیش از این نیز آمریکا در سیاست بین المللی خود برای جلب منافع خود از هیچ عمل نامشروعی امتناع نداشت اما گستردگی و فراوانی نقض حقوق بین الملل و عمل براساس قدرت بی مهار ، تاحدی که این سالها مشاهده می کنیم در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ به اوج خود رسیده است .
اقدام نظامی ایالات متحده در تجاوز به حریم هوایی عراق و ترور سردارشهید قاسم سلیمانی و ابو مهدی مهندس، یکجا متضمن حداقل نقض دو قاعدۀ مهم حقوقی بوده و نامشروع و محکوم است .
نخست ؛ این حمله تجاوز به حریم حاکمیت سرزمینی عراق است . عراق به عنوان یک کشور مستقل که دارای دولت مستقل بوده و یکی از اعضای سازمان ملل متحد است ، مثل هرکشور دیگر دارای حق حاکمیت است . اقدام هوایی امریکا برای تدارک ترور و ورود به حریم هوایی عراق، نقض حق حاکمیت دولت و ملت عراق است.
دوم ؛ هدف قراردادن سردار سلیمانی ، ابومهدی مهندس و همراهانشان و ترور آنها ، مصداق بارز تروریسم بین الملل است . آمریکا در حالی اقدام به هدف گیری مستقیم سردار قاسم سلیمانی و ابومهدی مهندس و همراهانشان کرده است که دولتهای امریکا و عراق و ایران ، به رغم همۀ بحرانهای روابط میان ایران و. آمریکا ، در جنگ نیستند . این حمله، قصدی جز ارعاب نمی تواند داشته باشد و مصداق بارز " ترور"است .
در روابط بین الملل این نوع اقدامات را عرفاً " تحریک آمیز " می خوانند . اقداماتی که بر اثر آنها کشور مقابل ممکن است با دست زدن به اقدامات تلافی جویانه ، شکلی از "عمل متقابل" را به نمایش بگذارد . آمریکا به این وسائل ستیزه جویی می کند.
شخصیت ممتاز سردارشهید قاسم سلیمانی و نقش او در مسائل منطقه ای و توانمندی ایران دربرقراری موازنۀ قدرت در منطقه ، اهمیت این اقدام تحریک آمیز آمریکا را بیشتر و مخاطره آمیزتر می سازد. خصوصاً که وی نقشی برجسته وبسیار مؤثر و نمادین درمبارزۀ ایران با گروه های تکفیری و جریان تروریست داعش و وابستگان این گروه داشت .
به هرحال افسوس که جهان امروز ، بیش از همیشه مقهور قدرت بی مهار و انسان ستیزی شده است که ایالات متحدۀ آمریکا و ترامپیسم حاکم برآن به جهان تحمیل می کند. در داخل و خارج از ایران کمتر کسی از عدم مشروعیت رفتارهای ایالات متحده می گوید . شاید چون می دانند چنین سخنی در عمل ارزشی ندارد . منطق زور ، مهمترین منطق رفتار آمریکای ترامپ است .
اما در این قبیل مواقع است که نیفتادن به آن قاعدۀ بازی که حریف تحمیل می کند ، می تواند برگ برنده بسازد . اگرچه شرایط به پیچیده ترین و حساسترین موقعیت رسیده است اما اگر مقصود حریف کشاندن شما به جایی از زمین بازی است که او می خواهد ، نرفتن به آنجا ، شکاندن حریف است . تدبیر و تأمل و زیرکی در این قبیل موارد ضروری است .
به عنوان یک ایرانی ، که تمامیت ارضی کشور ، استقلال و صلح و امنیت ملت رادر شرایط کنونی ، مقدم بر هرچیز می دانم ، با ادای احترام به سردار شهید باقر سلیمانی و بزرگداشت خدمات کم مانند او، عرض می کنم رفتارها و سیاستهای نادرستی که در داخل کشور در سیاست و اقتصاد و قضا و... می شود و در آنها حقوق ملت نقض می گردد ، هیچگونه دلیلی برای توجیه رفتارهای آمریکا علیه ایران ، از تحریمها گرفته تا ترور قاسم سلیمانی نیست . آنچه ما در داخل از سر می گذرانیم ، امری است داخلی و مربوط به ملت ایران .آمریکا بیگانه است و آنان که سر تعظیم در برابر بیگانه فرو می آورند و برایش پای می کویند و هلهله می کنند ، نه فقط وطن را که خون ملت را به بهای مشتی دلار می فروشند . در هیچ کجای تاریخ ملتها ، از وطن فروشان به نیکی یاد نمی شود.
این ایام دشوار و پر خطر بازهم فرصتی است برای تذکر این مهم به مسئولان کشوری که مقابله با مشکلات و مخاطره های بین المللی مستلزم اصلاح امور و همراهی و مشارکت عمومی در داخل است . هر اندازه حقوق اساسی ملت رعایت شود ، بیشتر می توان بر توان ملی برای مقابله با بحرانها تکیه کرد . کاسته شدن از امکان مشارکت صاحبان عقاید و سلایق مختلف سیاسی و اجتماعی ، اعم از مردم و فعالانکه درچارچوب ساختار قانونی جمهوری اسلامی زندگی و عمل می کنند ، توان ملی برای مقابله مخاطره های ناروایی که از بیرون از مرزها تحمیل می شود را کاهش می دهد.
*جماران
