رئيس جمهور در مراسم آغاز سال تحصيلي دانشگاهها و مراكز پژوهشي كشور: علم را بايد نقد كرد نه حذف رئيس جمهوري در جمع دانشگاهيان با تأكيد بر اينكه علم حذفشدني نيست، اظهار داشت: اسلامي كردن علوم انساني به آن مفهوم نيست كه دانش بشري را در بخش علوم انساني به طور كامل كنار بگذاريم بلكه ممكن است در بخشي نقص داشته و گوشهاي از علوم انسانيمان با آموزههاي اسلامي منطبق نباشد، اما علم حذفشدني نيست.
به گزارش پايگاه اطلاع رساني رياست جمهوري حجتالاسلام والمسلمين دكتر حسن روحاني ديروز در آيين آغاز سال تحصيلي دانشگاهها، مراكز پژوهشي كشور در محل تالار علامه اميني دانشگاه تهران، افزود: چطور عدهاي به فكر افتادند كه بخشي از علوم را حذف كنند؛ علم را نبايد حذف كرد و اصلاً حذف معنا ندارد؛ اما ميتوانيم حرف بهتر، سخن دقيقتر و مطلبي علميتر عرضه كنيم و مطلب قبلي را مورد نقد و حتي ابطال قرار دهيم.
رئيس جمهور در ادامه مجموع حركت علمي كشور را مطلوب توصيف كرد و با تأكيد بر اينكه دولت وعدههايي را كه در حوزه دانشگاهها مطرح كرده، فراموش نكرده است، خاطر نشان كرد: در يكسال گذشته تلاشمان اين بوده كه فضاي دانشگاه از فضاي امنيتي فاصله بگيرد و همچنين اگر يك فرد با دلايل ضعيف كنار گذاشته شده، به سر كار يا كلاس خود برگردد.
دكتر روحاني افزود: تلاش ما طي يكسال گذشته بر اين بوده كه در فضاي دانشگاهها ضمن اينكه همه گروهها نظرات سياسي و نقد خود را داشته باشند، فضاي آرامش نيز باشد و همه بدانند كه دانشگاه، باشگاه سياسي و مركز فعاليتاحزاب نيست، ضمن اينكه هر كسي هم ميتواند در مسايل سياسي و اجتماعي حضور پيدا كند.
رئيس جمهور با بيان اينكه تحول علمي در سايه نقدپذيري علم است، گفت: علم نقدپذير و دانش بشري انتقادپذير است و لذت علمي در سايه تحولات علمي است.
رئيس شوراي عالي انقلاب فرهنگي در بخش ديگر سخنان خود با ابراز تأسف از اينكه ارائه سخنانش نمايندگان تشكلهاي دانشجويي در اين مراسم ديده نشده بود، تأكيد كرد: آمدن من به دانشگاه بيشتر براي شنيدن است تا حرف زدن؛ سال گذشته دقايقي كه دانشجويان صحبت كردند بسيار لذتبخش و آموزنده بود و به طور كلي نقد دانشجويي زيبايي ديگري دارد، چون نقد دانشجو، بيغل و غش است و دانشجو آنچه در دل دارد و ميفهمند را تبيين ميكند كه نشاط دانشگاه به همين است.
دكتر روحاني دانشگاه و كلاسي كه فضاي لازم براي گفتوگو و انتقاد در آن نباشد را كلاس مرده دانست و خاطر نشان كرد: حيات كلاس و دانشگاه به نقد و سخن و بيان نظرات متفاوت است، لذا نبايد از اينكه اساتيدمان در كلاسها سخنان و نظرات متفاوتي را بيان ميكنند، بترسيم. البته سخن متفاوت، غير از سخن مغرضانه است.
رئيس جمهور با يادآوري به مسئولان درباره عدم سختگيري نسبت به ابراز نظرات مختلف افراد در دانشگاه، گفت: سختگيريهاي بيمورد منجر به عدم تساهل و عدم تساهل منجر به رانده شدن افراد لايقي ميشود كه بيانشان صريح است. سختگيري باعث بالا آمدن تملقگوها ميشود. نگذاريم در دانشگاه، فضاي تملق باز شود.
دكتر روحاني با تأكيد بر اينكه حكومت و اداره كشور بدون سعه صدر امكانپذير نيست، افزود: سعه صدر پيدا كنيم و بگذاريم افراد حرفشان را بزنند. بخاطر يك اشكال كوچك آدمهاي بزرگ را كنار نگذاريم. هيچكس در اين جامعه معصوم نيست و همه خطا و اشتباه ميكنند؛ بيجهت افراد را زير علامت سوال نبريم. اصل بر برائت و صحت است و اين جزو اصول مسلم موازين ديني و فرهنگي ماست كه همه مردم راستگو، خوب، صالح و بيگناه هستند مگر عكس آن ثابت شود.
رئيس شوراي عالي انقلاب فرهنگي همچنين در واكنش به برخي رويكردها كه ارتباط اساتيد با خارج از كشور را به عنوان روزنهاي احتمالي براي جاسوسي از آنها مطرح ميكنند، گفت: ميگويند اگر اساتيد با خارج در ارتباط باشند، ممكن است در موردي، جاسوسي پيش آيد. از اين بهانهجوييها دست برداريد؛ لااقل تخصص اين رئيسجمهور امنيت ملي است، لذا در كنار اينكه بايد با احتياط و مراقب باشيم، اما بايد كاري كنيم كه اساتيدمان به خارج بروند و اساتيد خارجي به كشور بيايند و دانشجو را يك ترم به خارج از كشور اعزام كنيم.
رئيس جمهور در بخش ديگري از سخنانش با بيان اينكه "دانشگاه فقط براي مدرك و گذراندن واحد نيست"، دانشگاه را محلي براي ساختن انسانهاي مسئول و مشاركتجو دانست و تأكيد كرد، فعاليتهايمان بايد در چارچوب اخلاق علمي باشد؛ اين دولت چقدر براي اينكه اين اخلاق علمي را دنبال كند، هزينه ميدهد. البته حق مجلس است كه اگر خواست، به وزيري تحت عنوان استيضاح رأي ندهد، اما ما هم نميتوانيم تأسف خود را از اينكه يك وزير عالم، دانشمند و انقلابي را از دست دادهايم، ابراز نكنيم.
دكتر روحاني با اشاره به نامهنگاريهاي اساتيد دانشگاهها با رئيسجمهوري كه با رويكرد تأييد شايستگيهاي دكتر فرجيدانا براي تصدي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري صورت ميگرفت، تصريح كرد: "با وجود نامه اين همه اساتيد دانشگاه، چگونه ميتوانستم حاضر شوم كه با فشار اين و آن، به فرجي دانا بگويم كه استعفا دهد. اين با اخلاق و چارچوبي كه دولت يازدهم از روز اول به مردم وعده داده است، انطباق پيدا نميكرد."
رئيس جمهور با يادآوري اينكه طي يكسال گذشته در حوزه وزارت علوم تحقيقات و فناوري 4 وزير و سرپرست تجربه شده است، تصريح كرد: از دكتر ميليمنفرد براي پذيرش مسئوليت وزارت علوم خواهش كرديم، اما مجلس نپسنديد؛ اشكالي ندارد. از دكتر توفيقي درخواست قبولي سرپرست وزارت علوم را كرديم كه قبول كرد، اما از يمين و يسار فشار آوردند كه توفيقي به عنوان وزير پيشنهادي به مجلس معرفي نشود؛ گفتيم اهلاً و سهلاً؛ سرفرود آورديم كه دانشگاه آرام باشد.
دكتر روحاني با يادآوري دوران وزارت دكتر رضا فرجي دانا، بر توجه به اخلاق علمي تأكيد كرد و با اشاره به پرونده بورسيهها، گفت: نميتوانيم در يك مسألهاي كه صداقت، راستگويي، دقت و قانون مورد توجه قرار نگرفته است، بيتوجهي كنيم. كما اينكه اولين كلام با دكتر نجفي در آغاز سرپرستي وي در وزارت علوم اين بود كه "مسأله بورسيهها را بايد دنبال كنيد".
رئيس شوراي عالي انقلاب فرهنگي با اشاره به برخي اظهارنظرها مبني بر به مصلحت نبودن برخي انتصابات دانشگاهها، خاطر نشان كرد: در اين اظهارنظرها به گفتههاي افرادي كه معلوم نيست خودشان چقدر اعتبار دارند، استناد ميكنند. به اين راحتي با آبروي مردم معامله ميكنيم و اسمش را دقت نظر ميگذاريم؟ اين دقت نظر نيست، بلكه تخريب مسلمان و از بين بردن آبروي مردم است.
رئيس جمهور در بخش ديگر سخنانش با بيان اينكه دانشجويان، اساتيد و پژوهشگران قدمهاي مهمي در زمينه توليد علم و فناوري برداشتهاند، تصريح كرد: نظرم اين است كه با مقاله علمي به ثروت و قدرت نميرسيم؛ بلكه بايد حلقههاي زنجيره ايده، تحقيق، فناوري اوليه، نمونهسازي، تحريك بازار، صنعتي شدن، جذب بازار و برندشدن به يكديگر وصل شوند. البته نميخواهم مقاله نوشتن را كوچك كنم، بلكه اعتقاد دارم اين كار هم ارزشمند است، اما لازم است حلقههاي بعدي را دنبال كنيم.
دكتر روحاني يكي از ريشههاي نبود شغل براي فارغالتحصيلان دانشگاهها را عدم اتصال دانشگاه با عرصههاي توليد، خدمات، صنعت و كشاورزي دانست و گفت: پيشرفت علمي در سايه اتصال با دنيا مقدور است و سياست دولت تدبير و اميد، تعامل با جهان نه تنها در حوزه سياست خارجي، بلكه در حوزههاي اقتصاد و علم و فناوري نيز است و در فكر ساخت شهرك آيتي در ايران با كمك يك كشور بزرگ هستيم، لذا بايد مشاركت كنيم.
دكتر روحاني با تأكيد بر اينكه اظهارنظر در باره موضوعات سياسي تنها منحصر به سياست داخلي و سياست خارجي نشود، بلكه دانشگاهيان درباره حوزههايي نظير محيط زيست، شرايط آب و هوايي، خشكسالي، كمآبي يا بيآبي، صادرات و واردات، تعادل ميان استانها (مركز و پيرامون) و مسايل اقتصادي نيز اظهار نظر كنند، خاطر نشان كرد: اگر در كشور با مشكلات زيست محيطي، كمبود آب، مكانيزه نبودن كشاورزي و علمي نبودن آبياري مواجه هستيم، تنها دولت مسئول نيست، كه البته دولت هم مسئول است اما دانشگاههاي كشور نيز مسئول هستند و بايد به ميدان بيايند و با ارائه پيشنهاد به حل و فصل موضوع بپردازند.
رئيس جمهور در بخش ديگري از سخنانش با بيان اينكه علم بدون اخلاق برخلاف موازين ديني است، در عين حال دنياي امروز را دنياي رقابت دانست و تأكيد كرد: اگر يك كشور در اين رقابت عقب بيفتد، حتي استقلال و قدرت ملي آن كشور به خطر ميافتد، بنابراين لازم است، دانشگاهيان تدبير را با تلاش خود نهادينه كرده و اميد را با شور و دانش و علمتان بيشتر سازيد.
دكتر روحاني در پايان سخنانش برخي راهكارهاي جبران صندليهاي خالي دانشگاهها را ادغام و يا پذيرش دانشجوي غيرايراني بخصوص از كشورهاي همسايه دانست و بر استفاده از حداكثري از فضاي علم و دانشگاهها تأكيد كرد.
در آغاز اين مراسم، دكتر محمدعلي نجفي سرپرست وزارت علوم، تحقيقات و فناوري نيز با اشاره به نقش دانشگاه به عنوان كانون آزادانديشي و محل نقد و تحليل مسائل كشور، حضور رئيس جمهوري در آيين آغاز سال تحصيلي دانشگاهها را مايه طراوت و حرارت بيشتر در جريان رشد علمي كشور دانست و در ارائه آماري از آموزش عالي كشور به فعاليت 2650 موسسه آموزش عالي دولتي و غيردولتي و تحصيل 4 ميليون و 685 دانشجو اشاره كرد.
سرپرست وزارت علوم، تحقيقات و فناوري سهم ايران در توليد علم جهاني بر اساس رتبه بنديهاي ارگانهاي مختلف بينالمللي را بين 1.4 تا 1.8 درصد بيان كرد و گفت: سهم ايران از توليد علم جهاني بيش از سهم جمعيت كشور نسبت به جمعيت دنيا است. همچنين ايران در بيوتكنولوژي داراي رتبه اول منطقه و 23 جهان، در زمينه سلولهاي بنيادي داراي رتبه دوم منطقه و 28 دنيا و در هوا-فضا و شيمي نيز داراي رتبه اول منطقه است.
دكتر حسن قاضي زاده هاشمي، وزير بهداشت، درمان و آموزش پزشكي نيز با سپاسگزاري از توجه رئيس جمهوري به علم و محيطهاي علمي، گفتمان انتخابات 24 خرداد ماه 92 را از دو منظر "اميد" و "عقلانيت" مرتبط با دانشگاه دانست و گفت: دانشگاه با وجود پشتوانه علم و جواني، همواره بايد پيشگامي خود را به نمايش بگذارد.
دكتر محمود نيلي احمدآبادي سرپرست دانشگاه تهران نيز با اشاره به توسعه كمي و كيفي دانشگاهها، پس از انقلاب اسلامي، استفاده بهينه از ظرفيت دانشگاهها، توليد هدفمند علم، تجاريسازي علم و كيفيتبخشي به دانشگاهها را مورد تأكيد قرار داد و گفت: سياستهاي اصولي و اعتدالي دولت تدبير و اميد موجب ايجاد اميد و نشاط در دانشگاهها و زمينهساز تمايل بسياري از دانشگاههاي دنيا براي همكاري با آموزش عالي ايران بخصوص در خصوص تحصيلات تكميلي شده است.
همچنين دكتر جعفريان رئيس دانشگاه علوم پزشكي تهران نيز با اشاره به نقش دانشگاهيان در طراحي و اجراي برنامههاي بازسازي اقتصادي، مذاكرات هستهاي و طرح تحول سلامت در دولت يازدهم، بر لزوم اتكا و اعتماد به دانشگاهيان در مسير پيشرفت كشور تأكيد كرد و با بيان ضرورت حفظ استقلال دانشگاهها، گفت: نگاه دانشگاه مستقل تنها به پيشرفت كشور است و درگير پيرايههاي كمارزش نخواهد شد و دنبالهرو بيچون و چراي ديگران هم نيست؛ دانشجوي چنين دانشگاهي با ايمان و متعهد خواهد بود و مرعوب ديگران نخواهد شد.
در ادامه اين مراسم، دكتر گنجي عضو هيات علمي دانشگاه صنعتي بابل و يك دانشجو از دانشگاه علوم پزشكي تهران به طرح نقطه نظرات خود در حوزههاي آموزشي، پژوهشي و دانشجويي پرداختند.
|