با توجه به عدم وسع مالی و محدودیت حضور افراد در ایام حج برای همه آرزومندان و مشتاقان امکان حضور در مکه مکرمه و انجام اعمال نیست اما از آن جهت که خداوند نسبت به بندگان خود بسیار رئوف و مهربان است برای اعمال دیگری نیز ثواب حج و عمره مقبول عطا می کند .
1ـ یادگیری احادیث اهل بیت علیهم السلام
اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام فرموده‌اند:
«نشستن یک ساعت نزد علما و یادگیری حدیث اهل بیت از عبادت یک ساله که در آن گناهی صورت نگیرد بهتر است و ثواب دیدار عالم نزد خدا از هفتاد حج و عمره و هفتاد طواف در اطراف خانه خدا بهتر است و خداوند هفتاد درجه او را بالا برد و برای هر حرف ثواب یک حج مقبول، می نویسد.»
توجه اهل بیت به آموزش و یادگیری احادیث تا بدان پایه است که برای آموزنده احادیث به اندازه تارهای موی بدنش ثواب حج عمره منظور می‌شود.
در روایتی دیگر از امام علی علیه السلام نقل شده که «هر کس یک مسئله بیاموزد به شمار موهای بدنش برای او پاداش حج و عمره منظور می شود.»
2ـ با هر نگاه مهربان فرزند به پدر و مادر ثواب صد حج به وی عطا می شود
به عنوان نمونه، از پیامبر اکرم روایت شده است: «هر فرزند نیکوکاری که به پدر و مادرش به نگاه رحمت نظر کند در برابر هر نگاه یک حج مقبول برایش منظور می گردد.» پرسیدند: «ای رسول خدا، اگر چه در هر روز صد مرتبه نگاه کند؟»
فرمودند: «بلی، خداوند بزرگ تر از این ها و پاکیزه تر است.»
3ـ برطرف کردن نیاز مؤمن
در یک نگاه کلی مسئله اخلاق مداری در اسلام بسیار مورد اهمیت و توجه است چنان چه در احادیث اهل بیت خوش خلقی و مدارا کردن با مردم نصف دین است و نشانه عاقل بودن فرد، اخلاق وی است. در احادیث متعددی از امام صادق علیه السلام روایت شده که «برآورده کردن نیاز مومن بهتر از هزار حج مقبول با اعمال آن و آزاد کردن هزار بنده در راه خداست.»
4ـ دور کردن از حرام
زمانی که امام صادق علیه السلام برطرف کردن نیاز مومن را معادل با هزار حج مقبول دانسته‌اند نشانه توجه جدی اسلام به مسئله اخلاق است و بیراهه نرفته‌ایم اگر دین اسلام را مکتب اخلاق بنامیم.
رسول خدا می‌فرماید: «دور کردن مومن از حرام نزد خداوند برابر هفتاد حج مقبول است.»
منبع : وبلاگ صلوات
