هرچند تاريخ گوياي آن است كه از ديرباز كتابخانه‌هايي دركشور ما وجود داشته است اما با ورود اولين دستگاه چاپ از خارج توسط عباس ميرزا وليعهد وقت به شهر تبريز و با تأسيس اولين چاپ‌خانه در تهران در سال 1329 هجري قمري امكان چاپ كتابهاي فارسي در ايران فراهم شد و با افزايش سطح علمي در جامعه و نياز روزافزون به مطالعه ضرورت ايجاد و افزايش كتابخانه عمومي نيز ملموس گرديد.
در سال 1305 ش نخستين كتابخانه عمومي به مفهوم جديد در بلديه تهران تأسيس شد. پس از آن در مهرماه سال 1340 كتابخانه عمومي پارك شهر افتتاح گرديد و متعاقب آن در سال‌هاي 42 و 43 كتابخانه‌هاي ديگري نيز تأسيس و راه‌اندازي شد.
در آبان 1342 تأسيس و نگهداري كتابخانه‌هاي عمومي براساس مصوبه وزارت كشور به سازمان كتابخانه‌هاي عمومي شهر تهران واگذار و در آذرماه 1343 سازمان مذكور با بودجه 000/500/1 ريال تأسيس و در 29 ديماه سال 1344 قانون تأسيس و نحوه اداره كتابخانه‌هاي عمومي در سطح شهرها به تصويب مجلسين وقت رسيد. براساس ماده يك قانون مزبور شهرداري‌ها مكلف گرديدند ساليانه 5/1 درصد از درآمد خود را به تأسيس و اداره كتابخانه‌هاي عمومي كشور اختصاص دهند. به دنبال آن در هر شهر انجمني به نام انجمن كتابخانه‌هاي عمومي تشكيل گرديد كه وظيفه اداره و حمايت از كتابخانه‌هاي عمومي را به عهده داشت.
در سال 1350 به علت بالا رفتن غيرمنتظره قيمت نفت و سرازير شدن پول به خزانه دولت و عدم توانايي اداره كتابخانه‌ها توسط دولت، وزارت فرهنگ و هنر وقت با تشكيل هيئت‌امناي كتابخانه‌هاي عمومي كشور به رياست وزير فرهنگ و هنر وقت و پنج عضو ديگر كه به پيشنهاد وزير و مطابق با قانون فوق بود، وظيفه نظارت بر امور كتابخانه‌هاي عمومي كشور و انجمن‌هاي آن را بر عهده اين هيئت گذاشت.
در سال 1352 با تصويب تبصره 22 ماده واحد قانون بودجه 5/1 درصد كمك شهرداري‌ها به كتابخانه‌ها متوقف و كليه امور اعم از انتخاب، خريد، توزيع كتاب و مجله، احداث، تكميل، تجهيز، استخدام، آموزش، ارائه خدمات و سامان‌دهي كتابخانه‌هاي عمومي سراسر كشور به صورت متمركز جزو وظايف اين دبيرخانه قرار گرفت.
در آن سال دولت وقت پيشنهاد ساخت 1000 واحد كتابخانه عمومي را از محل طرح‌هاي عمراني در دستور كار اين دبيرخانه قرار داد و قبل از انقلاب اسلامي تعداد كتابخانه‌هاي عمومي در كشور 290 واحد و با وقوع انقلاب شكوهمند اسلامي در يك مقطع چهار ساله تعداد كتابخانه‌هاي عمومي كشور در ادامه همان طرح‌هاي مصوب به 369 واحد ارتقاء يافت.
در سال 1361 دبيرخانه هيأت‌امناي كتابخانه‌هاي عمومي كشور با وجود اين‌كه در قانون سال 1344 از آن ذكري به ميان نيامده بود، به اداره كل كتابخانه‌هاي عمومي كشور تغيير نام پيدا كرد و از سال 1368 با همان تشكيلات سابق مجدداً با نام دبيرخانه هيأت‌امناي كتابخانه‌هاي عمومي كشور ادامه فعاليت داد. تعداد كتابخانه‌هاي عمومي در اين مقطع به 1350 واحد رسيد. با ادامه اين روند در سال 1380 تعداد كتابخانه‌ها به 1445 واحد و در سال 1383 به رقم 1584 واحد رسيده است. با عنايت به آنچه كه آمار توليد و نشر و ضبط نشان مي‌دهد ميزان مطالعه در كشور به طور چشمگيري افزايش يافته است.
منبع : پایگاههای انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک – مساجد – مسجد ارک تهران ، صفحه 193 و 194 ، مركز بررسي اسناد تاريخي ، چاپ اول سال1390
(استفاده از اين مطلب بدون ذكر نشاني سايت جايز نيست)
