و قبر شرهم هذا من العبر

ماینفع الرجس من قرب الزکی وما

علی الزکی بقرب الرجس من ضرر(1)

براساس روایات تاریخی امام رضا (ع) بعد از قبول ولایتعهدی مامون و ورود به خراسان به مرو مركز خلافت رفت. مقام ولایتعهدى مامون كه با شعار الرضا من آل محمد صورت گرفت؛ به طور رسمى در ماه رمضان سال 201 هجرى قمرى اعلام شد و مأمون آن را به تمامى آفاق كشور ابلاغ نمود و به نام نامى حضرت رضا(ع) سكه زد.

اما این ولایتعهدی به دلیل عهد شكنی مامون به طول نكشید و خلیفه عباسی بعد از كشتن وزیر خود فضل بن سهل در سرخس امام رضا (ع) را به روایتی در سرخس و به روایتی در توس مسموم و به شهادت رساند و دستور داد پیكر مطهر ایشان را در قریه سناباد توس در دارلاماره حمید بن قحطبه طایی به خاك بسپارند.

دارالاماره و یا باغ حمید بن قحطبه طایی، در دهكده سناباد دژ نظامی بوده، كه تاریخ ساخت آن به قبل از اسلام می رسد.

این محل بر سر سه راهی سناباد و نیشابور و سرخس و طوس و رادكان واقع بوده، در واقع به عنوان راهداری، تأمین كننده امنیت راه های آن منطقه و محل استقرار مرزبانان بود. با مرگ هارون و دفن وی در این محل، دارالاماره به بقعه هارونیه شهرت یافت.

مامون برای تبرئه كامل خود از اتهام به شهادت رساندن امام هشتم، فرمان داد تا امام در بقعه هارونیه نزدیك قبر پدرش دفن کنند.

1.کتاب پیشوایان هدایت (ترجمه اعلام الهدایة) ص234 تا 240.