رواج شهرتطلبی میان مداحان/ وقتی جای مداح با سخنران عوض میشود
در میزگرد «آسیبشناسی سبکهای نوین مداحی» مطرح شد
محسن طاهری رئیس خانه مداحان ضمن انتقاد از مداحانی که جای خود را با خطیب و سخنران اشتباه میگیرند، میگوید: متأسفانه کسب شهرت و جایگاه در صنف مداحان زیاد شده است، اما مداح بدون اخلاص مانند کفی روی آب است که از بین میرود .
خبرگزاری فارس ـ به گفته محمد حسین کلهر: با پایانیافتن ایام فاطمیه(س) از شدت فعالیت هیئتهای مذهبی کاسته میشود و تا فاصلهای که به آغاز ماه مبارک رمضان و ایام شهادت امیرالمؤمنین(ع) باقی مانده، فرصت مناسبی برای بررسی وضعیت مدیحهسرایی و اشعار ذاکران و محبان اهلبیت عصمت و طهارت است .
** رواج شهرتطلبی میان مداحان
محسن طاهری: به بیانی از مرحوم آیتالله بروجردی اشاره میکنم که میفرمود: «گنج، گوشه ویرانه است». وقتی این مرجع بزرگ شیعه میخواست دار دنیا را وداع گوید از ایشان سؤال شد: حاصل یک عمر تلاش شما چیست؟ فرمود: «خلّص العمل فان الناقدبصیر؛ اگر انسان عملش را خالص کند فردی که این عمل را دریافت میکند بسیار آگاه و دقیق است .
** گاهی جایگاه مداح با سخنران عوض میشود !
طاهری: سرمایه یک مداح همان حفظیات اوست، اینکه چگونه حفظ کند، کل اشعار را بخواند یا برخی از آنها را صحبت دیگری است. امروز رسم شده است که برخی از دوستان با گفتن یک بسمالله وارد عرصه سخنوری و سخنپردازی شده و از هر دری سخنی میگویند در حالی که جایگاه ما این نیست و اسم ما مداح است ما مدیحهسرا، ستایشگر و مرثیهخوان هستیم. متأسفانه ما این جایگاه را فراموش کردهایم و گاهی اوقات، جای ما با سخنران عوض میشود .
عباس عنقا: اگر در زمانهای گذشته فردی یک چیزی را میساخت و بعد از دنیا میرفت، دیگری هم با گذشت زمان میتوانست آن را بسازد. اما اکنون کار به جایی رسیده که این ساخت و ساز، بیرویه شده است. ما با تقلید یا نوآوری مخالف نیستیم بلکه با رویکردهای بیحساب و کتاب و بیرویه مخالفیم.
** «اشعار کوتاه» پامنبری را بیشتر جذب میکند
عنقا: «گوته» یکی از شعرای بسیار خوب آلمانی، شعری زیبا درباره رسول الله(ص) دارد با این مضمون: شاعر به بهشت میرود در آستانه در از او میپرسند با خود چه آوردهای؟ سینهاش را میشکافد و میگوید: عشق! عشق به تو ای خدای بزرگ...
حضرت امیر(ع) کلمات قصار داشت و ما هم قالبهای شعری بسیاری مانند غزل، قیصده، قطعه و ... داریم اما اکنون زمان فستفودی است یعنی جامعه کمتحمل و کمحوصله شده؛ از این رو اگر ما به کارمان سرعت ندهیم، در این مسیر درجا خواهیم زد. پس سعی کردهام تغزّل بسازم که آن تلفیقی از غزل و مرثیه بوده و گویای زبان حال است بنابراین زبان حال باید کوتاه باشد.
طاهری: یک مداح میتواند یک جامعهشناس هم باشد، یعنی وقتی وارد یک جمعیتی میشود بداند که این مستمع به چه چیزی نیاز دارد چون مستمعان و مخاطبان افرادی از اقشار مختلف جامعه هستند. وقتی با این گروه در ارتباط هستیم نوعاً باید مطلبی را بخوانیم که به عنوان خوراک این مجلس آماده شده باشد و اگر زمان خاصی در اختیارمان قرار دارد، باید نسبت به آن زمان نیز برنامهریزی مناسبی داشته باشیم.
به اعتقاد بنده، نحوه کارشناسی یک مداح است که مشخص میکند او چه چیزی بخواند. البته لطف خداوند و عنایت ویژه امام حسین (ع) نیز باید شامل حالش شود، همچنین تبحر یک فرد در اداره مجالس بیتأثیر نیست. اگر مثلاً 45 دقیقه به فرد مداح زمان داده باشند شایسته است به سنت مداحان قدیمی، اول یک رباعی، شعر یا پند و اندرز ارائه دهد، سپس مرتبط با زمانی که در آن قرار دارد -مثلاً اینکه اگر ایام ولادت و یا شهادت یکی از ائمه است- قصیده و مقدمهای بخواند و بعد به موضوع اصلی بپردازد. اگر باز هم وقت بود یک نوحهسرایی کوتاه انجام دهد. به طور کلی آن جلسهای که قرار است اداره کنیم، یک کار کارشناسی میطلبد.
|