گروه اول: اين فرقه ها در برخي مسائل اعتقادي و يا تبيين آنها با ساير مسلمانان اختلاف دارند و در احكام فرعي نيز برخلاف ساير مسلمين عمل مي كنند، ولي در اصول هم چنان با آنها متحد بوده و مسائلي چون توحيد، نبوت، معاد و... را باور داشته و به حج، روزه، زكات، نماز و سایر عبادات شرعی عمل مي كنند. مثال: اهل حديث، معتزله، اشاعره، زيديه ، وهابیه و... .

گروه دوم: این فرقه ها منشأ و خاستگاه اسلامی دارند ولي به دليل افراط و تفريط هاي رهبران و پيروان شان، از اسلام دور افتاده اند و هيچ گونه وجه اشتراكي با مسلمانان ندارند هم در مسائل فرعي و هم  در مسائل اصلي نيز معارف اسلامي را تحريف و در نهايت منكر آنها شده اند. مثال: فرقه هايي چون ”اسحاقيه“، ”حروفيه“، ”حلمانيه“، و... اين فرقه ها به جاي توحيد رهبران خود را به مقام ربوبيت رسانده و به جاي معاد در دام تناسخ گرفتار آمده اند.

در فروع دين نيز ضمن انكار اصل تكليف دچار اباحه گري شده و نماز و روزه، و حج و... را از بيخ و بن انكار كرده و با توجيه هاي انحرافي اصل اين تكاليف را منكر شده اند.

گروه سوم:گروههايي که در بستر اسلامي و با تأثير پذيري از عقايد اسلامي خود را مطرح مي‏کنند ولی اصول اسلامی را قبول ندارند مانند: بابیت و بهائيت که دين خود را ناسخ دين اسلام مي‏دانند و دین جدیدی بوجود آورده است.