از غم‌ها و شادی‌های هر فرد، به میزان رشد فکری و بزرگی همت و عظمت روح او می‌توان پی برد. خوشحالی شخصی به عفو و گذشت است و دیگری به انتقام.

یکی در صورتی که گناهی مرتکب شود، غمگین می‌شود و دیگری با از دست‌دادن سرمایه‌ای ناچیز.

در نظام ارزشی اسلام، هر چیزی زمانی مطلوب است که در مسیر کمال و سعادت انسان باشد و پیامبر و ائمه معصومین علیهم السلام همواره می‌کوشیدند به شادی‌های مردم جهت و هدف بدهند.

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله روزی که از مکه به مدینه هجرت کرد، متوجه شد که مردم مدینه همه ساله دو روز را عید می‌گرفتند و به تفریح و جشن می‌پرداختند.

پیامبر صلی الله علیه و آله پرسید: این دو روز چه ویژگی و مناسبتی دارد؟ گفتند: ما در دوران جاهلیت، این دو روز را این گونه سپری می کردیم.

رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: «خدای سبحان بهتر از این دو روز را برای شما آورده و آن، عید فطر و عید قربان است.» از این رهگذر، عید و شادی مؤمن، همان لحظه‌هایی است که بر شیطان و نفس خود چیره می‌شود و عزای او آن روزی است که به گناه گرفتار آید.