شرح حدیثی از حضرت امام صادق(ع) توسط آیتالله مجتبی تهرانی
رُوِیَ عَن یَزیدِ الصّائِغِ قالَ:
قُلتُ لاَبی عَبدِاللهِ عَلَیهِ السَّلامُ: رَجُلٌ عَلی هذاَ الاَمِرِ إن حَدَّثَ کَذَبَ وَ إن وَعَدَ اَخلَفَ وَ اِن أئتُمِنَ خَانَ. ما مَنزِلَتُهُ؟ قالَ عَلَیهِ السَّلامُ: هِیَ اَدنی المَنازِلِ مِنَ الکُفرِ وَ لَیسَ بِکافِرٍ[۱]
ترجمه حدیث: یزید صائغ می گوید به امام صادق علیه السلام عرض کردم: شخصی شیعه است ولی این صفات را دارد که وقتی سخن می گوید دروغ می گوید؛ آن هنگام که وعده ای داده و قراری می گذارد، خُلف وعده می کند؛ وقتی که چیزی نزد او به امانت بگذراند، خیانت در امانت می کند. جایگاه ایمانی این مرد چیست؟
امام صادق علیه السلام فرمودند: جایگاه و منزلت او در ایمان در نزدیکترین محل به جایگاه کفر است، ولی هنوز کافر نشده است.
شرح حدیث :
در روایات، این تعبیر کنایی است و وقتی نمی خواستند بگویند چه کسی است، این تعبیر را کرده و می گفتند: «رجلٌ عَلی هَذا». با این که این شخص شیعه است و شما را به امامت قبول دارد، ولی سه عمل را به راحتی انجام می دهد: ترسی از دروغ گفتن ندارد؛ همان موقع که وعده ای می دهد، قصد عمل به آن وعده را ندارد، و به امانتی که نزد او گذاشته شده است چه مالی و چه غیر آن باشد، خیانت میکند. چنین انسانی نزدیک ترین جایگاه به کفر را دارد.
این اعمالی که به نظر مهم نمی آید، ایمان را فرسایش می دهد، به گونه ای که اگر ایمان بماند آن قدر به کفر نزدیک است که با یک حرکت از ایمان خارج شده و در نتیجه به کفر می رسد. پس انسان هر چقدر از ایمان دور شود، به همان نسبت به کفر نزدیکتر می شود و نعوذ بالله زمانی که به وادی جهنّمی کفر سقوط کرد، قرین و هم دم شیطان می شود، و هرکس که شیطان قرین و هم دم او شود دچار قرین و هم دم بسیار بدی شده است "...وَ مَن یَکُنِ الشَّیطانُ لَهُ قَرِیناً فَساءَ قَرِیناً [۲]"
-------------
[۱]اصول کافی، جلد ۲، صفحه ۲۹۰
[۲] سورۀ مبارکۀ نساء، آیه ۳۸
منبع : http://alef.ir/vdcc0pqsi2bqem8.ala2.html?165742