عالمان ربانی، چلچراغهاى پر فروغى هستند كه در هر عصرى در آسمان علم و عمل مىدرخشند و با كسب نور و گرما از خورشید رسالت و امامت بر زمینان تجلى مىكنند و آنان را به سوى منابع نور و بركت دودمان وحى، رهنمون مىسازند و بر بال عرفان ناب محمدى صلى الله علیه و آله نشانده بر مشكات ملكوت عروج مىدهند.
در میان دین باوران كفر ستیز، چهرهى محبوب قرن، فقیه تیز بین سیاست مدار، ایزدخواه فیلسوف عارف ژرف نگر، عالم متخلق و رهبر و بنیان گذار جمهورى اسلامى، حضرت امام خمینى رضوان الله علیه از موقعیتى والا و ویژه برخودار است زیرا روزها و ساعتها و لحظههاى عمر او بامراقبه و محاسبه سپرى شد و صدها آیهى قرآن را مجسم ساخت و عینیت بخشید.
بسیار مناسب است سیره‌ى عملى ایشان را در ماه مبارك رمضان مورد بررسى قرار دهیم تا جان را با شهد محبت و شناختحاصل از رفتار ایشان صفایى دیگر دهیم.
حضرت امام رضوان الله علیه توجه ویژهاى نسبت به ماه رمضان داشته و بدین جهت ملاقاتهاى خودشان را در ماه رمضان تعطیل مىكردند و به دعا و تلاوت قرآن و... مى پرداختند.
و خودشان مىگفتند: «خود ماه مبارك رمضان، كارى است» (1).
یكى از یاران امام، در این باره گفته است:
در این ماه، ایشان، شعر نمىخواندند و نمى سرودند و گوش به شعر هم نمى دانند. خلاصه دگر گونى خاصى متناسب با این ماه در زندگى خود ایجاد مى كردند، به گونهاى كه این ماه را سراسر به تلاوت قرآن مجید و دعا كردن و انجام دادن مستحبات مربوط به ماه رمضان سپرى مى كردند (2).
ایشان، به هنگام سحر و افطار، بسیار كم مىخوردند به گونهاى كه خادمشان فكر مىكردند كه امام، چیزى نخورده است! (3)
حضرت امام رحمه الله درباره رمضان چنین مىسرایند:
ماه رمضان شد، مى و میخانه بر افتاد عشق و طرب و باده، به وقتسحر افتاد
افطار به مى كرد برم پیر خرابات گفتم كه تو را، روزه، به برگ و ثمر افتاد
با باده، وضو گیر كه در مذهب رندان در حضرت حق این عملت بارور افتاد (4)
عبادت و تهجد
از جمله برنامههاى ویژهى حضرت امام در ماه مبارك رمضان، عبادت و تهجد بود. امام عبادت را ابزار رسیدن به عشق الهى مىدانستند و به صراحت بیان مىكردند كه در وادى عشق، نباید به عبادت به چشم وسیلهاى براى رسیدن به بهشت نگاه كرد (5).
اكثر آشنایان امام نقل مىكنند كه از سن جوانى، نماز شب و تهجد، جزء برنامه هایشان بود.
بعضى از نزدیكان ایشان مىگفتند كه وقتى در ظلمت و تاریكى نیمهى شب، آهسته وارد اتاق امام مىشدم، معاشقه امام را با ایزد احساس مىكردم و مىدیدم كه با خضوع و خشوعى خاص، نماز مىخواندند و قیام و ركوع و سجود را بهجا مىآوردند كه حقا وصف ناپذیر بود. با خودم فكر مىكردم كه شب امام، حقیقتا لیلة القدر است (6).
یكى از اعضاى دفتر ایشان، در این باره مى گوید:
پنجاه سال است كه نماز شب امام ترك نشده است. امام در بیمارى و در صحت و در زندان و در خلاصى و در تبعید حتى بر روى تخت بیمارستان قلب هم نماز شب خواندند (7).
او توجه خاصى به نوافل داشتند و هرگز نوافل را ترك نمى كردند. نقل شده است كه امام در نجف اشرف با آن گرماى شدید، ماه مبارك رمضان را روزه مى گرفت و با این كه در سنین پیرى بودند و ضعف بسیار داشتند، تا نماز مغرب و عشا را به همراه نوافل بهجاى مىآوردند، افطار نمى كردند! و شبها تا صبح، نماز و دعا مى خواندند و بعد از نماز صبح، مقدارى استراحت مى كردند و صبح زود براى كارهایشان آماده مى شدند (8).
خانم زهرا مصطفوى مى گوید:
راز و نیاز امام و گریهها و نالههاى نیمه شب امام، چنان شدید بود كه انسان را بى اختیار به گریه مى انداخت (9).
یكى از اساتید قم نقل مىكرد: شبى میهمان حاج آقا مصطفى بودم. ایشان، خانهى جداگانهاى نداشتند و در منزل امام زندگى مىكردند. نصف شب از خواب بیدار شدم و صداى آه و نالهاى شنیدم، نگران شدم كه مگر اتفاقى افتاده است؛ حاج آقا مصطفى را بیدار كردم و گفتم: «ببین چه خبر است!» ایشان نشست و گوش داد و گفت: «صداى امام است كه مشغول تهجد و عبادت است» (10).
در ماه مبارك رمضان این شب زنده دارى و تهجد، وضعیت دیگرى داشت. یكى از محافظان بیت مىگوید در یكى از شبهاى ماه مبارك رمضان، نیمه شب براى انجام كارى مجبور شدم از جلوى اتاق امام گذر كنم. حین عبور، متوجه شدم كه امام، زار زار گریه مىکردند! هق هق گریهى امام كه در فضا پیچیده بود، واقعا مرا تحت تاثیر قرار داد كه چهگونه امام، در آن موقع از شب با خداى خویش راز و نیاز مى كند (11).
آخرین ماه مبارك رمضان دوران حیات امام به گفتهى ساكنان بیت، از ماه مبارك رمضانهاى دیگر متفاوت بود! به این صورت كه امام همیشه براى خشك كردن اشك چشمشان دستمالى را همراه داشتند، ولى در آن ماه مبارك رمضان حولهاى را نیز همراه بر مىداشتند تا به هنگام نمازهاى نیمه شبشان، از آن استفاده كنند! (12)
توجه ویژه به قرآن
امام خمینى توجه خاصى به قرآن داشتند، بهطورى كه روزى هفت بار قرآن مىخواندند!
امام در هر فرصتى كه بهدست مىآوردند و لو اندك، قرآن مىخواندند. بارها دیده شد كه امام حتى در دقایقى قبل از آماده شدن سفره - كه معمولا به بطالت مىگذرد - قرآن تلاوت مىكنند (13) ! امام بعد از نماز شباش تا وقت نماز صبح قرآن مىخواند (14).
یكى اطرافیان امام مىگوید:
امام در نجف چشمشان درد گرفت و به دكتر مراجعه كردند. دكتر بعد از معاینهى چشم امام گفت: «شما باید چند روزى قرآن نخوانید و به چشمتان استراحت بدهید» امام، خندیدند و فرمودند: «دكتر: من، چشم را براى قرآن خواندن مىخواهم! چه فایدهاى دارد كه چشم داشته باشم و قرآن نخوانم؟ شما یك كارى كنید كه من بتوانم قرآن بخوانم! (15)»
در ماه رمضان یكى از همراهان امام در نجف، اظهار مىكرد كه امام خمینى در ماه مبارك رمضان هر روز، ده جزء قرآن مىخواندند؛ یعنى در هر سه روز یك بار قرآن را ختم مىكند (16).
علاوه بر آن هر سال چند روز قبل از ماه مبارك رمضان دستور مىدادند كه چند ختم قرآن براى افرادى كه مد نظر مباركشان بود، قرائت شود (17).
گزیده‌هایى از توصیهها و سفارشهاى امام رضوان الله تعالی علیه به مناسبت ماه مبارك رمضان
شما، در این چند روزى كه به ماه رمضان مانده، به فكر باشید، خود را اصلاح كرده توجه به حق تعالى پیدا نمایید.
از كردار و رفتار ناشایستهى خود استغفار كنید! اگر خداى نخواسته گناهى مرتكب شدهاید قبل از ورود به ماه مبارك رمضان توبه كنید. زبان را به مناجات حق تعالى عادت دهید. مبادا در ماه مبارك رمضان از شما غیبتى، تهمتى و خلاصه گناهى سر بزند و در محضر ربوبى با نعم الهى و در مهمان سراى بارى تعالى آلوده به معاصى باشید. شما اقلا به آداب اولیهى روزه عمل نمایید و همانطورى كه شكم خود را از خوردن و آشامیدن نگه مىدارید، چشم و گوش و زبان را هم از معاصى باز دارید از هم اكنون بنا بگذارید كه زبان را از غیبت، تهمت، بدگویى و دروغ نگهداشته، كینه، حسد و دیگر صفات زشتشیطانى را از دل بیرون كنید.
اگر با پایان یافتن ماه مبارك رمضان در اعمال و كردار شما هیچ گونه تغییرى پدید نیامد و راه و روش شما با قبل از ماه صیام فرقى نكرد، معلوم مىشود روزهاى كه از شما خواستهاند، محقق نشده است.
اگر دیدید كسى مىخواهد غیبت كند، جلوگیرى كنید و به او بگویید «ما، متعهد شدهایم كه در این سىروز ماه مبارك رمضان از امور محرمه خود دارى ورزیم.» و اگر نمىتوانید او را از غیبتباز دارید، از آن مجلس خارج شوید، ننشینید و گوش كنید. باز تكرار مىكنم تصمیم بگیرید در این سى روز ماه مبارك رمضان، مراقب زبان، چشم، گوش و همهى اعضاء و جوارح خود باشید.
توجه بكنید كه به آداب ماه مبارك رمضان عمل كنید. فقظ، دعا خواندن نباشد، دعا به معناى واقعىاش باشد (18).
پاورقــــــــــــــــــــی :
1. پا به پاى آفتاب، ج 1، ص 286.
2. برداشتهایى از سیره‌ى امام خمینى ره، ج 3، ص 90.
3. همان، ص 89.
4. روزنامهى جمهورى اسلامى، مورخ 8/1/69. امام خمینى ره 29 شعبان / 1407.
5. روزنامه جمهورى اسلامى، 20 / 11 / 64.
6. امام در سنگر نماز، ص 83؛ هزار و یك نكته، حسین دیلمى، نكتهى 129.
7. هزار و یك نكته، حسین دیلمى؛ حبیب و محبوب، ص 53؛ سیماى فرزانگان، ص 180.
8. سیماى فرزانگان، ص 159؛ برداشتهایى از سیره‌ى امام خمینى ره، ج 3، ص 99.
9. برداشتهایى از سیره‌ى امام خمینى ره، ج 3، ص 132.
10. همان، ص 286.
11. هزار و یك نكته، حسین دیلمى، نكتهى 104؛ جلوهاى از خورشید، ص 90.
12. برداشتهایى از سیره‌ى امام خمینى ره، ج 3، ص 126.
13. پا به پاى آفتاب، ج 1، ص 270.
14. برداشتهایى از سیره‌ى امام خمینى ره؛ ج 3، ص 198.
15. همان، ص 7.
16. همان، ص.
17. پا به پاى آفتاب، ج 1 ص 181.
18. سیماى فرزانگان، ص 159 و 161 برداشتهایى از سیره‌ى امام خمینى، ج 3، ص 8.
منبع : mobaleghan.com/news
