طلاّب علوم دینیه و علما و اهالی مذهبی شهر قم از اعمال خشن و شدید رضا شاه سخت ناراحت شدند و در حالت بهت و حیرت بودند، چون تصور نمی کردند که کار به این جا بکشد و شاه به چنین اقدامات سختی که نسبت به آستانه حضرت معصومه علیها السلام و مقام روحانیت در انظار عامّه توهین آمیز بود جرئت نماید؛ لذا چون نمی توانستند به سکوت بگذرانند و اقدامی نکنند جمعی از علما و مردم در این بین به محضر مؤسس حوزه علمیه آیت الله حاج شیخ عبدالکریم شتافته و از ایشان تقاضا کردند که حکم جهاد
صادر کنند ولی آیت الله العظمی حائری چون از خوی ددمنشانه شاه اطلاع داشتندکه اگر حرکتی از ناحیه مردم صورت بگیرد مأمورینی برای سرکوب خواهد فرستاد و این جریان از قم به شهر های دیگر هم، بر اساس این که آیت الله حائری که یک مرجع عالی مقام مذهبی است حکم جهاد را صادر کرده است سرایت خواهد کرد و یک بلوای عمومی به وجود خواهد آمد و خون ریزی وسیعی به راه خواهد افتاد و ایادی رضا خان حوزه علمیه را متلاشی و نابود خواهند ساخت ، لذا بی درنگ و قبل از آن که از مردم حرکتی سر بزند بر اساس حسن تدبیر و درایت حکیمانه خود این حکم را صادر نمود.
«اظهار هر گونه عکس العملی و لو لفظاً در مورد واقعه ضرب و شتم و دستگیری حضرت آیت الله حاج شیخ محمد تقی بافقی دامت برکاته و یا حتّی صحبت کردن در مورد معظم له تا اطلاع ثانوی حرام است.»
اگر چه عده زیادی از مردم فلسفه چنین حکم ظاهراً شگفت آوری را نفهمیدند امّا بنا به انضباط دینی و اعتقاد ایمانی قلبی و اطاعت از رهبر مذهبی، اطاعت کردند و در قم آب از آب تکان نخورد و بدین ترتیب مؤسس کبیر، حوزه علمیه حوزه را از خطر حفظ کرد.
حتّی بنده از اساتید بزرگ خود شنیده ام که گاهی مردم متعّهد و علمای بزرگ از اعمال خلاف شرع رضا خان از قبیل کشف حجاب اجباری زنان، و قدغن کردن عزاداری حضرت سید الشهداء علیه السلام و خلع لباس روحانیت، و برداشتن عمامه ها از سر و اهانت به علما سخت ناراحت می شدند و از آیت الله حائری با اصرار می خواستند که ایشان که یک مرجع بزرگ مذهبی بود حکم کند که مردم مسلمان در مقابل این رژیم به نحوی قیام کنند مثلاً لااقل مالیات ندهند ولی ایشان امر به صبر و سکوت می کرد تا این که روزی علما را جمع کردند و فرمودند می دانید که در جریان عاشورا اصحاب سید الشهداء علیه السلام این قدر عظمت پیدا کردند و نسبت به شهدای دیگر اسلام برتری یافتند؟ گفتند: نه.
ایشان فرمودند:
« رمز عظمت و چشم گیر و مهم آنان این است که تا زنده بودند و می توانستند نگذاشتند امام حسین علیه السلام به میدان برود و تا آخرین نفر و آخرین نفس جنگیدند و کشته شدند ولی وجود حضرت امام حسین علیه السلام را حفظ کردند و چند دقیقه ای شهادت فرزند پیغمبر را به تأخیر انداختند ما هم لازم است چند روز هم شده، این حوزه را حفظ کنیم و کاری نکنیم بهانه به دست دشمن بدهیم تا حوزه علمیه قم را به هم بزند و نابود بکند، صبر کنید تا خداوند فرجی عنایت بفرماید»
این در حالی بود که رضا خان دیکتاتور، حوزه های اصفهان و مشهد و شهر های دیگر را به تعطیلی کشانده بود و بسیاری از رجال علمی و دینی درزندان ها و تبعیدگاه ها به سر می بردند و یا اساساً به دستور شاه آن ها را کشته بودند.
تدبیر حکیمانه و حفظ شجره طیبه
این مرد بزرگ با تدبیر حکیمانه و بردباری عظیمی که شایسته نائب لایق و مقتدر امام عصر علیه السلام است حوزه را حفظ کرد تا این که حوزه علمیه رشد کرد و جمعیت آن از هزار نفر آن روز، امروز تقریباً سی هزار نفر می رسد و در آغوش این مرکز بزرگ علمی، رجال بزرگ فقهی، ادبی، فلسفی، و مفسّرین و محدّثین و متکلّمین تربیت و هر یک مشعل نورانی گردیدند که چهره اسلام را متجلّی ساختند و علوم اهل بیت عصمت علیهم السلام را به سراسر دنیا رساندند و به اسلام قدرت و قوّت بخشیدند و مهم تر از همه این که این شجره طیبه که به بار نشست از میان آن ها به موازات طلوع چهره های درخشان فقهی و علمی، چهره درخشنده ابرمردی فقیه، با صلابت ایمان و شجاعت و شهامت فوق العاده ای ظاهر شد که ریشه رژیم ستم شاهی دو هزار و پانصد ساله را خشکانید و به جای آن حکومت اسلامی که منتهای آرزوی علمای بزرگ قرون و اعصار بود،برقرار کرد.
امروز تاریخ در برابر عمق و عظمت فکر آیت الله العظمی حاج شیخ عبدالکریم حائری اعلی الله مقامه سر تعظیم فرود می آورد و صبر و حلم او را شایسته هزاران تکریم و تمجید می داند و کاملاً درک می کند که آن مرد بزرگ چه نظر صائبی در حفظ این شجره طیبه داشته است.
منبع : بر گرفته از کتاب اسلام مجسم ، آیت الله نوری همدانی ، صفحه ٣١٧
× استفاده فقط با ذکر نشانی سایت جایز است ×
