در حالی آمارها از افزایش وقوع نزاع و جرایم خشن در جامعه حکایت دارد که کارشناسان معتقدند افزایش فقر و بیکاری و تورم از جمله عوامل مهم در رشد جرایم و نزاع طی سال های اخیر در کشور بوده است.در سالی که هموطنان با تورم و مشکلات اقتصادی روبرو بودند بر تعداد مجرمان کشور افزوده شد.

به گزارش خبرنگار مهر، بر اساس آمار 11 ماهه این سازمان تا پایان بهمن ماه سال گذشته، 567 هزار و 315 پرونده نزاع شامل 401 هزار و 637 پرونده مربوط به نزاع مردان و 165 هزار و 678 مورد مربوط به نزاع زنان به پزشکی قانونی ارجاع شده است که در استان های بوشهر، خوزستان، ‌سیستان و بلوچستان، قم، کرمان، کهگیلویه و بویراحمد و مرکزی با افزایش روبرو بوده است.

سرهنگ رضا غنی لو – عضو هیات علمی دانشگاه علوم انتظامی- در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: در وقوع جرایم به خصوص جرایم خشن عوامل مختلفی نقش دارند که برخی از این عوامل در کشورهای مختلف مشترک است. مطالعات جهانی نشان داده تورم و فاصله طبقاتی نقش موثری در افزایش وقوع جرایم به خصوص جرایم خشن دارد.

وی افزود: برای نمونه آدم ربائی نقش مستقیمی با فقر و فاصله طبقاتی دارد. انگیزه های این جرم معمولایک شبه پولدار شدن، آن هم با خشن ترین و ساده ترین روش است. معمولادر جوامعی که تفاوت فقیر و غنی زیاد شود و الگوهای مادی جای الگوهای معنوی را بگیرند، این جرم خودش را نشان می دهد و شروع به رشد می کند.

برخی کارشناسان نیز معتقدند، فقر همیشه منجر به جرم نمی‌شود، اما بررسی‌ها نشان داده‌اند که در طبقه متوسط آسیب‌های اجتماعی و بزهکاری کمتر از طبقه پایین و اقشار فقیر جامعه است.

دکتر احمدی – آسیب شناس- در این باره می گوید: در خانواده‌های فقیر نبود تغذیه مناسب و نامناسب بودن شرایط تحصیلی بستر‌ساز مشکلات بعدی فرزندان این خانواده‌ها است. بیشتر فرزندان طبقه پائین با رها کردن تحصیل به سمت کار رفته و گاهی به دلیل مشکلات مالی و نبود کار مناسب به سمت جرم می روند.

وی افزود: برای کاهش آسیب‌های اجتماعی ناشی از فقر و تورم باید درآمدها به صورت عادلانه توزیع شود. اغلب این مجرمان پس از دستگیری مدعی می شوند برای انتقام از طبقه مرفه جامعه تصمیم به سرقت گرفته و حق از دست رفته خود را از آنها می گرفتند.یکی دیگر از راه های کاهش جرم از سوی طبقه پائین جلوگیری از مهاجرت روستائیان به شهر است. عدم تأمین نیازهای اساسی خانواده، دوستان ناباب، محیط آلوده و...نیز از عوامل روی آوری فرد به بزهکاری است.

افزایش فقر و درکنار آن افزایش وقوع جرایم باعث شد مسوولان نیروی انتظامی و دستگاه قضا نیز به آن واکنش نشان دهند.

سردار احمدی مقدم- فرمانده نیروی انتظامی- با اعلام اینکه نزاع در چند سال اخیر افزایش داشته است تاکید کرد: افزایش نزاع تابع تورم، شرایط جوی و خشکسالی و در برخی از مناطق به علت مشکلات فرهنگی و کاهش آستانه تحمل افزایش یافته است که پیامد این امر بالا رفتن نرخ قتل در کشور است.

وی افزود: یکی از ظرفیت هایی که منجر به وقوع نزاع می شود انتخابات محلی و مجلس در شهرستانها است که منجر به بروز تنش هایی می شود اما به طور کلی آستانه تحمل مردم کاهش یافته است.

فرمانده نیروی انتظامی ضمن توصیه به صدا و سیما برای فرهنگ سازی در این زمینه گفت: صدا و سیما باید فیلمها و برنامه های شاد را افزایش داده و از پخش برنامه های کسالت زا در صورت امکان خودداری کند ضمن اینکه قتل و نزاع در زمان خشکسالی افزایش چشمگیری می یابد.

رئیس کل دادگستری استان البرز هم در اولین کارگاه تخصصی پیشگیری از وقوع جرم و آسیب های اجتماعی گفت: بیکاری، گرانی و تورم از موجبات بسیار مهم وقوع جرم در جامعه است و رفع آنها طبیعتاً بر عهده قوه قضاییه نیست.

مهدوی راد تاکید کرد: پیشگیری از وقوع جرم یک ایده و هدف بسیار بزرگ با ابعاد بسیار گسترده است و با مطالعه ابعاد آن و برشمردن عوامل ایجاد جرم در جامعه مشخص می شود که پیشگیری از وقوع جرم به صورت محض، در حیطه وظایف قوه قضاییه نیست بعنوان مثال اشتغال زایی یکی از وظایف خاص قوه  مجریه است و عدم ایجاد اشتغال خود موجب مشکلات عدیده ای در جامعه می شود زیرا بیکاری یکی از علل مهم وقوع انواع جرم در جامعه است و هر چقدر یک انسان با ایمان و با دیانت باشد، شرایط بد زندگانی و فقر او را وادار می کند که به سمت سرقت یا جرایم دیگر برود و از حضرت رسول اکرم (ص) نقل است که "شکم گرسنه ایمان ندارد".

وی در تأکید سخنانش افزود: بر همین اساس است که در اسلام، اگر انسان ها براساس اکراه، اجبار و اضطرار مرتکب جرم شوند، حد بر ایشان جاری نمی شود و اگر سارقی در قحطی سرقت نماید حد برایش جاری نمی شود.

با این وجود به نظر می رسد در کنار اقدامات فرهنگی و آموزش باید گام های مهمی از سوی مسوولان برای کم کردن فاصله طبقاتی و اشتغال زائی صورت گیرد تا شاهد کاهش وقوع آمار جرایم خشن به خصوص درگیری ها باشیم. مشکلات اقتصادی طی سال های اخیر تاثیر زیادی بر روی کاهش آستانه تحمل افراد جامعه به خصوص جوانان داشته است که این موضوع باعث شده در برابر هر کنشی از خود واکنش نشان دهند. پس در گام بعدی نیاز است آستانه تحمل را در جامعه بالا برد که این موضوع ارتباط مستقیمی با رفاه اجتماعی دارد.