مسجد و به عبارتی موزه ایاصوفیه که همواره مورد توجه توریست‌های بازدیدکننده از استانبول بوده در عین حال به عنوان هشتمین عجایب بعد از عجایب هفتگانه جهان مطرح بوده است.

سلطان محمد فاتح پس از فتح استانبول، «ایاصوفیه» را «مسجد» اعلام کرد، اما پس از سقوط دولت عثمانی و اعلام جمهوری ترکیه، این مسجد به موزه تغییر کاربری داد و اقامه نماز در آن ممنوع اعلام شده است.

مسجد و موزه تاریخی ایاصوفیه استانبول که همه ساله پذیرای بیش از یک میلیون بازدیدکننده از این مکان مهم تاریخی است، حدود 10 قرن پیش مهم‌ترین کلیسای جهان مسیحیت بوده و در آن دوران قبله اول مسیحیان به شمار می‌رفته است.

به دنبال فتح قسطنطنیه در سرزمین روم شرقی توسط سلطان محمد فاتح امپراطور عثمانی و تغییر نام این شهر به «اسلامبول»، سلطان عثمانی این کلیسا را به مسجد تبدیل کرد و وصیت نمود که بعد از وی نیز این مکان به صورت مسجد باقی بماند. اما با وجود این وصیت، بعد از سقوط دولت عثمانی و اعلام جمهوری ترکیه، مسجد ایاصوفیه تغییر کاربری داد و به موزه تبدیل شد.

این مکان تاریخی هنوز هم به عنوان مهم‌ترین مورد منازعه بین ترک‌های مسلمان و جهان مسیحی غرب اهمیت خود را حفظ کرده است.

بنای ایاصوفیه در قرن ششم میلادی به دستور ژوستینیانوس امپراطور روم و توسط آنتمیوس و ایسدوروس، دو معمار برجسته رومی بنا نهاده شده است. گفته می شود در پروژه ساخت این بنا علاوه بر دو معمارمذکور تعداد یکصد معمار دیگر به همراه یکصد کارگر در کنار هر معمار مشارکت داشته اند.

ساخت این بنا در تاریخ 23 فوریه 532 میلادی آغاز و در مدت پنج سال و ده ماه خاتمه یافته است.

ایاصوفیه که به مدت 916 سال به عنوان کلیسا مورد استفاده قرار گرفته، بعد از فتح استانبول درسال 1453 تبدیل به مسجد شده و به مدت 482 سال نیز به عنوان مسجد مورد استفاده فرار گرفته و در سال 1935 به دستور کمال آتاتورک بنیانگذار جمهوری ترکیه و تصویب هیات وزیران وقت تبدیل به موزه شده است.

این در حالی است که مردم مسلمان ترکیه ضمن مخالفت با این تصمیم، خواهان بازگرداندن این بنای مهم تاریخی به حالت قبلی خود و استفاده از آن به عنوان مسجد هستند. اما دادگاه اداری استانبول با این درخواست مخالفت کرده و اقامه نماز در این مکان را ممنوع اعلام کرده است.

منبع : فارس