بازیگری اقتصاد داخلی ایران به نفع تحریم های غرب
کشورهایی که ایران را تحریم اقتصادی کرده اند ، امروز بیش از هر زمان دیگری خوشحال و شادمان هستند ، چرا که می بینند برخی سیاست های اقتصادی داخلی نیز همان هدف تحریم های آنان را دنبال می کند!
کشور های غربی با دنبال کردن سیاست تحریم اقتصادی ایران به دنبال افزایش هزینه های تولید کنندگان داخلی است و برخی سیاست های اقتصادی نیز که در داخل در حال انجام است نیز در حال افزایش هزینه های تولید کنندگان داخلی و کاهش انگیزه های تولید داخلی است.
کاهش انگیزه های تولید داخلی در کنار افزایش هزینه های تولید توسط سیاست های اقتصادی خودی و خارجی، دقیقا همان نتیجه ای را می دهد که تحریم کنندگان ایران به دنبال آن هستند.
اگر بخواهیم از اثر تحریم یاد کنیم باید به گران تر شدن ارزش واردات اشاره کنیم. به گونه ای که قیمت هر تن کالاهای وارداتی از سال 85 تا سال 90 حدود 74 درصد افزایش یافته است.
نکته ی بسیار مهم ای که وجود دارد این است که واردات در سال 89 نسبت به سال قبل از لحاظ وزنی 12 درصد کاهش داشته است ولی در عین حال 64 میلیارد دلار برای ایران هزینه داشته است، در حالی که واردات در سال 88، 55 میلیارد دلار برای ایران هزینه داشته است.
به بیان ساده تر با وجود کاهش 12 درصدی وزن واردات، مشاهده می کنیم که واردات ای که کمتر از سال قبل بوده است به میزان 11 میلیارد دلار گران تر از سال قبل شده است و این چیزی جز اثر تحریم بر گران شدن واردات نیست. چرا که در شرایطی که تحریم تکنولوژی هستیم، نمی توان گفت که واردات تکنولوژی برتری را وارد کرده ایم و از این ناحیه واردات ما گران شده است.
این اتفاق در کنار افزایش هزینه های متعددی که بر تولید کننده داخلی سوار شده است، سبب شده، تولید کنندگان داخلی حاضر نشوند همان وزن کالاهای وارداتی سرمایه ای و واسطه ای را که قبلا وارد می کرده اند را خریداری کنند تا هزینه های دیگری را بر دوش خود بگذارند.
جذابیت واردات کالاهای مصرفی هم به دو علت می باشد، یک آنکه تولید کننده داخلی در مواجه با افزایش هزینه های تولید و گران تر شدن واردات، به جای آن که به واردات کالاهای واسطه ای و سرمایه ای دست بزند، واردات کالاهای مصرفی را انتخاب می کند. چرا که می تواند در هزینه های تولید قرار نگرفته و در شرایط رکود تورمی، محصول مصرفی را گران تر از آنچه خریداری کرده است نیز بفروشد.
از سویی دولت به جای آنکه با هزینه هایی از تولید داخلی حمایت کند، میتواند از طریق واردات، کالاهای مصرفی مردم را در اختیار مردم گذاشته و علاوه بر انکه هزینه نیز متحمل نشده است، درامدهای گمرکی نیز بدست آورد.
و این دقیقا همان چیزی است که سبب میشود، منافع تولید کنندگان و دولت در واژه ای به نام واردات، منطبق شود.
از سویی دیگر نباید از خاطر یرذ که بهره وری ناشی از تفکر است. وابستگی تفکر کش است. و پیشروی در وابستگی از طریق خرید بیشتر محصولات تکنولوژی ازغرب ، قدرت تفکر تولید کنندگان داخلی را خواهد گرفت و این سبب میشود که اگر هم به سمت واردات کالاهای سرمایه ای برویم، بهره وری و بازدهی خلق نشود.
در هر حال امتداد شوک درمانی با رونق تولید داخلی متضاد است و اگر میخواهیم قدم اول را در رونق تولید داخلی برداریم، باید از افزایش هزینه های تولید داخلی خودداری کنیم.
چرا که اولا در شرایطی که تحریم تکنولوژی هستیم عملا امکان واردات محصولات تکنولوژی بر نیست و از سویی به علت گران تر شدن واردات و هزینه های داخلی، انگیزه های افزودن هزینه های دیگر بر تولید کننده داخلی وجود ندارد و از سویی به فرض آن که کالاهای واسطه ای پیشرفته وارد کنیم، از آنجا که به سمت وابستگی بیشتر رفته ایم، به سمت تفکر کشی حرکت کرده و ناچاریم همواره برای توسعه و اصلاح تولید از خارجیان کمک بگیریم.
منبع : تابناک