| رکورد شرکت مردم در انتخابات از آن چه کشوری است؟ بررسی تطبیقی میزان مشارکت مردم در انتخابات در کشورهای مختلف (حسن کریمی فرد؛ دانشجوی دکترای سیاست گذاری عمومی دانشگاه تهران)
نظام مردم سالاری دینی بر سه رکن استوار است: «رکن اول آموزه‌های دین اسلام، رکن دوم اراده‌ی عمومی مردم مسلمان و متدین و رکن سوم رهبری دینی است.» اندیشه‌ی جمهوری اسلامی از همان ابتدا به عنوان مدلی مهم در مقابل حکومت بر اساس تفکر لیبرال دموکراسی قد علم کرد.
جمهوری اسلامی ایران مدل و ساختار جدید حکومتی به دنیا معرفی کرده که دو شاخصه‌ی اصلی این ساختار، مردم و دین می باشد. این عناصر قوام و دوام ویژه‌ای به نظام بخشیده و با اثبات کارآمدی آن، امروز نظام و انقلاب اسلامی را به عنوان یک نظام الگو در جهان مطرح کرده است. قانون اساسی جمهوری اسلامی تجلی خواست و اراده‌ی ملتی منسجم برای اداره و مدیریت کشور می‌باشد.
تمامی نظریه‌های مربوط به حکومت‌های مردم‌سالار، تلاش می‌کنند هر چه بیش‌تر مردم را در عرصه‌ی تعیین سرنوشت و پیشبرد امور مشارکت دهند. در واقع مطلوب آن‌ها این است که اراده‌ی عموم به صورت غیرمستقیم (از راه انتخاب نمایندگان) در تصمیم‌گیری‌ها و سیاست‌گذاری‌های کشور نقش داشته باشد.
از سوی دیگر میزان حضور مردم در پای صندوق‌های رأی، یکی از شاخص‌های توسعه‌ی سیاسی در هر کشوری محسوب می‌شود و نمایانگر تعلق خاطر مردم به کشور و سرزمین خود است؛ زیرا معنا و مفهوم نماد مردم‌سالاری و اعلام وفاداری مردم و رضایت‌مندی آنان از نظام، از میزان مشارکت جدی مردم در عرصه‌های مختلف ملی، به ویژه انتخابات، حاصل می‌شود. در الگوی مردم سالاری نظام جمهوری اسلامی، تمامی شهروندان با هر گرایش، سلیقه و مذهبی حق رأی دارند و می‌توانند در انتخابات مشارکت داشته باشند.
مشارکت مردم در انتخابات نظام های سرمایه داری
در بسیاری از کشورهای پیشرفته که ادعای پرچم‌داری دموکراسی در جهان را یدک می‌کشند، میزان مشارکت مردم در انتخابات با وجود سابقه‌ی طولانی آن‌ها در برگزاری آن، چندان چشم‌گیر نیست. در سال‌های اخیر این میزان مشارکت در کشورهای غربی به دلیل بحران‌های سیاسی و اقتصادی و نارضایتی مردم از سیستم لیبرال دموکراسی کم‌تر نیز شده است.
به عنوان مثال، نظام ایالات متحده که به عنوان سمبل نظام های لیبرال دموکراسی در دنیا شناخته می شود، همیشه شاهد مشارکت اندک مردم در انتخابات بوده است. در یک قرن اخیردر انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، همیشه نیمی از جمعیت ایالات متحده شرکت نکرده اند. درصد مشارکت مردم برای انتخاب اعضای کنگره نیز همیشه بین 30 تا 40 درصد در نوسان بوده است. در جدول زیر میزان مشارکت مردم در انتخابات کنگره بررسی شده است.
میزان مشارکت مردم آمریکا در انتخابات کنگره
| سال |
جمعیت در سن رای |
جمعیت شرکت کننده |
میزان شرکت( در صد) |
| 2010 |
235809266 |
90682968 |
37/8 |
| 2006 |
220600000 |
80588000 |
37/1 |
| 2002 |
215473000 |
79830119 |
37 |
| 1998 |
200929000 |
73117022 |
36/4 |
| 1994 |
193650000 |
75105860 |
38/8 |
| 1990 |
185812000 |
67859189 |
|
میزان مشارکت مردم در انتخابات پارلمانی فرانسه نیز بین 40 تا 60 درصد می‌باشد. مشارکت مردم در انتخابات در بعضی از دوره‌ها به زیر 50 درصد نیز رسیده است. در جدول زیر میزان مشارکت مردم فرانسه در 5 دوره انتخابات مجلس، آورده شده است.
مشارکت مردم فرانسه در انتخابات پارلمانی
| سال |
جمعیت در سن رای |
جمعیت شرکت کننده |
میزان مشارکت( درصد) |
| 2007 |
48651555 |
21129002 |
43/43 |
| 2002 |
46955234 |
22186165 |
47/25 |
| 1997 |
44521902 |
26649818 |
59/86 |
| 1993 |
43826920 |
26860177 |
61/29 |
| 1988 |
42088500 |
24472329 |
58/14 |
میزان مشارکت مردم کانادا در انتخابات پارلمانی
| سال |
جمعیت در سن رای |
جمعیت شرکت کننده |
میزان مشارکت ( در صد) |
| 2011 |
27368468 |
14720580 |
53/79 |
| 2008 |
25993117 |
13929093 |
53/59 |
| 2006 |
25374410 |
14815680 |
58/39 |
| 2004 |
24751763 |
13683570 |
55/28 |
| 2000 |
23786167 |
12997185 |
54/64 |
| 1997 |
23088803 |
13174698 |
57/06 |
اصولاً انتخابات در نظام های سرمایه داری میدان مسابقه برای کسب قدرت و ثروت بیش‌ترمی‌باشد و هدف وسیله را توجیه می‌کند چرا که از هر وسیله‌ای برای رسیدن به قدرت بهره می‌گیرد. همیشه نظام های غربی مانور دموکراسی و مردم‌سالاری انجام می‌دهند ولی از جریان یافتن فکر و ایده های مردم در سطوح بالای تصمیم‌گیری خبری نیست.
میزان مشارکت مردم در انتخابات پارلمان کانادا نیز همیشه حدود نیمی از مردم بوده است و نیمی از جمعیت کانادا در هر 6 دوره‌یاخیر انتخابات شرکت نداشته‌اند. میزان مشارکت مردم کانادا در عرصه‌ی انتخابات در جدول زیر آورده شده است.
|
