سفیر و نماینده دائم ایران در وین، با اشاره به بدعهدی اعضای غربی برجام، تصریح کرد که سیاست فشار برای اجرای یک‌سویه تعهدات هسته‌ای ایران نتیجه معکوس دارد. وی تاکید کرد که اقدامات جبرانی ایران در این توافق، با رفع موثر و قابل راستی‌آزمایی تحریم‌ها کنار گذاشته خواهد شد.
محسن نذیری اصل در نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با موضوع "راستی‌آزمایی و نظارت در جمهوری اسلامی ایران در پرتو قطعنامه 2231 شورای امنیت" گفت: جمهوری اسلامی ایران، براساس اصول مستحکم ایدئولوژیک و راهبردی خود، به‌طور قاطع سلاح‌های کشتار جمعی به‌ویژه سلاح‌های هسته‌ای را به‌عنوان ابزارهایی منسوخ، غیرانسانی و مضر برای صلح و امنیت بین‌المللی رد می‌کند. ایران، با الهام از تعالیم والای اسلامی و براساس فتوای مقام معظم رهبری که تمامی سلاح‌های کشتار جمعی، به‌ویژه سلاح‌های هسته‌ای را «حرام» اعلام کرده‌اند، همواره سیاست منع دستیابی، تولید، انباشت یا استفاده از سلاح‌های هسته‌ای را دنبال کرده است.
وی با اشاره به اینکه برجام بر پایه تعهدات متقابل میان ایران و گروه 1+5 استوار است، افزود: ایران تمامی تعهدات خود را براساس توافق انجام‌شده اجرا کرد و انتظار داشت که از تمامی مزایای مقرر در برجام بهره‌مند شود. برجام قرار بود در خدمت منافع همه طرف‌ها باشد، از جمله عادی‌سازی روابط تجاری و اقتصادی با ایران؛ اما نتیجه چه شد؟
وی افزود: از همان ابتدا، حتی پیش از خروج از برجام، ایالات متحده به‌طور بدخواهانه‌ای تلاش کرد تا از عادی‌سازی روابط تجاری و اقتصادی با ایران جلوگیری کند و ایران را از مزایای اقتصادی مورد انتظار در برجام محروم سازد.
نذیری تصریح کرد: خروج ایالات متحده از برجام نقض فاحش قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل بود. سایر طرف‌های باقی‌مانده در برجام از ایران خواستند که چند هفته صبر کند تا آنان خسارات وارده ناشی از خروج آمریکا و اعمال مجدد تحریم‌ها را جبران کنند. پس از خروج ایالات متحده، جمهوری اسلامی ایران بیش از یک سال از حق خود برای توسل به مکانیسم حل اختلاف و توقف اجرای تعهداتش خودداری کرد تا به دیپلماسی فرصت داده شود.
وی افزود: در این شرایط، مایه تاسف است که تروئیکا، اتحادیه اروپا و ایالات متحده به‌طور سیستماتیک تلاش کردند تا روایت نادرستی از این مسئله ارائه دهند. نقض‌های آمریکا پیش از خروج از برجام، خروج رسمی این کشور از توافق، و سپس نقض برجام و قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل توسط ایالات متحده، تروئیکا و اتحادیه اروپا، موجب شد که ایران از حقوق خود طبق بندهای مذکور استفاده کند.
نذیری در ادامه تصریح کرد: قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل برای لغو تحریم‌ها تصویب شد، نه برای تمدید تحریم‌های اعمال‌شده تحت قطعنامه‌های پیشین که دیگر اعتبار ندارند. این قطعنامه به‌صراحت به‌عنوان یک قطعنامه تحریمی طراحی و تدوین نشده است. هرگونه اقدام علیه قطعنامه 2231 و جدول زمانی مشخص‌شده در آن، پیامدهای جدی به همراه خواهد داشت.
وی هشدار داد: تحریم‌های اخیر اعمال‌شده علیه ایران توسط تروئیکا و اتحادیه اروپا، نمونه دیگری از نقض آشکار برجام و قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل توسط این کشورها است. اقدامات تحریمی جدید تروئیکا و اتحادیه اروپا غیرقانونی است؛ به‌عنوان نمونه، افزودن ایران‌ایر و شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران (IRSL) به فهرست تحریم‌های بریتانیا/اتحادیه اروپا، نقض آشکار بند 26 برجام است، که براساس آن، اتحادیه اروپا متعهد شده است «از اعمال مجدد یا بازگرداندن تحریم‌هایی که طبق این برجام لغو کرده است، خودداری کند».
نماینده کشورمان در آژانس یادآور شد: طبق مفاد قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل، تمامی کشورها موظف به رعایت مفاد این قطعنامه و اجرای کامل فرآیند لغو تحریم‌ها هستند. با اعمال این اقدامات، تروئیکا و اتحادیه اروپا به‌وضوح این قطعنامه را نقض کرده است. بنابراین، تروئیکا و اتحادیه اروپا آشکارا درخواست‌ها برای پایبندی به جدول زمانی مشخص‌شده در برجام و این قطعنامه را نادیده گرفته‌اند.
وی تصریح کرد: تصمیم تروئیکا برای خودداری از اجرای تعهدات خود درخصوص لغو تحریم‌ها، که طبق برجام در «روز انتقالی» باید انجام می‌شد، اقدامی غیرقانونی و نمونه‌ای دیگر از نقض آشکار تعهدات آن‌ها در برجام و قطعنامه 2231 است.
نذیری همچنین تاکید کرد: برنامه موشکی ایران، همان‌طور که به‌طور رسمی توسط دبیرخانه سازمان ملل اعلام شده است، دیگر مشمول محدودیت‌های شورای امنیت نیست.
وی افزود: از آنجا که تروئیکا ناقض قطعنامه 2231 و برجام هستند، از نظر حقوقی و اخلاقی در جایگاهی نیستند که بتوانند در واکنش به اقدامات محدود و مشروع ایران که به‌طور صریح در برجام به رسمیت شناخته شده است، مکانیسم حل اختلاف را فعال کنند. تروئیکا نمی‌توانند همان مسیر حقوقی را علیه ایران دنبال کنند. این اقدام برخلاف هدف مکانیسم حل اختلاف در برجام و همچنین برخلاف اصول کلی حقوق بین‌الملل در میان کشورهای متمدن است.
سفیر کشورمان اظهارداشت: با در نظر گرفتن موارد فوق و با توجه به اینکه ادعای تروئیکا در راستای حفظ اهداف و مقاصد برجام و قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل نیست، توسل به مکانیسم حل اختلاف و هرگونه پیگیری بیهوده در این زمینه، از نظر حقوقی بی‌اساس، ناعادلانه و غیرقانونی است.
نذیری با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران به تعهدات خود پایبند است و به‌عنوان یک کشور مستقل، سیاست‌ها و اولویت‌های ملی خود را در جهت دستیابی به رفاه و ارتقای سطح زندگی ملت بزرگ خود دنبال خواهد کرد، افزود: ایران آماده است که اقدامات جبرانی قانونی خود را متوقف کند، مشروط بر اینکه تحریم‌ها و اقدامات محدود‌کننده ایالات متحده، تروئیکا و اتحادیه اروپا به طور موثر و قابل راستی آزمایی رفع شود و تمامی طرف‌های برجام اجرای کامل و موثر تعهدات خود را از سر بگیرند.