از ابتدای امسال قیمت حبوبات به صورت متناوب افزایش داشته و این روند نیز همچنان ادامه دارد، اما علت اصلی افزایش افسارگسیخته و سرسام آور قیمت این کالای اساسی در بازار چیست؟ در ماه‌های اخیر اقلام خوراکی یکی پس از دیگری با افزایش قیمت روبه‌رو شده‌اند و به سرعت از یکدیگر پیشی می‌گیرند. قیمت حبوبات نیز مانند سایر کالاها از موج گرانی مستثنی نبوده و با وجود تغییرات قیمتی مکرر، بار دیگر با جهش قابل توجهی روبه‌رو شده است.
کارشناسان و کشاورزان دلایل گرانی حبوبات را به چند عامل نسبت می‌دهند. آن‌ها معتقدند بخشی از تولید حبوبات کشور به کشت دیم وابسته است که به دلیل کمبود بارندگی در سال‌های اخیر سطح کشت آن کاهش یافته، همچنین تولید حبوبات در کشور پاسخگوی تمامی نیازها نیست. زمانی که تولید داخلی کمتر از نیاز واقعی در بازار باشد و هزینه‌های تولید و نرخ جهانی آن بالا رود، زمینه برای افزایش قیمت نیز فراهم می‌شود. در همین زمینه رئیس انجمن حبوبات ایران گفت: اگر در سال جاری با افزایش قیمت حبوبات روبه‌رو شده‌ایم علاوه بر نرخ ارز، کاهش تولید داخل به دلیل کمبود بارش در استان فارس نیز در این امر تاثیرگذار بوده است.
داوود لپه‌چی، رئیس انجمن حبوبات ایران در گفت‌وگو با ایلنا، درباره آخرین وضعیت قیمت حبوبات کشور گفت: قیمت حبوبات در کشور براساس میزان بارندگی و تولید داخلی، قیمت‌های جهانی و قیمت ارزی که به واردات اختصاص می‌یابد تعیین می‌شود. در سال جاری ابتدا ارز ترجیحی از واردات حبوبات حذف و به ارز نیما تغییر کرد و این امر سبب افزایش قیمت حبوبات شد. از حدود یک ماه پیش ارز نیمایی هم جای خود را به ارز بازار توافقی داده که قیمت بیشتری نسبت به ارز نیمایی دارد و این امر هم به نوبه خود به افزایش دوباره قیمت حبوبات در سال جاری دامن زده است. با این حال قیمت ارز بیشتر بر قیمت عدس و نخود باب لپه که برای تولید لپه وارد می‌شود موثر است و در تامین سایر حبوبات وابستگی به واردات نداریم و در واقع تنها 20 درصد حبوبات کشور از مسیر واردات تامین می‌شود.
وی افزود: اگر در سال جاری با افزایش قیمت حبوبات روبه‌رو شده‌ایم علاوه بر نرخ ارز، کاهش تولید داخل به دلیل کمبود بارش در استان فارس نیز در این امر تاثیرگذار بوده است، این استان مرکز تولید لوبیا چیتی کشور به شمار می‌آید؛ در سال گذشته 650 هزار تن حبوبات در کشور تولید شد. لپه‌چی ادامه داد: در میان حبوباتی که در داخل کشور کشت و تولید می‌شود تنها نخود رسمی یا همان نخود آبگوشتی است که امکان صادرات آن وجود دارد اما از آنجا که امسال سال آبی خوبی نبود و کشت حبوبات کاهش داشت صادرات این کالا هم تا پایان سال ممنوع است. اما کشور به طور کلی از ظرفیت صادرات لوبیا چیتی و لوبیا قرمز علاوه بر نخود رسمی برخوردار است.
رئیس انجمن حبوبات ایران گفت: سرانه مصرف حبوبات در کشور حدود 8 تا 10 کیلوگرم است درحالی که سرانه مصرف این اقلام در جهان 14 تا 16 گیلوگرم است و سرانه مصرف ایران باید به 13 کیلو برسد. بنابراین در حاضر جامعه ایرانی نسبت به جامعه جهانی حبوبات کمتری مصرف می‌کند. وی افزود: سالانه 800 هزار تا یک میلیون تن حبوبات در کشور مصرف می‌شود و از این میزان حدود 200 هزار تن از طریق واردات تامین می‌شود، عدس از کانادا و روسیه و نخود از هند و افریقا وارد می‌شوند.
لپه‌چی گفت: از آنجا که در آستانه ماه مبارک رمضان و نوروز قرار داریم در صورتی که وزارت کشاورزی ثبت سفارش 10 هزار تن حبوبات را باز کند قیمت‌ها تا اندازه‌ای در این مدت تعدیل می‌شوند و از آنجا که حبوبات جزء کالاهای اساسی است همیشه 100 درصد حبوباتی که به گمرکات کشور وارد می‌شوند ترخیص می‌شوند و تسویه ارزی حبوبات حدود دو ماه به طور می‌انجامد. بنابر این گزارش قیمت برخی از اقلام حبوبات به این شرح است: هر کیلو لوبیا قرمز 170 هزار تومان، لوبیا چیتی 260 هزار تومان، لوبیا سفید 190 هزار تومان، لپه ایرانی 170 هزار تومان، نخود 140 هزار تومان، عدس ایرانی 140 هزار تومان. البته این قیمت‌ها تقریبی است و ممکن است بسته به نوع و محل عرضه متفاوت باشد.