«محمد دیاب ابراهیم المصری» ملقب به «محمد الضیف» یا «ابوخالد» فرماندهی بود که طی 30 سال نبرد و مقاومت با درایت خود به جایگاهی رسید که به اذعان صهیونیست‌ها شبحی بود که آن‌ها را دنبال می‌کرد و توانست «عملیات طوفان الاقصی» را طراحی و مهندسی کند که منجر به شگفتی تمام جهان شده است.
«ابوعبیده» سخنگوی گردان‌های القسام رسماً شهادت «محمد ضیف» فرمانده کل گردان‌های شهید عزالدین القسام، شاخه نظامی جنبش مقاومت اسلامی فلسطین (حماس) و «مروان عیسی» جانشین محمد ضیف و چند نفر دیگر از فرماندهان القسام را تایید کرد تا پرونده مجاهدت فرمانده اسطوره‌ای فلسطینی‌ها پس از 30 سال مقاومت و نبرد، به شهادت ختم شود.
ضیف به مدت بیش از سه دهه، فرماندهی گردان‌های شهید عزالدین القسام را بر عهده داشت و بر تلاش‌های مکرر ترور غلبه کرد تا به شبحی تبدیل شود که خواب را از چشمان صهیونیست‌ها گرفت و معادلات درگیری را در هر رویارویی تغییر داد تا به نبرد «طوفان الاقصی» رسید.
از تولد تا آغاز فعالیت نظامی
محمد دیاب ابراهیم المصری» معروف به «محمد الضیف» در سال 1344 در اردوگاه آوارگان خان‌یونس در جنوب نوار غزه در خانواده‌ای به دنیا آمد که در سال 1327 از سرزمین‌های اشغالی فلسطین آواره و در این شهر ساکن شدند.
او تحصیلات ابتدایی، مقدماتی و متوسطه خود را مانند دیگر آوارگان فلسطینی که از خانه، زمین و املاک خود آواره شده بودند، در مدارس اردوگاه خان‌یونس گذراند.
ضیف از کودکی تحت تاثیر واقعیت «اشغال و شرایط سخت پناهندگی» بود و همین مسئله باعث شد که در دوران تحصیل در دانشگاه اسلامی غزه به صفوف حماس ملحق شود. او در این دانشگاه به تحصیل علم پرداخت و یکی از فعالان انجمن اسلامی بود. او در این دانشگاه در رشته‌های فیزیک، شیمی و زیست‌شناسی تحصیل کرد و همچنین ریاست کمیته تئاتر دانشگاه را بر عهده داشت و اغلب روی صحنه اجرا می‌کرد. شاید به همین دلیل بود که توانست یکی از بزرگ‌ترین عملیات‌ تاریخ را علیه اسرائیل کارگردانی کند.
ملحق شدن به حماس
ضیف از همان دوران نوجوانی به جنبش حماس ملحق شد. او در فعالیت‌های انتفاضه اول که در اواخر سال 1366 آغاز شد، شرکت کرد و به عنوان بخشی از اولین حمله‌ای که نیروهای رژیم صهیونیستی در تابستان 1368 به جنبش وارد کردند، به اتهام پیوستن به شاخه نظامی حماس بازداشت شد.
در سال 1370، رژیم صهیونیستی ضیف را از زندان‌های خود آزاد کرد تا به اولین گروه‌های گردان‌های القسام ملحق شود و از طریق این گروه‌ها و به ویژه گروه خان‌یونس دستگاه نظامی حماس بازسازی شد.
ضیف پس از شرکت در چندین عملیات ضد صهیونیستی و درگیری با نیروهای رژیم صهیونیستی تحت تعقیب قرار گرفت و پس از اینکه حاضر به تسلیم نشد، یک تعقیب و گریز برای بازداشت او آغاز شد.
او در این مدت و با اختفا و ماندن در مکان‌های مختلف، توانست از به اسارت گرفته شدن توسط ارتش رژیم صهیونیستی فرار کند. محمد دیاب در جریان انتفاضه اول بود که به «محمد ضیف» معروف شد؛ این لقب به دلیل جابه‌جایی و نقل مکان‌های پی در پی او بود. ضیف در زبان عربی به معنای میهمان است. اسرائیلی‌ها درباره او می‌گفتند؛ در هیچ خانه‌ای بیش از یک‌بار نخوابیده و در هیچ مکانی به طور دائم نمی‌ماند.
فرماندهی کل گردانهای القسام
الضیف پس از ترور «عماد عقل» از فرماندهان ارشد گردان‌های القسام برجسته شد و نام او پس از انجام چند عملیات ضد صهیونی در ابانماه1372 بر سر زبان‌ها افتاد و پس از آن فرماندهی گردان‌های القسام به او واگذار شد.
ضیف در این مدت توانست چندین عملیات ویژه را برنامه‌ریزی کند و انجام دهد و همچنین توانست خود را به کرانه باختری برساند و در آنجا چندین تیم کماندویی تشکیل دهد و در اجرای چندین عملیات ضد صهیونیستی در شهر الخلیل شرکت کند و سپس به نوار غزه بازگردد.
او همچنین نقش مهمی در برنامه‌ریزی برای به اسارت گرفتن «نحشون واکسمان» نظامی صهیونیست در سال 1373 در شهرک «بیر نبالا» در نزدیکی بیت‌المقدس داشت که پس از مشخص شدن مکان نگهداری او به همراه محافظانش کشته شد. با سخت‌شدن حلقه محاصره افراد تحت تعقیب رژیم صهیونیستی در نوار غزه، ضیف درخواست خروج از نوار غزه را رد کرد. او در آن زمان یک جمله معروف گفت: «ما برای مقاومت در برابر اشغالگری آفریده شده‌ایم پس یا باید پیروز شویم و یا به شهادت برسیم». او درحالی با ترک نوار غزه مخالفت کرد که بسیاری از همرزمانش موافق ترک این باریکه بودند.
ضیف همچنین در دوران فعالیتش در القسام توانست پس از سخت شدن اوضاع در کرانه باختری، مهندس «یحیی عیاش» یکی از کارشناسان مواد منفجره در کرانه باختری را به نوار غزه منتقل کند و از تخصص او در ساخت مواد منفجره بهره‌مند شود. عیاش در سال 1375 به واسطه تلفن همراه بمب‌گذاری شده به شهادت رسید و به دنبال آن ضیف نقش موثری در عملیات انتقام او ایفا کرد و «حسن سلامه» از فرماندهان القسام را به کرانه باختری فرستاد تا بر این عملیات نظارت کند و در نتیجه حدود 60 صهیونیست در آن به هلاکت رسیدند.
ضیف پس از آن اقدام به آماده شدن برای انجام عملیات‌های بیشتر کرد تا اینکه انتفاضه الاقصی (انتفاضه دوم) در شهریور1379 آغاز شد و با آزادی شیخ «صلاح شحاده» توسط رژیم صهیونیستی در سال 1380، ضیف رهبری دستگاه نظامی حماس را به او سپرد و خود مسئولیت بخش صنایع نظامی گردان‌های القسام را بر عهده گرفت.
ضیف یک سال پس از وقوع انتفاضه الاقصی، به همراه «عدنان الغول» کارشناس مواد منفجره در گردان‌های القسام، و پسرش بلال، مورد اولین سوءقصد قرار گرفت و یک هواگرد صهیونیستی در شهرک «جحر الدیک» به سمت آن‌ها تیراندازی کرد، اما به شکل معجزه‌آسایی از این عملیات ترور جان سالم به درد برد و تنها قربانی آن بلال بود.
فرماندهی دوباره دستگاه نظامی
پس از ترور شحاده در تابستان 1381، رهبری جنبش حماس بار دیگر مسئولیت رهبری دستگاه نظامی را به ضیف بازگرداند. در 5 مهر1381 او پس از هدف قرار گرفتن خودرواش در محله «الشیخ» برای دومین بار هدف ترور قرار گرفت و به شدت مجروح شد و بار دیگر تلاش صهیونیست‌ها را ناکام گذاشت. در این عملیات 2 نفر از همراهان ضیف به شهادت رسیدند.
منابع فلسطینی همچنین می‌گویند که ضیف در تابستان 1385 و پس از عملیات به اسارت گرفتن «گلعات شالیط» نظامی صهیونیست برای سومین بار مورد سوءقصد قرار گرفت. طبق این گزارش، در این عملیات نیز یک خانه هدف قرار گرفته شد و گفته می‌شود که ضیف در این عملیات نیز به شدت مجروح شد.
اما خطرناک‌ترین سوءقصد علیه ضیف در سال 1393 و در جریان تجاوزات رژیم صهیونیستی به نوار غزه بود که طی آن جنگنده‌های اشغالگران خانه او را هدف قرار دادند و همسر و پسرش را به شهادت رساندند، اما ضیف از زیر آوار بیرون آمد تا به رهبری و فرماندهی نبرد ادامه دهد.
محمد ضیف از زمان به دست گرفتن فرماندهی القسام، عملیات‌های ضد صهیونیستی متعددی را علیه رژیم صهیونیستی فرماندهی و رهبری کرد و یکی از برجسته‌ترین مهندسانی بود که برای توسعه قابلیت‌های نظامی حماس از جمله ساخت موشک‌های بومی و ایجاد شبکه‌ای از تونل‌های نظامی تلاش کرد.
نقش در طوفان الاقصی
محمد ضیف که به در رسانه‌ها ظاهر نمی‌شد، در 15مهر1402، پیام صوتی را منتشر و طی آن شروع نبرد «طوفان الاقصی» را اعلام کرد و سپس بر آن نظارت کرد و در میدان جنگ حضور داشت تا اینکه در آن به شهادت رسید.
رژیم صهیونیستی او را مغز متفکر حمله حماس در 15 مهر 1402 و خطرناک‌ترین فرد برای اسرائیل می‌دانست.
از محمد ضیف تنها چند فایل صوتی منتشر شده است؛ با این وجود او به عنوان مغز متفکر تاکتیک‌های نظامی شناخته می‌شود که ماهیت رویارویی میان گروه‌های مقاومت و رژیم صهیونیستی را تغییر داد.
نبوغ و هوش نظامی فرمانده القسام، او را تبدیل به فرمانده‌ای کاریزماتیک در میان فلسطینی‌ها کرده بود و مقامات و ژنرال‌های رژیم صهیونیستی به دلیل توانایی‌های نظامی او، از شنیدن نام ضیف هراسان بودند.
سرانجام و در تاریخ 2 مرداد 1403 جنگنده‌های ارتش ارژیم صهیونیستی منطقه «المواسی» خان‌یونس را که محمد ضیف به همراه «رافع سلامه» فرمانده تیپ حماس در خان یونس در یک جلسه شرکت کرده بودند، بمباران کردند و او را به شهادت رساندند.