برخی افراد فکر می کنند که تنها مصرف شکر فراوان عامل خطرآفرین اصلی برای ابتلا به بیماری دیابت نوع 2 محسوب می شود، اما شرایط پیچیده‌تر از این است. بسیاری از عوامل مرتبط با سبک زندگی و همچنین عوامل ژنتیکی می توانند طی زندگی یک فرد در ابتلا به دیابت نقش داشته باشند.

به گزارش گروه سلامت عصر ایران به نقل از "اکتیو بیت"، در همین حال، دیابت نوع 1 که به عنوان دیابت نوجوانان نیز شناخته می شد زیرا بیشتر در سنین پایین شکل می گرفت، دارای مجموعه ای از عوامل خطرآفرین مختص به خود است که با سبک زندگی ارتباطی ندارند. در ادامه با چند عامل خطرآفرین شایع برای هر دو نوع دیابت بیشتر آشنا می شویم.

اضافه وزن داشتن یا چاقی

زمانی که موضوع پیش بینی ابتلا به دیابت نوع 2 مطرح می شود، اضافه وزن یا چاقی عاملی کلیدی محسوب می شود. اضافه وزن خود می تواند به واسطه دلایل مختلفی شکل بگیرد که از رژیم غذایی نامناسب تا کم تحرکی را شامل می شوند.

موسسه ملی دیابت و گوارش و بیماری کلیوی آمریکا خطر دیابت را بر اساس نمودارهای شاخص توده بندی تقسیم بندی کرده است. بر همین اساس، عامل خطرآفرین می تواند بر اساس نژاد تغییر کند؛ به عنوان مثال، آسیایی‌آمریکایی تبارها اگر شاخص توده بدنی آنها بیش از 23 باشد در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به دیابت قرار دارند، در شرایطی که این آستانه برای اهالی جزایر اقیانوس آرام 26 و افراد با پس زمینه های دیگر 25 است.

سابقه خانوادگی

دیابت نوع 1 یک بیماری خودایمنی است که در عملکرد پانکراس اختلال ایجاد کرده و اجازه شکستن کربوهیدرات ها و سطوح گلوکز در خون را نمی دهد که روندی ضروری در تنظیم قند خون محسوب می شود.

به گفته مایو کلینیک، اگر فردی سابقه خانوادگی ابتلا به دیابت نوع 1 داشته باشد، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این شرایط قرار دارد. ژن های خاصی نیز شناسایی شده اند که با خطر دیابت نوع 1 پیوند خورده اند.

زایمان

به گفته موسسه دیابت کانادا، زنانی که نوزادانی سنگین‌تر از 9 پوند (4 کیلوگرم) را به دنیا می آورند در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به دیابت نوع 2 قرار دارند.

همچنین، تشخیص دیابت حاملگی طی دوران بارداری می تواند احتمال ابتلا به این بیماری در آینده را افزایش دهد. دیابت حاملگی تنها طی دوران بارداری رخ می دهد و در صورتی که از طریق رژیم غذایی، فعالیت بدنی و در برخی موارد مصرف دارو کنترل نشود می تواند سلامت مادر و جنین را در معرض خطر قرار دهد.

کلسترول بالا

سطوح بالای کلسترول (کلسترول بد) در خون یک عامل خطرآفرین برای دیابت نوع 2 است. در همین حال، اگر به دیابت مبتلا باشید، کلسترول می تواند حتی به مشکلات بزرگ‌تری منجر شود.

دیابت می تواند سطوح کلسترول خوب (HDL) را کاهش داده و سطوح کلسترول بد و تری گلیسیرید را افزایش دهد که خطر ابتلا به بیماری قلبی و سکته مغزی را افزایش می دهد. این شرایطی شایع است که به نام دیس‌لیپیدمی دیابتی شناخته می شود.

ورزش نکردن

حتی اگر به میزان زیاد غذاهای چرب مصرف نکنید، نشستن های طولانی مدت و کم تحرکی می تواند احتمال ابتلا به دیابت نوع 2 را افزایش دهد. کاهش وزن از طریق دنبال کردن یک رژیم غذایی سالم و انجام ورزش سلول های عضلانی را قادر به استفاده موثرتر از انسولین و گلوکز می سازد، از این رو، خطر ابتلا به دیابت کاهش می یابد.

کم تحرکی می تواند به کاهش حساسیت سلول های عضلانی به انسولین منجر شود که می دانیم این شرایط بر سطوح قند خون انسان تاثیرگذار است. ورزش منظم نه تنها قدرت بدنی انسان را افزایش می دهد، بلکه می تواند حداقل آغاز دیابت را به تاخیر اندازد.

بیماری های خودایمنی دیگر

دیابت نوع 1 خود یک اختلال خودایمنی است، اما ابتلا به دیگر بیماری های خودایمنی نیز می تواند احتمال ابتلا به این بیماری را حتی پس از دوران کودکی و نوجوانی افزایش دهد.

از جمله این بیماری های خودایمنی می توان به بیماری گریوز که بر غده تیروئید تاثیرگذار است و موجب تولید بیش از حد هورمون های تیروئید می شود، مولتیپل اسکلروزیس یا بیماری ام‌اس و کم خونی کشنده (Pernicious Anemia) که به کمبود ویتامین B12 منجر می شود، اشاره کرد.

سن

سن نقشی کلیدی در ابتلا به دیابت نوع 2 ایفا می کند. در همین راستا، افراد میانسال و پیر در معرض بیشترین خطر برای ابتلا به دیابت نوع 2 قرار دارند. این شرایط ممکن است با کاهش فعالیت بدنی، از دست دادن توده عضلانی و افزایش وزن با افزایش سن مرتبط باشد.

سندرم تخمدان پلی کیستیک

برای زنان، ابتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک - شرایطی رایج که با دوره های قاعدگی نامنظم، رشد بیش از حد مو و چاقی تعریف می شود - می تواند خطر ابتلا به دیابت را افزایش دهد.

پرفشاری خون

خوانش های منظم فشار خون بیش از 140 بر 90 میلیمتر جیوه با افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع 2 پیوند خورده است.

عوامل محیطی

شرایطی مانند قرار گرفتن در معرض یک بیماری ویروسی ممکن است در ابتلا به دیابت نوع 1 نقش داشته باشد.