شرط اصلی جذب خارجیان در جامعه آلمان فراگیری زبان آلمانی است که توسط وزارت کشور برنامه‌ریزی می‌شود. اما در آینده برای پناهجویان کشورهای عراق و ایران و سومالی استفاده از خدمات زبان‌آموزی در آلمان محدود می‌شود. در سند تازه‌ای که در ماه ژوئن وزارت کشور آلمان درباره تازه‌واردان به این کشور ارائه داد، تبعه سه کشور ایران و عراق و سومالی بدون "دورنمای اقامت" ارزیابی شده‌اند. به همین علت آنها از دریافت سرویس فراگیری زبان آلمانی محروم می‌شوند، این خدمات همچنان به پناهجویانی از کشورهای سوریه و اریتره عرضه خواهد شد. از نظر وزارت کشور تنها پناهجویانی که امکان اقامت درازمدت در آلمان دارند و از شرایط مناسبی برای ورود به بازار کار برخوردار هستند، می‌توانند و باید زبان بیاموزند. مقررات تازه که در نیمه ژوئن تصویب شده، از پنجشنبه (اول ماه اوت) به اجرا گذاشته شده است.

در سال جاری تا کنون بیش از ۱۴ هزار نفر از عراق و ایران و سومالی تقاضای پناهندگی کرده‌اند. عراقی‌ها در سال ۲۰۱۸ پس از سوریه و افغانستان بالاترین رقم پناهجویان بودند. وضعیت پناهجویان افغانستانی از گروه‌های دیگر بدتر است؛ زیرا از سویی در سال گذشته با تقاضای تنها ۴۰ درصد از آنها موافقت شده و از سوی دیگر به خاطر وضعیت امنیتی خطیر افغانستان از اخراج آنها خودداری می‌شود؛ از این نظر آنها در بلاتکلیفی به سر می‌برند. در سال‌های گذشته شانس موفقیت پناهجویان از کشورهای عراق و ایران و سومالی به شدت پایین آمده است: هم‌اکنون حدود ۷۳ درصد عراقی‌های مقیم آلمان از حق پناهندگی برخوردار هستند، اما از افرادی که در سال ۲۰۱۸ تقاضای پناهندگی دادند، تنها ۳۶ درصد پذیرفته شدند.

وضعیت در مورد ایرانیان از این هم بدتر است: در سال ۲۰۱۸ کمتر از یک چهارم یا ۲۵ درصد پناهجویان ایرانی، واجد شرایط پناهندگی در آلمان شناخته شدند. از سوی اداره مهاجرت وزارت کشور افرادی که تقاضای پناهندگی آنها رد شود، ممکن است تا مدتی در این کشور "تحمل" شوند (Duldung) اما در هرحال "دورنمای اقامت درازمدت" آنها در آلمان روشن نیست.