جماران ، حجت الاسلام والمسلمین عبدالرحیم اباذری در یادداشت خود با عنوان «واقعه غدیر ، نماد مردم سالاری دینی» آورده است:

پیش از ظهور اسلام در جزیره العرب، مردم هیچ  جایگاهی در اجتماع  نداشتند و در حکومت ها  اغلب  به منزله  برده ها  با آنها برخورد می شد.  وقتی اسلام  آمد برای اولین بار درک وشعور توده مردم را به رسمیت شناخت و به رای و نظر آنها احترام  قائل شد. چنان که رسول خدا  صلی الله علیه وآله وسلم  در طول 23 سال رسالت و رهبری سیاسی همواره  با اصحاب و یاران خود که همان مردم پا برهنه بودند به  مشورت می نشست و از آنها در موارد و شرایط  گوناگون  و حساس نظر می خواست. بنابر این  پیامبر گرامی اسلام را می توان بنیانگذار« مردم سالاری دینی» در اسلام نامید.

در ماجرای  جانشینی امیر مومنان علیه السلام نیز وقتی خطاب آمد : « یا ایها الرسول بلغ ما انزل الیک من ربک» حضرت  سخت نگران مقبولیت مردمی بود احتمال می داد مردم در این ماجرا با  ایشان بیعت نکنند و مردم سالاری دینی در این ماجرای تاریخی  عینیت نیابد. تا این که خطاب رسید :  « و ان لم تفعل  فما بلغت رسالته».

آن حضرت به دستور و تاکید خدای سبحان هنگام بازگشت از آخرین سفر حج در منطقه مهمی به نام «غدیرخم » موضوع امامت و رهبری بعد از خویش را با مردم در میان گذاشت و فرمود « من کنت مولاه فهذا علی مولاه ، اللهم  وال من والاه  وعاد من عاداه  وانصر من نصره واخذل من خذله ...» در این هنگام اغلب  و شاید همه حاضران آمدند و با جانشین پیامبر بیعت کردند ودر واقع به امامت و رهبری امام علی (ع) رای دادند، طبق برخی روایات  مراسم بیعت و به قول امروزی مراسم  رای گیری و انتخابات سه روز طول کشید.

بنابراین صحنه تاریخی غدیر از یک سو آسمانی بود چون  امیر مومنان علی علیه السلام  به دستور خدا و توسط  رسول خدا به امامت و رهبری مردم منصوب شد ازسوی دیگر زمینی بود ، برای این که امامت و رهبری ایشان عینیت و وجود خارجی داشته باشد نیاز مبرم به مقبولیت مردمی داشت و باید مردم به او رای می دادند و با وی بیعت می کردند.

به علاوه  رسول خدا (ص) اگر چه  خطاب به علی فرمود: « ولایت و امامت مردم متعلق به توست.» اما در ادامه اضافه و شرط کرد و فرمود : « اگر مردم اطراف تو جمع شدند ، کار آنها را انجام بده »  چنان که حضرت امیر (ع) خود نیز بعد از رحلت پیامبر (ص) به توصیه ایشان عمل کرد 25 سال خانه نشینی را با همه خون دل خوردن ها به جان و دل خرید ، وقتی هم مردم به سراغش آمدند و اصرار کردند ، حضرت بیعت و رای آنها را پذیرفتند اما پیمان خویش را بر اساس کتاب خدا و سنت رسول خدا قرار دادند. یعنی دوبال « جمهوریت و اسلامیت» را محور و پایه حکومت خویش قرار دادند. همچنین در نامه معروف به مالک اشتر می بینیم آن حضرت ، استاندار مصر را در کنار جلب رضایت خدای متعال به تامین رضایت مردم سفارش و تاکید می کند.

 همه این فراز های تاریخی ، جلوه های  روشنی از مردم سالاری دینی نشات گرفته از واقعه غدیر است و کسی نمی تواند منکر آن باشد.

چهارده قرن بعد ، نظام جمهوری اسلامی ایران به دست یک فقیه سترگ  و مجتهد توانا و عارف الهی بر اساس همان واقعه غدیر(جمهوریت و اسلامیت) تاسیس و پایه گذاری شد. در این میان افراد مختلفی نظرات افراط و تفریط گونه داشتند اما حضرت امام خمینی فرمودند : «  جمهوری اسلامی ، نه یک کلمه کم ونه یک کلمه زیاد»  وقتی در مجلس خبرگان قانون اساسی  اصل مترقی ولایت فقیه مطرح شد ، بعضی افراد و گروه ها به خصوص روشنفکران سکولارکه مخالف آن  بودند می گفتند این اصل با دواصل 6 و56 قانون اساسی که مربوط به حق حاکمیت مردم است درتضاد می باشد. از سویی بعضی از متدینین مقدس که رای و نظر مردم را تشریفاتی و زینتی می دانستند  به جای جمهوری اسلامی ، «حکومت اسلامی » را ترجیح و پیشنهاد می دادند. چنان که هر دو طرف همان حرف هایشان را این بار با ادبیات روز امروز هم تکرار می کنند.

امام خمینی  درآن ایام در مقابل هر دوطرف افراط و تفریط ایستادند و بر جمهوریت و اسلامیت نظام به صورت مساوی تاکید کردند ، همان گونه که امروز رهبر معظم انقلاب با الهام از مراد خویش همان خط سیرغدیر و صراط مستقیم  را ادامه می دهند. ایشان درباره جمهوریت و اسلامیت نظام و مردم سالاری دینی بیانات متعدد و بسیار رسا و گویایی دارند ؛ در موردی   ضمن تاکید بر این که مردم سالاری دینی هیچ منافاتی با خدا سالاری و دین سالاری ندارد ؛ می فرمایند:

« وقتی ما می گوییم حکومت اسلام یک حکومت مردمی است، معنای این حرف این نیست که حکومت اسلامی حکومت خدا نیست . در اسلام حکومت الله با حاکمیت مردم در سرنوشت خود منافاتی ندارد . حکومت مردم به معنای حکومت مردم، آن چنان که در دموکراسی های غربی بیان شده، نیست . حکومت مردم به همان اندازه ای است که بر طبق فرمان خدا برای مردم اجازه و امکان تصمیم گیری و اقدام داده شده است.» ( مکتب جمعه ، ج7 ، ص 2)

« متاسفانه بعضی از انسان های دیندار در این شعار با مخالفان دین همراه شده و هر دو خداسالاری و مردم سالاری را جمع ناشدنی معرفی می کنند و می گویند که نمی توان حکومت دینی مردم سالار داشت!  دو جریان - جریان معتقدان به دین و جریان مخالفان دین - هر دو یک حقیقت را، هر دو یک مطلب را به عنوان حقیقت بیان می کردند . هم معتقدان به دین وانمود می کردند که حکومت دین یک حکومت استبدادی است هم مخالفان دین و غیر معتقدان به دین با گرایش حکومت مردمی در حقیقت می خواستند ثابت کنند که حکومت دینی نمی تواند مردمی باشد و اگر جایی حکومت مردمی هست دیگر جایی برای حکومت دینی نیست.» ( همان ، ج 6 ، ص 363)

استاد بزرگ شهید مطهری  درباره آیه شریفه « الیوم یئس الذین کفروا من دینکم فلاتخشوهم واخشونی» نکته ظریفی دارد که بسیار قابل دقت و تامل است ؛ ایشان با طرح مقدماتی می نویسند با توجه به این که خداوند در موارد و آیات متعدد تاکید دارد که از توطئه دشمنان غافل نباشید و مرتب به مسلمانان هشدار میدهد وتحذیر می کند وآنها را از دشمنان  می ترساند اما می بینیم برخلاف آن همه آیات در این آیه می فرماید چون امروز دین شما با امامت و رهبری تکمیل شد دیگر فعالیت کافران علیه دین شما به پایان رسید «فلا تخشوهم» دیگر از ناحیه آنها بیمی نداشته باشید و «اخشون» از من بترسید . از من بترسید یعنی از خودتان بترسید. ای جماعت مسلمین! بعد از این ، اگر خطری باشد آن است که خودتان با نعمت اسلام بد عمل بکنید، کفران نعمت بکنید، آن استفاده ای را که باید ببرید نبرید، در نتیجه، قانون من در مورد شما اجرا شود: ان الله لا یغیر ما بقوم حتی یغیروا ما بانفسهم. از این روز، دیگر خطری از خارج، جامعه اسلامی را تهدید نمی کند [زیرا، امام و رهبر و نظام شما تعیین شد} امروز خطر، شما را فقط از داخل تهدید می کند. ( رک : امامت و رهبری ، ص 132تا137 )

  همین تحلیل درباره نظام جمهوری اسلامی ایران نیزکه از غدیر الهام گرفته ، ساری و جاری است. تجربه چهل ساله به روشنی نشان می دهد که با حضور میلیونی مردم و رهبری نافذ ولایت فقیه ، هیچ خطری حتی جنگ تحمیلی هشت ساله و تحریم های طولانی  نمی تواند انقلاب و نظام اسلامی ما را تهدید کند ؛ این تنها عملکرد نادرست برخی مسئولین و گروه ها وجناح های سیاسی است که انقلاب و نظام را آسیب پذیر می کند. متاسفانه  بعضی اشخاص و جناح ها به جای عمل به اسلام ناب به دیدگاه های  تنگ نظرانه ، گروهی و شخصی خود روی می آورند و با تندروی ها و افراط و تفریط های آنچنانی ، مردم را به همه چیز بد بین می سازند. طبیعی است وقتی به اسلامیت نظام عمل نشود ، جمهوریت آن نیز آسیب جدی می بیند و از جمهوری اسلامی فقط اسمی باقی می ماند.

 امروز با استقرار نظام جمهوری اسلامی ایران  و با حضور نافذ رهبری و جمعیت میلیونی مردم نباید از دشمنان هراسی داشته باشیم « فلا تخشوهم واخشونی» به تعبیر شهید مطهری  : باید از من (خدا) بترسید ، از من بترسید یعنی از تقدیر من بترسید ، یعنی از عملکرد نادرست خودتان بترسید که مبادا سرنوشت تان را تغییر دهد.  خداوند سرنوشت هیچ قومی را تغییر نمی دهد مگر این که آنها با دست خودشان سرنوشت خودشان را تغییر می دهند.

امروز زنده نگه داشتن فرهنگ غدیرفقط با جشن گرفتن ، عیدی دادن و شیرینی پختن و پخش کردن نیست بلکه  به استمرار و استحکام  نظام جمهوری اسلامی ایران نیز بستگی جدی دارد ، اگر این نظام خدای ناکرده آسیب ببیند و در پی برخی عملکرد های غیر عاقلانه  ناکار آمد جلوه کند دیگر غدیری نخواهد بود حتی از آن غدیر تحریف شده  دوران ستمشاهی که اختصاص به خانواده سادات داشت و مردم در آن هیچ نقشی نداشتند هم از ما دریغ خواهند کرد و مانع خواهند شد. خدا هرگز آن روز را نیاورد.