«انتخاب»؛ گاردین نوشت: منطقه سبز بغداد به مدت 13 سال خارج از دسترسی تقریبا تمامی عراقی ها بود؛ در اینجا بود که جنگ ها اداره می شد، نزاع سخت قدرت در جریان بود و رهبران بی مسئولیت از همین جا اقتصاد کشورشان را فلج کردند.
این نشریه در ادامه آورده است: همه این اتفاق ها پشت دیوارهای ضد انفجار و موانعی واقع می شد که به این منطقه واقع در ساحل شمالی دجله حالتی مبهم و دور از دست می داد. مقامات کشور عراق زمان زیادی را در مرکز منطقه سبز بوده اند، حتی در زمان صدام حسین که قصرهایش اول به تسخیر نیروهای آمریکایی درآمدند و حالا هم در اختیار رهبران عراقی قرار دارند. البته دیگر این طور نیست.
بعد از ظهر چند روز پیش، کنترل دولت عراق از طریق حضور مردم در خیابان و فعالیت مقتدی صدر از دست رفت. مقتدی چند ماه گذشته را به مبارزه در سایه با رهبران عراق سپری کرده بود. هزاران مرد با حمایت مقتدی صدر به سادگی از میان سربازانی که نمی خواستند با آن ها مقابله کنند، گذشتند و سپس مجلس عراق را غارت کردند و به تمام نمایندگان غیر-صدری که می توانستند پیدا کنند حمله بردند.
قانون گذاران عراقی سه بار با پذیرش این اصلاحات مخالفت کردند که هیات وزرای فاسد کنونی این کشور را با تکنوکرات هایی جابجا کنند که بدون ملاحظات سیاسی یا شخصی باعث تغییرات لازم و حیاتی شوند. و اگر صحنه های پر تلاطم هفته گذشته را به یاد بیاوریم که نمایندگان موافق حفظ وضع موجود در صحن مجلس عراق نخست وزیر این کشور، حیدرالعبادی را دنبال می کردند، می بینیم که بعید است تغییری در نظر این مجلس ایجاد شود.
اعتراضات بحران بغداد ریشه در موارد متعددی دارد. کاهش شدید درآمدهای نفتی احتمالا برابر است با ناتوانی در پرداخت حقوق بخش دولتی در سال آینده، و چنین برآوردی از آینده موجب شکل گرفتن جرقه های اعتراضات بر فساد سازمان یافته و ضعف در حاکمیت است که مدت ها خاموش مانده بود.
اختلافات فرقه ای که بروز بیشتری در نظام سیاسی عراق پیدا کرده، باعث آسیب به قابلیت مقاومت این کشور در برابر دومین تهدید حیاتی علیه آن، داعش شده که آخرین اقدام ترورستی آن حمله به شهر جنوب شرقی عراق، سماوه در روز یکشنبه بود که 31 کشته بر جا گذاشت. بدون رهبری بازیگران خارج از حکومت، مانند شبه نظامیان شیعه، ایران و حملات هوایی ائتلاف آمریکا ممکن بود این گروه تروریستی بر بغداد هم مانند چهار شهر موصل، تکریت، رمادی و فلوجه تسلط پیدا کند.
به هر جهت، به ویژه در پنج سال گذشته دولت عراق نتوانست از خود اقتدار نشان دهد. با افزایش توجهات به مشکل دیگری در این دولت، که این بار بحران اقتصادی است که می توانست با ساده ترین راهکارهای اداره دولت از آن پرهیز شود، بسیاری مجبور به مواجهه با مسائلی شده اند که می توانست همچنان در گذشته دفن شده بماند.
مسئله حال حاضر توان بقای عراق است. برنامه ریزان نو محافظه کار جنگ در 2002 امیدوار بودند دولتی دموکراتیک و تکثرگرا از پس اشغال آمریکا برآید، و کسانی هم که 95 سال پیش این کشور را با قرار دادن گروه های پراکنده زیر پرچم یک کشور تاسیس کردند همچنان دغدغه بقای دولت آن را داشتند.
برای اولین بار و 13 سال پس از اشغال عراق توسط آمریکا که به قدرت گرفتن اکثریت شیعه و به حاشیه رفتن اقلیت سنی منجر شد، مقامات دولتی در گفتگوهای عمومی خود درباره دولتی در آینده حرف می زنند که مرزها یا سیستم سیاسی یکسانی نداشته باشد. سخن گفتن از تقسیم این کشور، حتی در شدیدترین زمان جنگ های فرقه ای در 2006 تا 2007 و آغاز یورش داعش در 2014، امری نکوهیده بود. 
اما سال گذشته آیت الله سیستانی، عالی ترین مرجع شیعیان عراق گفت اگر اصلاحات انجام نشود چنین نتیجه ای بعید نیست. سیستانی که به ندرت وارد مسائل سیاسی می شود در توصیه به عبادی در ایجاد تغییرات کاملا صریح بوده است.
افراد نزدیک به این روحانی 87 ساله می گویند از نگاه او این بحران آخرین فرصت دولت مدرن و ملی گراهای این کشور برای یکپارچه نگه داشتن آن است. در میان نهادهای دولتی بغداد ترس فزاینده ای وجود دارد که احیای وحدتی معنادار از دسترس دور شده باشد. در حال حاضر توانایی اداره کشور از دست دولتمردان عراق خارج شده، قدرت به سمت اصلاح طلبان این کشور سوق پیدا کرده و شبه نظامیان آن بر نهادهای دولتی تسلط پیدا کرده اند.
ترس بزرگتر، تاثیر این وقایع بر کل منطقه است. حالا عراقی ها به همراه دوستان و دشمنانشان در این فکر هستند که آیا همچنان تظاهر کنند دولت می تواند امور کشور را اداره کند، یا بپذیرند که دیگر امکان آن وجود ندارد.
نویسنده: مارتین چولف

  تعداد بازديدها: 1375

    نسخه قابل چاپ