شهدای عزیز کربلا چند نفرند؟

در تعداد شهدای کربلا که با امام حسین بن علی صلوات الله و سلامه علیهم اجمعین به درجه رفیع شهادت و سعادت رسیدند خلاف است.از روایاتی که می­گوید:

«خداوند، دین خود را به هزار نفر، در زمان­های متفاوت یاری فرموده:

سیصد و سیزده نفر اصحاب«طالوت» بودند که با «جالوت» جنگیدند.

سیصد و سیزده نفر اصحاب جنگ بدرند که با ابوسفیان و کفاّر قریش نبرد نمودند.

سیصد و سیزده نفر اصحاب خاص حضرت بقیة الله اعظم، مهدی آل محمّد صلی الله علیه و آله و سلّم اند.

و بقیه­ ی عدد و تکمیل کننده رقم «هزار»، اصحاب امام سیّد الشهداء علیه السّلام می باشند» ، معلوم می­شود که شصت و یک نفر بوده اند.

امّا مشهور بین علما و مورخین مانند شیخ مفید قدسِ سرّهُ در «ارشاد» و ابن اثیر در «کامل» و طبری و سایرین، آن است که هفتاد و دو نفر بوده­اند. سی و دو نفر سواره، و چهل نفر پیاده.

و در «عقد الفرید» عبارتی از «زحربن قیس جعفی لعنه الله» نقل می­کند که می­گوید: هفتاد و هفت نفر بودند.

و در «ارشاد» و «فصول المهمة» از زبان «زحر» می گوید: هفتاد و هشت نفرند:

«قال ورد علینا الحسین فی ثمانیة عشر من اهل بیته و ستّین من شیعته»:

«حسین علیه السّلام با هجده تن از خاندان خود و شصت تن از شیعیان بر ما وارد شد».

در «بحار» هم، محمّد بن ابی طالب نقل نموده که عدد سرهای شهدا هفتاد و هشت بوده است.

و از عبارت«کشّی» در ترجمه­ ی جناب حبیب بن مظاهر سلام الله علیه به نظر می­رسد که هفتاد مرد بوده اند که پول و امان را از دشمن نپذیرفتند و ضرب شمشیر و زخم خنجر را در محبت سیّد الشهداء علیه السّلام به جان و دل خریدند. البته چند تن کودک و پسر خردسال هم بوده اند که با وجود ایشان تعداد شهدا جمعا به عدد «هفتاد و هفت» و «هفتاد و هشت» نزدیک می­شود.

در «فصول المهمه» و برخی کتاب های دیگر هشتاد و دو نفر گفته اند و در «مروّج الذهب» و بعضی نوشته ها هشتاد و هشت نفر مذکور است.«ابن جوزی» در رساله­ ی «الرّدّ عَلَی المعتصب العنید» و چند تن دیگر، صد و چهل و پنج را اختیار نموده اند. چهل و پنج سوار و صد پیاده ، و این عدد را مرحوم «سیّد» در «ملهوف» به حضرت باقر علیه السّلام نسبت داده است.در «تذکرة الخواصّ» گفته است: گروهی می­گویند هفتاد سواره و صد پیاده بوده اند. در کتاب اقبال سید بن طاووس رضوان الله علیه زیارتی از ناحیه مقدّسه روایت نموده که در آن از هشتاد و دو شهید بزرگوار، نام برده است.«شفاء الصدور، صفحه­ی 174»

البته از این زيارت نمی توان استفاده کرد که همه شهدا را نام برده اند و شهیدی دیگر باقی نمانده است. بلکه شاید تعدادی از آنان را یاد نموده که ایشان به سلام و درود از ناحیه امام زمان علیه السّلام اختصاص یافته اند.

شهدای محترم از اولاد حضرت ابوطالب علیه السّلام چند نفرند؟

اگر چه بهتر است بگوییم از اولاد هاشم و هاشمی­ ها  علیه السّلام چند نفرند؟ زیرا بعضی گفته اند که از اولاد ابولهب نیز در کربلا به شهادت رسیده است.

در زیارت ناحیه که نام بردیم، اولاد حضرت ابوطالب علیه السّلام هفده نفرند و این روایت اشهر است.

و از حضرت امام محمد باقر علیه السّلام روایت شده که هفده نفر از اولاد فاطمه علیها السّلام کشته شدند. (و گویا منظور از حضرت فاطمه، فاطمه بنت اسد، مادر امیرالمومنین علیه السّلام باشد).

و در روایت «عیون» و «امالی» از ریّان بن شبیب «دایی معتصم خلیفه عباسی» از حضرت رضا علیه السّلام هجده نفر مذکور است.

و بعضی از مورخین و راویان، بیست و دو نفر گفته و در کلمات دیگران، بیشترین رقم تا بیست و هشت و سی نفر می رسد.

و جنین به نظر می­آید که تعدا شهدا از خاندان وحی، با خود حضرت سید الشهدا علیه السّلام نوزده نفر باشند.

روایتی هم «سیّد» در آخر کتاب «ملهوف» از حضرت سید الساجدین علیه السّلام آورده که فرموده:

من، پدر و برادر و هفده تن از اهل بیت خود را صریع(افتاده) و مقتول دیدم که بر خاک افتاده بودند.

روایتی نیز در بحار از «دلایل الامة» از سعید بن مسیّب نقل نموده که چون خبر قتل حضرت حسین و هجده نفر از اهل بیت او علیه السّلام به عبدالله بن عمر رسید، به جانب شام رفت و از یزید مؤاخذه کرد... و در روایتی از «محمّد بن حنفیّه» می گوید:

«نوزده جوان، کشته شدند که همه فرزندان فاطمه بودند».

(و گفتیم که مقصود باید حضرت فاطمه بنت اسد علیها السّلام باشد).

و این که گفت: «جوان...»، خود حضرت سیّدالشهدا علیه السّلام نیز منظور و مقصود است. از این گذشته، تعدادی از همین نوزده نفر، شیرخوار و کودک خردسال بوده اند  نَه جوان و این، مانعی ندارد چون اغلبشان جوان و نوجوان بوده، و همه را – از امام گرفته تا طفل شیرخوار- می­توان جوان گفت.

پس شاید آن کس هم که گفته هفده نفر بودند،امام و طفل شیرخوار را نام نبرده است. و آن کس که گفت: هجده غیر امام را در نظر گرفته است. و در نتیجه، عدد نوزده، کامل خواهد شد.

منبع : ترجمه و شرح زیارت عاشورا، تلخیص کتاب شفاء الصدور فی زیارة العاشور، نوشته مرحوم آیت الله حاج میرزا ابوالفضل مجتهد تهرانی (پدربزرگ همسر مرحومه امام خمینی)، به کوشش: مرحوم حجت الاسلام حسن ثقفی تهرانی (برادر خانم امام خمینی)، چاپ دوم سال 1386، انتشارات هاد، صفحه 169 تا 172

* استفاده بدون ذكر نشاني : http://www.hankh.ir/?p=30334 ممنوع است *