امروز 25 اسفند، سالروز رحلت حجت‌الاسلام حاج سیداحمد خمینی، فرزند مبارز امام خمینی رضوان‌الله تعالی علیه است که سراسر عمر شریفش را وقف اسلام و انقلاب کرد. مردی که در کوران حوادث قبل و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی‌ ایران، چون کوهی استوار در کنار مراد خویش ایستاد و با سینه‌ای به عظمت دریا، رازدار و امین خمینی شد. نام سید احمد خمینی همواره در صدر فهرست یاران امام خمینی در تاریخ مبارزات آزادی‌خواهان خواهد ماند. به مناسبت سالروز رحلت این خدمتگزار انقلاب و امین امام، متن نامه عرفانی امام خمینی به فرزند خویش تقدیم خوانندگان گرامی روزنامه می‌شود.
***
وصیتى است از پدرى پیر که عمرى را با بطالت و جهالت گذرانده، و اکنون به سوى سراى جاوید مى‏رود با دست خالى از حسنات و نامه‏اى سیاه از سیئات، با امید به مغفرت‌الله - و رجاء به عفو‌الله است - به فرزندى جوان که در کشاکش با مشکلات دهر، و مختار در انتخاب صراط مستقیم الهى - که خداوند به لطف بى‏کران خود هدایتش فرماید - یا خداى ناخواسته انتخاب راه دیگر - که خداوند به رحمت خود از لغزشها محفوظش فرماید. فرزندم! کتابى را که به تو هدیه مى‏کنم شمّه ایست از صلاه عارفین و سلوک معنوى اهل سلوک؛ هر چند قلم مثل منى عاجز است از بیان این سفرنامه. و اعتراف مى‏کنم که آنچه نوشته‏ام از حدّ الفاظ و عباراتى چند بیرون نیست، و خود تا کنون به بارقه‏اى از این شمّه دست نیافتم.
عنقا شکار کس نشود دام بازگیر
پسرم! آنچه در این معراج است غایه القصواى آمال اهل معرفت است که دست ما از آن کوتاه است (عنقا شکار کس نشود دام بازگیر) لکن از عنایات خداوند رحمان نباید مایوس شویم که او- جلّ و علا- دستگیر ضعفا و معین فقراء است. عزیزم! کلام در سفر از خلق به حق، و از کثرت به وحدت، و از ناسوت به ما فوق‏ جبروت است، تا حدّ فناى مطلق که در سجده اول حاصل شود، و فناى از فناى که پس از صحو، در سجده دوم حاصل گردد. و این تمام قوس وجود است مِن‌الله و الى اللَّه. و در این حال، ساجد و مسجودى و عابد و معبودى در کار نیست: هُوَ الاَوَّلُ وَ الآخِرُ وَ الظَّاهِرُ وَ الْباطِنُ.
انکار مقامات اهل معرفت نکنى!
پسرم! آنچه در درجه اول به تو وصیت مى‏کنم آن است که انکار مقامات اهل معرفت نکنى، که این شیوه جُهّال است؛ و از معاشرت با منکرین مقامات اولیا بپرهیزى، که اینان قُطّاع طریق حق هستند. فرزندم! از خودخواهى و خودبینى به درآى که این ارث شیطان است، که به واسطه خودبینى و خودخواهى از امر خداى تعالى به خضوع براى ولىّ و صفىّ او- جلّ و علا- سرباززد. و بدان که تمام گرفتاریهاى بنى آدم از این ارث شیطانى است که اصل اصول فتنه است؛ و شاید آیه شریفه وَ قاتِلُوهُمْ حَتّى‏ لا تَکُونَ فِتْنَهٌ وَ یکُونَ الدِّینُ لِلَّه در بعض مراحل آن، اشاره به جهاد اکبر و مقاتله با ریشه فتنه که شیطان بزرگ و جنود آن که در تمام اعماق قلوب انسان‏ها شاخه و ریشه دارد، باشد. و هر کس براى رفع فتنه از درون و برون خویش باید مجاهده نماید. و این جهاد است که اگر به پیروزى رسید همه چیز و همه کس اصلاح مى‏شود.
هواهاى نفسانیه حدّ و حصر ندارد
پسرم! سعى کن که به این پیروزى دست یابى، یا دست به بعض مراحل آن. همّت کن و از هواهاى نفسانیه که حدّ و حصر ندارد، بکاه، و از خداى متعال- جلّ و علا- استمداد کن که بى‏ مدد او کس به جایى نرسد. و نماز، این معراج عارفان و سفر عاشقان، راه وصول به این مقصد است. و اگر توفیق‌یابى و یابیم به تحقّق یک رکعت آن و مشاهده انوار مکنون در آن و اسرار مرموز آن، و لو به قدر طاقت خویش، شمّه‏اى از مقصد و مقصود اولیاى خدا را استشمام نمودیم، ودورنمایى از صلاه معراج سید انبیا و عرفا- علیه و علیهم و على آله الصلاه و السلام- را مشاهده کردیم؛ که خداوند منّان ما و شما را به این نعمت بزرگ منّت نهد. راه بس دور است و بسیار خطرناک و محتاج به زاد و راحله فراوان، و زاد مثل من یا هیچ یا بسیار اندک است، مگر لطف دوست- جلّ و علا- شامل شود و دستگیرى کند.
از جوانى به اندازه‏اى که باقى است استفاده کن
عزیزم! از جوانى به اندازه‏اى که باقى است استفاده کن که در پیرى همه چیز از دست مى‏ رود، حتى توجه به آخرت و خداى تعالى. از مکاید بزرگ شیطان و نفس اماره آن است که جوانان را وعده صلاح و اصلاح در زمان پیرى مى‏دهد تا جوانى با غفلت از دست برود، و به پیران وعده طول عمر مى‏دهد. و تا لحظه آخر با وعده‏هاى پوچ انسان را از ذکر خدا و اخلاص براى او بازمى‏دارد تا مرگ برسد، و در آن حال ایمان را اگر تا آن وقت نگرفته باشد، مى‏گیرد.
در جوانی مجاهدت کن
پس در جوانى که قدرت بیشتر دارى به مجاهدت برخیز، و از غیر دوست- جلّ وعلا- بگریز، و پیوند خود را هر چه بیشتر- اگر پیوندى دارى- محکم‏تر کن؛ و اگر خداى نخواسته ندارى، تحصیل کن و در تقویتش همّت گمار، که هیچ موجودى جز او- جلّ و علا- سزاوار پیوند نیست. و پیوند با اولیاى او اگر براى پیوند به او نباشد، حیله شیطانى است که از هر طریق سدّ راه حق کند. هیچ گاه به خود و عمل خود به چشم رضا منگر که اولیاى خُلّص چنین بودند و خود را لاشى‏ء مى‏ دیدند؛ و گاهى حسنات خود را از سیئات مى‏شمردند. پسرم! هر چه مقام معرفت بالا رود، احساس ناچیزى غیر او - جلّ و علا - بیشتر شود.
در نماز - این مِرقاه وصول الى‌الله - پس از هر ستایش، تکبیرى وارد است، چنانچه در دخول آن «تکبیر» است که اشاره به بزرگ‏تر بودن از ستایش است، و لو اعظم آن که نماز است. و پس از خروج، تکبیرات است که بزرگ‏تر بودن او را از توصیف ذات و صفات و افعال مى‏ رساند. چه مى‏گویم، کى توصیف کند! و چه توصیف کند! و کى را توصیف، و با چه زبان و چه بیان توصیف کند! که تمام عالم، از اعلى مراتب وجود تا اسفل سافلین، هیچ است و هر چه هست او است؛ و هیچ از هستى مطلق چه تواند گفت. و اگر نبود امر خداى تعالى و اجازه او- جلّ و علا- شاید هیچ یک از اولیا سخنى از او نمى‏گفتند، در عین حال که هر چه هست سخن از او است لا غیر، و کس نتواند از ذکر او سرپیچى کند که هر ذکر، ذکر او است. وَ قَضى‏ رَبُّکَ الّا تَعْبُدُوا الّا ایاهُ؛ و ایاکَ نَعْبُدُ وَ ایاکَ نَسْتَعینُ که شاید از لسان حق خطاب به همه موجودات است: وَ انْ مِنْ شَی‏ءٍ اِلّا یسبِّحُ بِحَمْدِهِ وَ لکِنْ لا تَفْقَهُونَ تَسْبِیحَهُمْ این نیز به لسان کثرت است، وگرنه او حمد است و حامد است و محمود انَّ رَبَّک یصَلّى؛ ‌الله نُورُ السَّمواتِ وَ الْارْض. پسرم! ما که عاجز از شکر او و نعمت‏هاى بى‏منتهاى اوییم، پس چه بهتر که از خدمت به بندگان او غفلت نکنیم که خدمت به آنان خدمت به حق است؛ چه که همه از اویند. هیچ گاه در خدمت به خلق‌الله خود را طلبکار مدان که آنان به حقّ منّت بر ما دارند، که وسیله خدمت به او- جلّ و علا- هستند. و در خدمت به آنان دنبال کسب شهرت و محبوبیت مباش که این خود حیله شیطان است که ما را در کام خود فرو برد. و در خدمت به بندگان خدا آنچه براى آنان پرنفع‏تر است انتخاب کن، نه آنچه براى خود یا دوستان خود؛ که این علامت صدق به پیشگاه مقدس او - جلّ و علا - است.
عالم محضر خداست
پسر عزیزم! خداوند حاضر است و عالم محضر او است، و صفحه نفس ماها یکى از نامه هاى اعمالمان. سعى کن هر شغل و عمل که تو را به او نزدیک‏تر کند انتخاب کن که آن رضاى او- جلّ و علا- است. در دل به من اشکال مکن که اگر صادقى، چرا خود چنین نیستى؟! که من خود مى‏دانم که به هیچ یک از صفات اهل دل موصوف نیستم، و خوف‏ آن دارم که این قلم شکسته در خدمت ابلیس و نفس خبیث باشد، و فردا از من مواخذه شود؛ لکن اصل مطالبْ حق است اگر چه به قلم مثل منى [است‏] که از خصلت‏هاى شیطانى دور نیستم. و به خداى تعالى در این نَفَس‏هاى آخر پناه مى‏برم و از اولیاى او- جلّ و علا- امید دستگیرى و شفاعت دارم. بارالها! تو خود از این پیر ناتوان و احمد جوان دستگیرى کن، و عاقبت ما را ختم به خیر فرما، و با رحمت واسعه خود ما را به بارگاه جلال و جمال خود راهى ده. (صحیفه امام، ج‏20، ص154-158)

*پسرم! آنچه در درجه اول به تو وصیت می‌کنم آن است که انکار مقامات اهل معرفت نکنی، این شیوه جُهّال است و از معاشرت با منکرین مقامات اولیا بپرهیزی که اینان قطاع طریق حق هستند
*از خودخواهی و خودبینی به درآی که این ارث شیطان است و بدان تمام گرفتاری‌های بنی‌آدم از این ارث شیطانی است که اصل اصول فتنه است
*تمام عالم، از اعلی مراتب وجود تا اسفل‌السافلین هیچ است و هرچه هست اوست و هیچ از هستی مطلق چه تواند گفت
*پسر عزیزم! خداوند حاضر است و عالم محضر اوست و صفحه نفس ماها یکی از نامه‌های اعمالمان، سعی کن هر شغل و عمل که تو را به او نزدیک‌تر کند انتخاب کن

*جمهوری اسلامی

  تعداد بازديدها: 1441

    نسخه قابل چاپ