طالبان خيلي زودتر از آنچه که به نظر مي‌رسيد ماهيت واقعي خود را به نمايش گذاشت و آنچه از تغيير اين گروه طي 20 سال گذشته گفته مي‌شد رنگ باخت و آنهايي که در تلاش براي نشان دادن چهره جديدي از طالبان بودند نيز بعضا لب فرو بستند. محاکمه و کشتار غير نظاميان و مردم عادي در پنجشير نشان داد که تغيير طالباني‌ها نيز مانند دولت فراگيرشان از درون تهي است. نگاه آنها به مسائلي مانند فناوري‌هاي روز آمد، ابزار ارتباطي و مهم‌تر از آن زنان به عنوان نيمي از جامعه چندان بدوي به دور مدنيت و جامعه پذيري است که اساسا نمي‌توان آنها را به عنوان يک دولت مستقر و تصميم‌گير براي مردم يک کشور قلمداد کرد. چنانکه سخنگوي اين گروه مي‌گويد: « از ديدگاه طالبان زنان نيمي از جامعه محسوب نمي‌شوند و اجازه دادن به زنان براي وزارت در دولت به مثابه ممانعت از زادوولد آنان است. آنها فقط براي زادوولد خلق شده‌اند.» همين نوع رويکرد باعث شده تا مردم افغانستان به هر دري بزنند تا نخواهند زير سلطه اين گروه مرتجع و خشونت‌طلب زندگي کنند.  اين در حالي است که پس از اتفاقات اخير در حوزه ميداني  و جنگ ميان جبهه مقاومت ملي و طالبان اعضاي جبهه مقاومت ملي طالبان را به جنگي سخت وعده داده‌اند. بايد ديد تحولات افغانستان و پنجشير طي روزها و هفته‌هاي اينده چگونه پيش خواهد رفت. 
 قانون طالباني 
تحولات داخلي افغانستان همچنان ادامه دارد و طالبان که امروز به مدد برخي حمايت‌ها و توطئه‌ها قدرت برتر اين کشور به شما مي‌رود درصدد است تا منويات و آموزه‌هاي خود را تحت عنوان قانون به خورد مردم بدهد. مردمي که بارها و بارها عليه طالبان، رويکردها و قوانين آنها در ولايت‌هاي مختلف تظاهرات و راهپيمايي کردند و تنها اميد خود را دره پنجشير و نيروهاي مقاومت ملي مي‌بينند. اين در حالي است که طالباني‌ها پس از اعلام کابينه به ظاهر فراگير خود درصدد اعمال قوانيني در حوزه‌هاي مختلف هستند که به باور خود ضوابط و مقررات طالباني را بر جامعه حاکم کنند. رويکردي که به باور بسياري نه تنها بر مبناي دين و اسلام نيست بلکه نوعي رويکرد خشونت‌طلبانه و مرتجعانه است که در نتيجه به فروپاشي اجتماعي منجر مي‌گردد. نوع برخورد خشن و غيرقابل توجيه طالبان با ظواهر توسعه و تمدن، وسايل ارتباط جمعي، مسائل اجتماعي و مهم‌تر از آن حقوق زنان و دختران باعث شده مردم بيش از پيش از حضور آنها در کشور خود منزجر باشند و به دنبال راهي براي خلاص شدن از شر اين گروه بگردند. چنانکه زنان افغانستاني مي‌گويند يا کشته مي‌شويم و يا به حقمان مي‌رسيم. با اين حال اوضاع در همه جا هم يکدست نيست چنانکه طي روزهاي گذشته عده‌اي از زنان طرفدار طالبان با تجمع در دانشگاه کابل از حجاب اعلام شده توسط اين جنبش حمايت کردند. اين زنان که روز شنبه با چادر و برقع در تظاهرات شرکت کرده بودند با دادن شعارهاي «ا... اکبر» جدا کردن کلاس‌هاي درس پسران و دختران در دانشگاه‌هاي افغانستان را خواستار شدند.  اين در حالي است که نوع موضع گيري طالبان نسبت به زنان اخيرا توسط سخنگوي طالبان يک گفت و گوي تلويزيوني عنوان شده وي با شفافيت نظرش را در مورد نقش زنان در جامعه اعلام کرد و گفته آنها فقط براي زادوولد خلق شده‌اند.  اين در حالي است که برخي موافقان حضور طالبان در افغانستان در تلاش براي نشان دادن چهره جديدي از اين گروه افراطي هستند که نسبت به 20 سال گذشته تغيير کرده‌اند. اما در واقع هيچ تغييري در نوع رويکردها و موضع طالبان به وجود نيامده است. با اين حال روز گذشته دولت طالبان سياست آموزشي جديد خود را اعلام کرده که قدر مسلم نسبت به آنچه افغانستاني‌ها سال‌ها در دوره‌هاي گذشته به آن عادت کرده بودند، متفاوت است. عبدالباقي حقاني، وزير آموزش عالي دولت طالبان در اين باره گفته طالبان به زنان اجازه مي‌دهد تا در دانشگاه‌ها تحصيل کنند و همچنين تحصيلات عالي را دنبال کنند؛ اما اين مشروط به رعايت حجاب و پوشيدن لباس مشروع است. اين مقام طالبان همچنين اعلام کرد که کلاس‌هاي درس مختلط نخواهد بود. اين در حالي است که بر اساس اعلام ديده‌بان حقوق بشر، بسياري از مدارس افغانستان پيش از تصرف کابل در ماه جاري ميلادي به دست طالبان جداسازي شده بودند و تخمين زده مي‌شود که دو سوم دختران در اين کشور مدرسه نمي‌روند.
از ادعاي تغيير تا واقعيت خشونت
 سهيل شاهين سخنگوي طالبان معتقد است:«رهبران جديد افغانستان بعد از ۲۰ سال جنگ خواستار ايجاد يک «کشور مرفه» براي مردمش هستند و با تاکيد بر اينکه خشونت سياست آنها نيست و زنان از حقوق اساسي برخوردارند مي‌گويد ما مردم افغانستان هستيم؛ متعهد به اجازه به کار کردن زنان هستيم. آنها مي‌توانند سر کار بيايند، ما از همه کارمندان زن مي‌خواهيم کارشان را از سر بگيرند.» طالبان ادعا مي‌کند نسبت به ۲۰ سال قبل تغيير کرده و مي‌خواهد يک کشور جديد براي مردمش بسازد. با اين حال گزارش‌هاي ميداني تصويري متفاوت را نشان مي‌دهند. اين در حالي است که تصاويري  از کتک زدن و شلاق زدن مردم توسط شبه نظاميان در خيابانها منتشر شده و گزارش‌هايي نيز در خصوص وقوع قتل‌هاي هدفمند و تفتيش خانه به خانه براي يافتن پاسپورت‌هاي آبي آمريکايي از سوي اين شبه نظاميان منتشر شده است. تصاوير ترسناکي هم از روزنامه نگاران ضرب و شتم شده در زمان بازداشت توسط شبه نظاميان طالبان منتشر شده‌اند.
 کشتار غيرنظامي‌ها و محاکمه صحرايي
جنگ همچنان در پنجشير جريان دارد و نيروهاي مقاومت ملي و طالبان درصدد پيشروي و فتح مناطق بيشتري هستند. يکي از نيروهاي جبهه مقاومت مي‌گويد: پنجشير 24 قرارگاه دارد و در چند قرارگاه به خاطر اينکه مردم از جنگ آسيب نبيند احمد مسعود 1500 تا 2000 نفر را تخليه کرده و طالبان بايد منتظر يک جنگ سخت باشند. سلطان محمد از نيروهاي نزديک به احمد مسعود ادامه مي‌دهد: جنگ هنوز به پايان نرسيده و تازه شروع مي‌شود و منتظريم که احمد مسعود يا صالح رجستاني از جبهه مقاومت پيامي بدهند و مردم از همان ساعت جنگ را شروع کنند. او اظهار مي‌کند: با جنگ چريکي سخت روبه‌روي طالبان مي‌ايستيم. احمد مسعود در پنجشير مصون است.  اين در حالي است که برخي معتقدند طالبان برخي نقاط را در پنجشير تصرف کرده و دست به کشتار مردم بي‌گناه زده‌اند.  در اين راستا ويدئوهايي‌ که در شبکه‌هاي اجتماعي افغانستان نشر شده، نشان مي‌دهد که نيروهاي طالبان در پنجشير اقدام به محاکمه صحرايي  افراد مي‌کنند.  يکي از اين ويدئوها که در شبکه‌هاي اجتماعي افغانستان نشر شده، نشان مي‌دهد که نيروهاي طالبان فردي را در کنار جاده‌ پنجشير تيرباران مي‌کنند. در همين ويدئو فرد ديگري در لباس غيرنظامي و در حال بازداشت ديده مي‌شود که به نيروهاي طالبان التماس مي‌کند که او غيرنظامي است: طالبان قبلا تاکيد کرده که نيروهاي اين گروه با غيرنظاميان کار ندارند و از مردم خواسته‌اند که پنجشير را ترک نکنند. در همين حال، شهرزاد اکبر، رئيس کميسيون حقوق بشر افغانستان اين گزارش‌ها را تکان دهنده خوانده و از طالبان خواسته زمينه تحقيق مستقلانه را فراهم کنند.  وي نوشته کشتار عمدي افراد غيرنظامي جنايت جنگي محسوب‌ مي‌شود. طالبان بايد زمينه تحقيق مستقلانه را در اين مورد فراهم کنند. برخي رسانه‌ها نيز تصاوير و صداهايي از ساکنان منطقه «عمرض» پنجشير منتشر کردند که حکايت از قتل وحشيانه غيرنظاميان در اين منطقه دارد.  اين در حالي است که عبدالحق وثيق، از سخنگويان طالبان گفته اين ادعاها حقيقت ندارد او بيان کرده هيچ اعلاني به مردم پنجشير نشده که از جاي خود به جاي ديگر بروند.

*آرمان ملی

  تعداد بازديدها: 1135

    نسخه قابل چاپ