پروانه سلحشوری عصر امروز در همایش مبارزه با فساد در ایران به رویکرد جامعه شناختی به مساله فساد پرداخت و گفت: متاسفانه صندلی‌‌‌های قدرت در ایران اینقدر جذاب است که نه خود افراد و نه کسانی که آنها را به کار گماشته‌‌اند، حاضر نیستند آن را ترک کنند.

وی با بیان اینکه اگر این مجلس یکی از کارهای خوبش را بشود، نام برد همین قانون منع به کارگیری بازنشستگان است، اظهار داشت: ما در قانون‌‌هایمان اینقدر اما و اگر می‌‌‌آوریم که نفس قانون کارکرد خودش را از دست می‌‌دهد. مجوزهایی صادر می‌‌‌شود که افراد در پست خود باقی بمانند.

این نماینده اصلاح‌‌‌طلب مجلس ادامه داد: با وجود یک قانون چطور می‌‌‌توانیم همان قانون را دور بزنیم؟ قانون هرگز نتوانسته کارکرد خودش را در ایران داشته باشد. فساد یکی از مهمترین نگرانی‌‌ها در حال حاضر در جوامع بشری در سطح کلان است که از هر جامعه به جامعه دیگر متفاوت است.

سلحشوری با بیان اینکه نخبگان، دانشمندان، سیاستمداران و حتی افراد معمول نسبت به فساد حساس می‌‌‌شوند، تصریح کرد: یادم است اولین نطق سالیانه‌‌ای که در مجلس داشتم اولین بخش از صحبت‌‌هایم را در بحث فساد سیستماتیک مطرح کردم که من آنجا گفتم که باید جدی‌‌تر به آن نگاه کرد.

وی با بیان اینکه فساد از حالت موردی گذشته و دامنه آن خیلی فراتر رفته است، خاطرنشان کرد: اگر مسئله فساد اجتماعی باشد، علت به وجود آمدن آن چیست؟ آیا عزمی برای مبارزه با آن وجود دارد؟ هر نوع فساد اخلاقی را هم ما می‌‌توانیم فساد بنامیم. در بحث فساد اداری نهادهایی وجود دارند که در آن فساد دخیل هستند اما از نظر حقوقی فساد یک جرم است چون منافع بشر را تهدید می‌‌کند. الان رانت‌‌‌خواری و لابی‌‌گری‌‌های سیاسی و اجتماعی و بحث اختلاس وجود دارد.

این عضو فراکسیون امید با اشاره به بحث اختلاس و موسسات مالی ابراز داشت: سیستماتیک و ساختاری بودن فساد را می‌‌شود با یک مصداق روشن کرد. رییس‌‌جمهور گفت سی هزار میلیارد به مالباختگان پرداخت کردیم چرا باید مجبور شویم از بیت‌‌المال پرداخت کنیم؟ مجلس دهم اغلب نمایندگانش در دور اول وارد شدند اما از بدو ورود ما شاید تا هزار اس ام اس و تلفن بودیم و تا نصف شب تماس داشتیم که می‌‌گفتند من همه زندگی‌‌ام را در این موسسات باخته‌‌ام. نمایندگان تحت فشار بودند و از طرف دیگر تظاهرات مقابل مجلس و نهاد ریاست جمهوری وجود داشت.

سلحشوری اضافه کرد: هر چند که باید این نیز گفته شود که چرا به خاطر سی یا پنجاه درصد سود خانه‌‌تان را فروختید که امروز هیچ نداشته باشید؟ من این را به یکی از مالباختگان گفتم که او خیلی عصبانی شد. اما این فساد به عمق رفته زیاد بود شاید هیچ کس به ذهنش نمی‌‌رسید. دولت سی هزار میلیارد را می‌‌دهد و از طرف دیگر کسانی که این مشکل را به وجود آوردند تنها پانزده سال حبس می‌‌شوند و این نشان می‌‌دهد مجازات با جرم اصلا تطابق ندارد.

وی ادامه داد: کسانی که مجوز داده بودند اصلا پاسخگو نبودند. رشوه دیگر به عنوان یک ضد ارزش تلقی نمی‌‌شود. ما خودمان در سطح خُرد هم داریم به فساد دامن می‌‌زنیم.

نماینده مردم تهران در مجلس با اشاره به تخطی از هنجارها بیان کرد: این امر باعث شده که فساد نهادینه شود. تمام این مسائلی که مطرح شد، پذیرفته شده است وقتی مسئولان می‌‌‌‌‌‌پذیرند که اختلاس سه هزار میلیاردی و دوازده هزار میلیاردی وجود دارد و در مورد آن صحبت می‌‌‌کنند، انگار دارند در مورد دوازده میلیون صحبت می‌‌‌کنند.

سلحشوری با بیان اینکه وقتی به کسی پاسخگو نیستند فساد کم نمی‌‌شود بلکه روز به روز بیشتر می‌‌شود، یادآور شد: اینکه مردم از فسادها مطلع شدند ما آن را به فال نیک می‌‌گیریم اما این روند کاهش نداشته است.

وی با اشاره به لزوم شفافیت عنوان کرد: شاخص‌‌‌ها می‌‌تواند نشان دهد که ما در فساد هستیم یا نه. ما در رتبه صد و سی هستیم. از نظر این شاخص‌‌ها دانمارک اول بود. سال بعد از آن نیوزلند با اختلاف یک امتیاز اول شد. در اجتماع باید هم ساختار و هم کنشگر را دید. سلسله‌‌های ما به خاطر فساد به انقراض کشیده شده است. الان اگرچه کنشگر در ساختار فعلی نمی‌‌تواند تحرک چندانی داشته باشد اما نمی‌‌شود نقش کنشگر را نادیده گرفت.

این عضو فراکسیون امید مجلس به کشور گرجستان اشاره کرد و گفت: این کشور از نظر درگیر بودن با فساد در سال ۲۰۰۳ در رتبه ۱۳۳ قرار داشت اما طبق یک برنامه که از آن سال انجام دادند، الان توانسته‌‌اند به رتبه‌‌ای خیلی بهتر دست یابند که آنجا اصلاح ساختاری را انجام دادند و در آنجا مقامات فاسد را کنار گذاشتند و قوانین و مقرراتشان را تصحیح کردند. نظارت در کشور ما مغفول باقی مانده‌‌ است. نظارت باید از طریق رسانه‌‌ها انجام گیرد.

سلحشوری افزود: با اعمال اصلاحاتی که توسط گرجستان انجام شد، نمره آنان به ۴۴ رسیده است. هزار مقام را اخراج و پانزده هزار پلیس را می‌‌گیرند اما در کشور ما مبارزه با فساد نمایشی است. مردم اعدام سلطان سکه را یا نپذیرفتند یا انواع تفکرات وجود داشت. قوه قصاییه مستقل یکی از نهادهایی است که با فساد می‌‌تواند مبارزه کند.
*ایلنا